HSL-Zuid
| HSL-Zuid | |
|---|---|
| Naam | HSL-Zuid |
| Lengte | 147 km |
| Geopend | 2009 |
| Huidige status | In gebruik |
| Geëlektrificeerd | 2009 |
| Aantal sporen | 2 |
| Vervoerders | NS, NS International, Eurostar |
De HSL-Zuid is de eerste Nederlandse hogesnelheidslijn, die loopt van Schiphol Airport via Rotterdam Centraal naar de Belgische grens en verder als HSL 4 naar Antwerpen-Centraal. Het allereerste plan voor de exploitatie van een HSL netwerk (waaronder de HSL-Zuid) bedacht de NS in de jaren negentig onder de naam Intercity Max.
Door technische problemen liep de volledige ingebruikname van de lijn vertraging op. Uiteindelijk is op 7 september 2009 gestart met de eerste reguliere treindienst over de HSL-sporen tussen Schiphol en Rotterdam. De lijn bestaat uit twee losse delen, waarop met hoge snelheden gereden kan worden: Hoofddorp - Rotterdam Centraal en Rotterdam Lombardijen - Antwerpen-Luchtbal. De rest van de route rijden de treinen over reguliere spoorlijnen.
De treindiensten binnen Nederland en naar België werden aanvankelijk uitgevoerd onder de naam Fyra, een gezamenlijk initiatief van NS Hispeed en de NMBS.
Sinds 15 december 2013 wordt de treindienst tussen Amsterdam Centraal, Rotterdam Centraal en Breda uitgevoerd als Intercity direct. Daarnaast rijdt vanaf 13 december 2009 Thalys naar Parijs over de HSL-Zuid. Thalys reed aanvankelijk tussen Hoofddorp en Rotterdam met 160 km/u. De reistijd Amsterdam-Parijs bedraagt 3:18 uur. Per 1 oktober 2023 is de dienstverlening van Thalys overgenomen door Eurostar.
In eerste instantie werd de Fyra gereden met tijdelijk materieel: de TRAXX-locs in combinatie met ICRm-rijtuigen, voor deze treinen is de maximumsnelheid 160 km/u. Het materiaal is, gedurende 5 weken, vervangen door Albatros die 250 km/u kan rijden. Vanwege aanhoudende technische problemen met de Albatros zijn de ritten, met dat materieel, met ingang van 18 januari 2013 opgeschort. De dienstverlening op de binnenlandse ritten is hervat met TRAXX-locs en ICRm rijtuigen. In de loop van 2014 zijn de Albatrostreinen aan de leverancier geretourneerd.
In de uiteindelijke exploitatie was het de bedoeling dat de volgende treinen worden aangeboden, waarbij tussen Amsterdam en Rotterdam 6 treinen per uur zullen rijden:
- De Eurostar van Amsterdam naar Parijs, 1x/uur
- De Beneluxtrein van Amsterdam naar Brussel-Zuid, 1x/uur
- Amsterdam - Schiphol - Rotterdam - Breda, 2x/uur
- Amsterdam - Schiphol - Rotterdam, 2x/uur
- Den Haag - Rotterdam - Breda - Antwerpen, 8x/dag
- Alleen in België: Intercity 600 Noorderkempen - Antwerpen-Luchtbal - Antwerpen-Centraal, 1x/uur
Inhoud
Traject
Station tussen haakjes, hebben geen HST-perron
| Halte | ||
 |
Schiphol Airport | |
 |
(Hoofddorp) | |
 |
Aftakking spoorlijn naar Leiden, start HSL-traject 1 | |
 |
A44 | |
 |
||
 |
Ringvaart van de Haarlemmermeer | |
 |
||
|
A4 | |
 |
Groene Harttunnel (7,7 km) | |
|
A12 | |
 |
Spoorlijn Gouda - Den Haag | |
|
Noordrandtunnel onder Rotterdam/The Hague Airport (2,1 km) | |
|
A20 | |
 |
Noorderkanaal | |
 |
Spoorlijn Utrecht - Rotterdam, einde HSL-traject 1 | |
 |
Spoorlijn Amsterdam - Rotterdam | |
|
Rotterdam Centraal | |
|
Willemsspoortunnel (2,8 km) | |
|
(Rotterdam Blaak) | |
|
Wijnhaven | |
|
Nieuwe Maas | |
|
Koningshaven | |
|
||
|
(Rotterdam Zuid) | |
|
(Rotterdam Lombardijen) | |
 |
A15 | |
 |
Aftakking spoorlijn naar Kijfhoek | |
|
Aftakking spoorlijn naar Dordrecht, start HSL-traject 2 | |
|
Tunnel onder Oude Maas (1,6 km) | |
|
Tunnel onder Dordtsche Kil (1,5 km) | |
|
A16 | |
|
HSL Viaduct Hollands Diep | |
|
A59 | |
 |
||
 |
Breda | |
 |
||
|
A16/A58 | |
 |
Grens Nederland - België | |
|
Noorderkempen | |
|
A12 | |
|
Aansluiting spoorlijn uit Roosendaal, einde HSL-traject | |
|
Antwerpen-Luchtbal | |
|
Noord-Zuidtunnel Antwerpen (1,8 km) | |
 |
Antwerpen-Centraal | |
Tarieven
Het is mogelijk om met toeslag met binnenlandse vervoerbewijzen te reizen met de HSL-treinen. De toeslag bedraagt 2,40 euro per enkele reis, uitsluitend voor het traject Schiphol - Rotterdam, ongeacht de klasse. In de eerste vier weken van de ingebruikname zijn introductietoeslagen van 1 à 2 euro gevoerd.
Meer informatie: intercity direct.
Indienststelling
De indienststelling van de hogesnelheidslijn gaat gepaard met problemen. Zo rijden er in de binnenlandse dienst geen hogesnelheidstreinen. De NS beweren dat het uitblijven van de treinen komt doordat het Rijk pas in een laat stadium beveiligingsspecificaties heeft bepaald, anderen beweren dat de HSA zich heeft misrekend en mogelijk getracht een financieel gat te overbruggen.
Dienstregeling
Dienstregeling 2025
| Treinsoort | Treinserie | Frequentie | Traject | Vervoerder | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|
| EuroCity | 9200 | 1x/uur | Rotterdam Centraal - Brussel-Zuid | NS International | |
| Eurocity Direct | 9500 | 1x/uur | Lelystad Centrum - Brussel-Zuid | NS International | Toeslag Schiphol Airport - Rotterdam voor binnenlandse reizigers. |
| Eurostar | 9100 | 2-3x/dag | Amsterdam Centraal - Brussel-Zuid - London St. Pancras International | Eurostar | Lille Europe wordt onregelmatig bediend. |
| Eurostar | 9300 | 1x/uur | Amsterdam Centraal - Paris Nord | Eurostar | |
| Eurostar | 9900 | 0-2x/dag | Amsterdam Centraal - Marne-la-Vallée-Chessy / Bourg-St-Maurice | Eurostar | |
| Intercity | 1100 | 2x/uur | Den Haag Centraal - Eindhoven Centraal | NS | |
| Intercity direct | 11800 | 1x/dag | Rotterdam Centraal → Amsterdam Zuid | NS | Toeslag Schiphol - Rotterdam. |
| Intercity direct | 12400 | 1-2x/uur | Amsterdam Zuid - Rotterdam Centraal | NS | Toeslag Schiphol - Rotterdam. |
| Intercity direct | 1800 | 2x/uur | Amersfoort Schothorst - Schiphol Airport - Breda | NS | Toeslag Schiphol - Rotterdam. |
| Intercity direct | 2400 | 1-2x/uur | Lelystad Centrum - Rotterdam Centraal | NS | Toeslag Schiphol - Rotterdam. |
Historische dienstregeling
- Informatie over de bediening van HSL-Zuid door treinen in het verleden is te vinden onder HSL-Zuid/Bediening.
