Metro: verschil tussen versies
k |
k (→Metronetwerken in het buitenland) (Labels: Bewerking via mobiel, Bewerking via mobiele website) |
||
| (12 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | [[Afbeelding:Metro.svg|thumb|200px|Logo van de [[Rotterdamse metro]]]] | + | [[Afbeelding:Metro.svg|thumb|200px|Logo van de [[Metro van Rotterdam|Rotterdamse metro]]]] |
Een '''metro''' is een vervoersvorm over rails die vooral wordt gebruikt in grote steden (en bijbehorende agglomeraties). Metrolijnen kenmerken zich door een kruisingsvrije baan, hoge capaciteit, hoge frequenties en een gemiddelde halteafstand die groter is dan bij bus- en tramlijnen maar kleiner dan bij spoorlijnen. In dichtbebouwde gebieden rijden metro's vaak door een tunnel of over een viaduct. Sommige metrolijnen gaan buiten het centrum over in gelijkvloerse [[sneltram]]lijnen. | Een '''metro''' is een vervoersvorm over rails die vooral wordt gebruikt in grote steden (en bijbehorende agglomeraties). Metrolijnen kenmerken zich door een kruisingsvrije baan, hoge capaciteit, hoge frequenties en een gemiddelde halteafstand die groter is dan bij bus- en tramlijnen maar kleiner dan bij spoorlijnen. In dichtbebouwde gebieden rijden metro's vaak door een tunnel of over een viaduct. Sommige metrolijnen gaan buiten het centrum over in gelijkvloerse [[sneltram]]lijnen. | ||
| − | + | Een kenmerk van veel metrosystemen is dat de stroomvoorziening geschiedt middels een 'derde rail', waarbij de derde rail een staaf is die onder stroom is gezet. Vergeleken met bovenleidingsystemen is het gebruiken van een derde rails voordeliger en betrouwbaarder. In Nederland wordt de stroom afgenomen van de onderzijde van de rails (om zo het elektrocutiegevaar te verkleinen), maar elders is het gebruikelijk dat dit vanaf de bovenkant gebeurt.<br> | |
| − | Een kenmerk van veel metrosystemen is dat de stroomvoorziening geschiedt middels een 'derde rail', waarbij de derde rail een staaf is die onder stroom is gezet. Vergeleken met bovenleidingsystemen is het gebruiken van een derde rails voordeliger en betrouwbaarder. In Nederland wordt de stroom | ||
Wanneer een metrolijn overgaat in een [[sneltram]]lijn, gaat de derde rail vrijwel altijd over naar bovenleiding. | Wanneer een metrolijn overgaat in een [[sneltram]]lijn, gaat de derde rail vrijwel altijd over naar bovenleiding. | ||
== Metronetwerken in Nederland == | == Metronetwerken in Nederland == | ||
| − | In Nederland zijn er twee steden met een metronetwerk. In [[Metro van Rotterdam|Rotterdam]] werd in 1968 de eerste metrolijn van Nederland geopend, de Noord-Zuidlijn (later [[Erasmuslijn]], | + | In Nederland zijn er twee steden met een metronetwerk. In [[Metro van Rotterdam|Rotterdam]] werd in 1968 de eerste metrolijn van Nederland geopend, de Noord-Zuidlijn (later [[Erasmuslijn]], omgezet in [[Lijn D Rotterdam Centraal Station - Spijkenisse De Akkers|lijn D]]). In 1982 werd het netwerk uitgebreid met een tweede lijn, de Oost-Westlijn (later [[Calandlijn]], later omgezet in de lijnen [[Lijn A Rotterdam Binnenhof - Vlaardingen West|A]], [[Lijn B Rotterdam Nesselande - Hoek van Holland Strand|B]] en [[Lijn C Capelle aan den IJssel De Terp - Spijkenisse De Akkers|C]]). Verder is in 2007 de voormalige [[Hofpleinlijn]] tussen Rotterdam en Den Haag toegevoegd aan het netwerk, onder de naam [[RandstadRail]]. Deze lijn rijdt als [[Lijn E Den Haag Centraal - Rotterdam Slinge|lijn E]]. |
| − | [[Metro van Amsterdam|Amsterdam]] is sinds 1977 voorzien van een metro, waarvan het netwerk in de loop der tijd is uitgebreid naar het huidige netwerk bestaande uit de lijnen [[Lijn 50 Amsterdam, Isolatorweg - Gein|50]], [[Lijn 51 | + | [[Metro van Amsterdam|Amsterdam]] is sinds 1977 voorzien van een metro, waarvan het netwerk in de loop der tijd is uitgebreid naar het huidige netwerk bestaande uit de lijnen [[Lijn 50 Amsterdam, Isolatorweg - Gein|50]], [[Lijn 51 Amsterdam, Centraal Station - Isolatorweg|51]], [[Lijn 52 Amsterdam, Noord - Station Zuid|52]], [[Lijn 53 Amsterdam, Centraal Station - Gaasperplas|53]] en [[Lijn 54 Amsterdam, Centraal Station - Gein|54]]. |
== Metronetwerken in het buitenland == | == Metronetwerken in het buitenland == | ||
Binnen de Benelux heeft verder alleen '''[[Metro van Brussel|Brussel]]''' een volwaardig metronetwerk. Het eerste deel van het net is geopend in 1976. Antwerpen en Charleroi hebben hun tramlijnen in de binnenstad ondergronds gelegd. Dit wordt daar ''premetro'' genoemd, omdat de tunnelwerken oorspronkelijk waren gebouwd om er een echte metro doorheen te laten rijden. Overigens wordt door de inwoners vaak over een tram of metro gesproken. | Binnen de Benelux heeft verder alleen '''[[Metro van Brussel|Brussel]]''' een volwaardig metronetwerk. Het eerste deel van het net is geopend in 1976. Antwerpen en Charleroi hebben hun tramlijnen in de binnenstad ondergronds gelegd. Dit wordt daar ''premetro'' genoemd, omdat de tunnelwerken oorspronkelijk waren gebouwd om er een echte metro doorheen te laten rijden. Overigens wordt door de inwoners vaak over een tram of metro gesproken. | ||
| − | <br>In Duitsland zijn er veel steden met een [[Sneltram|''U-Stadtbahn'']]. Dit is een netwerk van snelle trams op vrijliggende banen en meestal een ondergronds deel, maar | + | <br>In Duitsland zijn er veel steden met een [[Sneltram|''U-Stadtbahn'']]. Dit is een netwerk van snelle trams op vrijliggende banen en meestal een ondergronds deel, maar met gelijkvloerse kruisingen. Er is daarom geen sprake van een volwaardige metro. In Duitsland zijn er vier steden met een volwaardig metronetwerk: [[Metro van Hamburg|Hamburg]], München, Nürnberg en [[Metro van Berlijn|Berlijn]]. Berlijn heeft één van de oudste en grootste netwerken van Europa. Het 10 lijnen tellende netwerk is geopend in 1902. |
Andere grote metronetwerken in Europa zijn te vinden in Londen, Parijs en Madrid. | Andere grote metronetwerken in Europa zijn te vinden in Londen, Parijs en Madrid. | ||
Huidige versie van 30 apr 2024 om 09:13
Een metro is een vervoersvorm over rails die vooral wordt gebruikt in grote steden (en bijbehorende agglomeraties). Metrolijnen kenmerken zich door een kruisingsvrije baan, hoge capaciteit, hoge frequenties en een gemiddelde halteafstand die groter is dan bij bus- en tramlijnen maar kleiner dan bij spoorlijnen. In dichtbebouwde gebieden rijden metro's vaak door een tunnel of over een viaduct. Sommige metrolijnen gaan buiten het centrum over in gelijkvloerse sneltramlijnen.
Een kenmerk van veel metrosystemen is dat de stroomvoorziening geschiedt middels een 'derde rail', waarbij de derde rail een staaf is die onder stroom is gezet. Vergeleken met bovenleidingsystemen is het gebruiken van een derde rails voordeliger en betrouwbaarder. In Nederland wordt de stroom afgenomen van de onderzijde van de rails (om zo het elektrocutiegevaar te verkleinen), maar elders is het gebruikelijk dat dit vanaf de bovenkant gebeurt.
Wanneer een metrolijn overgaat in een sneltramlijn, gaat de derde rail vrijwel altijd over naar bovenleiding.
Metronetwerken in Nederland
In Nederland zijn er twee steden met een metronetwerk. In Rotterdam werd in 1968 de eerste metrolijn van Nederland geopend, de Noord-Zuidlijn (later Erasmuslijn, omgezet in lijn D). In 1982 werd het netwerk uitgebreid met een tweede lijn, de Oost-Westlijn (later Calandlijn, later omgezet in de lijnen A, B en C). Verder is in 2007 de voormalige Hofpleinlijn tussen Rotterdam en Den Haag toegevoegd aan het netwerk, onder de naam RandstadRail. Deze lijn rijdt als lijn E.
Amsterdam is sinds 1977 voorzien van een metro, waarvan het netwerk in de loop der tijd is uitgebreid naar het huidige netwerk bestaande uit de lijnen 50, 51, 52, 53 en 54.
Metronetwerken in het buitenland
Binnen de Benelux heeft verder alleen Brussel een volwaardig metronetwerk. Het eerste deel van het net is geopend in 1976. Antwerpen en Charleroi hebben hun tramlijnen in de binnenstad ondergronds gelegd. Dit wordt daar premetro genoemd, omdat de tunnelwerken oorspronkelijk waren gebouwd om er een echte metro doorheen te laten rijden. Overigens wordt door de inwoners vaak over een tram of metro gesproken.
In Duitsland zijn er veel steden met een U-Stadtbahn. Dit is een netwerk van snelle trams op vrijliggende banen en meestal een ondergronds deel, maar met gelijkvloerse kruisingen. Er is daarom geen sprake van een volwaardige metro. In Duitsland zijn er vier steden met een volwaardig metronetwerk: Hamburg, München, Nürnberg en Berlijn. Berlijn heeft één van de oudste en grootste netwerken van Europa. Het 10 lijnen tellende netwerk is geopend in 1902.
Andere grote metronetwerken in Europa zijn te vinden in Londen, Parijs en Madrid.
Lijst van metronetwerken
De volgende metronetwerken hebben een pagina op deze wiki:
Benelux
Metro van Amsterdam
Metro van Rotterdam
Metro van Brussel
