Spoorlijn Zwolle - Stadskanaal
| Zwolle - Stadskanaal | |
|---|---|
| Naam | Zwolle - Stadskanaal |
| Lengte | 106,7 km |
| Geopend | 1903-1905 |
| Huidige status | in gebruik |
| Geëlektrificeerd | 1987 |
| Aantal sporen | 1 |
| Vervoerders | Arriva |
De spoorlijn Zwolle - Stadskanaal is tussen 1903 en 1905 aangelegd door de NOLS. In diezelfde periode werden ook de aansluitende spoorlijnen naar Assen (vanaf Gasselternijveen) en Almelo (vanaf Mariënberg) aangelegd.
Het reizigersvervoer bleef achter bij de verwachtingen, mede door de komst van de autobus en de vrachtwagen. Daarop werd in 1938 het baanvak Emmen - Gasselternijveen gesloten, voor goederen bleef de lijn nog wel in gebruik.
Door de brandstofschaarste tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam het traject toch weer voor reizigers in gebruik. In 1946 volgde definitieve sluiting.
In 1947 werd ook het traject van/naar Stadskanaal definitief gesloten voor reizigersvervoer omdat de NS geen materieel meer voorhanden had. De lijn bleef ook hier tot 1964 in gebruik voor goederenvervoer. Op het hele traject van Emmen naar Stadskanaal werden de sporen toen opgebroken.
Het traject tussen Zwolle en Emmen bleef wel in gebruik voor treinen en werd tussen 1985 en 1987 geëlektrificeerd en gemoderniseerd. Tussen Herfte en Dalfsen en tussen Mariënberg en Gramsbergen werd de spoorlijn verdubbeld, zodat voortaan elk half uur gereden kon worden.
In december 2007 namen de provincies Drenthe en Overijssel de spoorlijn over van de Rijksoverheid, hierbij werd overeengekomen dat NS nog tot 2012 de dienst zal verzorgen met Plan V-treinstellen. Deze werden echter wel opgeknapt.
In 2010 werd de spoorlijn onder de noemer Vechtdallijnen aanbesteed, de vervoerders Arriva, Syntus, Veolia en Pollarisrail schreven zich hiervoor in die tot december 2027 zal duren. In mei 2010 werd bekend dat Arriva vanaf 9 december 2012 de dienst overneemt.
Traject
  |
Zwolle |
 |
Staatslijn A naar Arnhem |
| |
Spoorlijn naar Almelo |
 |
Staatslijn A naar Leeuwarden |
 |
Herfte-Veldhoek |
| |
Marshoek-Emmen |
 |
Dalfsen |
| |
Rechteren |
| |
Vilsteren |
 |
Spoorlijn van Deventer |
 |
Regge |
| |
Ommen |
| |
Sterkamp |
| |
Junne |
| |
Beerze |
 |
N36 |
 |
lijn van Almelo |
| |
Mariënberg |
| |
Bergentheim |
| |
Brucht |
| |
Radewijker Beek |
| |
Hardenberg |
| |
Baalder-Radewijk |
| |
Gramsbergen |
| |
Overijsselse Vecht |
| |
De Haandrik |
| |
Goederenspoorlijn van Gronau |
| |
Lutterhoofdwijk |
| |
Coevorden |
| |
Dalen |
| |
Dalerveen |
  |
NAM-terrein Schoonebeek |
 |
Stieltjeskanaal |
 |
|
| |
Verlengde Hoogeveense Vaart |
| |
Nieuw Amsterdam |
| |
A37 |
| |
Emmen Zuid |
| |
Emmen Bargeres |
| |
Oranjekanaal |
| |
Zuidbarge |
| |
Aansluiting AKZO |
| |
Emmen |
 |
|
 |
Weerdinge |
| |
Valthe |
| |
Exloo |
| |
Buinen |
| |
Drouwen |
 |
Spoorlijn van Assen |
| |
Gasselternijveen |
| |
Tweede Dwarsdiep |
 |
lijn van Zuidbroek |
 |
Stadskanaal |
Dienstregeling
Na de Tweede Wereldoorlog reed elk uur een stoptrein over de gehele spoorlijn, aangevuld met een enkele spitstrein. Vanaf 1970 werd grotendeels de stoptrein uit Almelo doorgetrokken naar Hardenberg, zodat de doorgaande treinen van/naar Emmen voortaan Bergentheim over konden slaan.
In 1975 werd Bergentheim gesloten en keerden de treinen van/naar Almelo weer in Mariënberg, een spitstrein bleef nog doorrijden naar Coevorden. Eind jaren '70 werden enkele sneltreinen toegevoegd die alleen in Ommen en Coevorden stopte.
Na de modernisering reed dagelijks 1x/uur een stoptrein en ook reed 1x/uur een sneltrein (behalve zondagochtend- en middag) die alleen in Ommen en Coevorden stopte en later ook in Hardenberg.
In 1993 werd door Talbot het nieuwe SM'90 gebouwd, welke als prototype zou gaan dienen voor de nieuwe stoptreinen van de NS. Door de vele storingen werden ze al weer snel uit dienst gehaald en de oude Mat'54-treinstellen keerden weer terug. In 1995 kwam het SM'90 opnieuw in dienst. De dienstregeling werd aanmerkelijk versneld, maar alle aansluitingen in Zwolle waren door de eerdere beperkingen verloren gegaan.
In 2005 werd het proefbedrijf met de Railhopper gestaakt. Tegelijkertijd werd de elektrische installatie van enkele Plan V-treinen aangepast, zodat deze sneller konden optrekken. Sindsdien wordt op de gehele lijn een regelmatige halfuursdienst gereden, waarbij de sneltreinen extra stoppen in Dalfsen en Nieuw Amsterdam.
Met de overname door Arriva op 9 december 2012 bleef de lijnvoering ongewijzigd, hetzij dat de sneltrein tegenwoordig ook in Mariënberg stopt. Daarnaast rijdt in de spitsuren 2x/uur een stoptrein tussen Zwolle en Coevorden.
Historische dienstregeling
- Informatie over de bediening van Spoorlijn Zwolle - Stadskanaal door treinen in het verleden is te vinden onder Spoorlijn Zwolle - Stadskanaal/Bediening.
