Trein

Uit OV in Nederland Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Een trein is een railgebonden voertuig, bestaande uit een of meer eenheden.

Een DDZ vertrekt vanaf station Elst als intercity naar Zwolle.

Nederland

Nederland kent een uitgebreid spoornet. Tot in de jaren negentig van de 20e eeuw exploiteerde de NS alle binnenlandse reizigerstreinen. Sinds eind 2023 zijn er daarnaast vijf bedrijven die personenvervoer per trein verzorgen, namelijk Arriva, Breng (Hermes), Keolis, NS Reizigers en Qbuzz.

Lovers Rail was het eerste bedrijf dat in 1996, een jaar na de verzelfstandiging van de NS, de concurrentie aanging. Dit bleek geen succes.

Succesvoller bleek het decentraliseren van diverse regionale treindiensten, die door de NS vaak als onrendabel waren aangewezen. Veel van deze diensten zijn daarna openbaar aanbesteed. Bij een aanbesteding wordt gekeken welke vervoerder de beste prijs-kwaliteitsverhouding kan bieden. Het exploitatiecontract, de zogeheten concessie, mag maximaal 15 jaar duren, waarna er weer een aanbesteding moet worden uitgeschreven. De treindienst Almelo - Mariënberg had in 1997 de primeur, deze werd in mei 1998 overgenomen door Oostnet. Later volgden meer trajecten. Arriva rijdt nu bijvoorbeeld stop- en sneltreinen op de Vechtdallijnen en Keolis op de het traject Amersfoort - Ede-Wageningen, waar voor 10 december 2023 Connexxion reed onder de naam Valleilijn.

De belangrijkste verbindingen (alle Intercity's en Sprinters) zijn gebundeld in het hoofdrailnet. Deze concessie is door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat tot zeker 2025 onderhands gegund aan NS Reizigers. Daarnaast zijn de stoptreinen tussen Roermond en Maastricht alsmede tussen Sittard en Heerlen, vanaf eind 2016, gedecentraliseerd ondanks dat zij samenvallen met het hoofdrailnet.

Internationale treinen van en naar Nederland worden gereden door NS International, Arriva en door de buitenlandse vervoerders VIAS Rail, Deutsche Bahn, Eurobahn, NMBS en Eurostar.

Elke treinrit heeft een eigen treinnummer. De laatste twee cijfers hiervan verschillen per rit, de overige cijfers duiden de treinserie aan. Het meeste treinmaterieel voor personenvervoer rijdt op elektriciteit. Slechts op enkele trajecten wordt dieselmaterieel ingezet, met name in Noord- en Oost-Nederland. In Nederland hebben alle speciale punten van het spoorwegnet (zoals dienstregelpunten) eigen plaatsnaamverkortingen.

Wanneer er sprake is van een verstoring van de treindienst, komt de bijsturingsafdeling van de vervoerder in actie. Bij ernstige ongevallen wordt ook de verkeersinspectie ingeschakeld.

Op deze wiki is tevens informatie te vinden over circa 1300 bestaande stations in binnen- en buitenland en over ongeveer 750 voormalige stations.