Hoofdpagina: verschil tussen versies

Uit OV in Nederland Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
k
(diverse tekstuele- en opmaakwijzigingen / andere afbeeldingen.)
Regel 1: Regel 1:
{| class="wikitable" style="font-size: 95%; background-color:#CADCEB;"
+
{| class="wikitable ovnl"  
 +
! style="border: 1px solid #07076A; background:#07076A; font-size:160%;" | <div id="mf-welkom">{{#switch:{{LOCALHOUR}}
 +
|6
 +
|7
 +
|8
 +
|9
 +
|10
 +
|11 = Goedemorgen
 +
|12
 +
|13
 +
|14
 +
|15
 +
|16
 +
|17 = Goedemiddag
 +
|18
 +
|19
 +
|20
 +
|21
 +
|22 = Goedenavond
 +
|23
 +
|24
 +
|0
 +
|1
 +
|2
 +
|3
 +
|4
 +
|5 = Goedenacht
 +
}}, hartelijk welkom op de OV in Nederland Wiki</div>
 
|-
 
|-
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-welkom">'''Hartelijk welkom op de OVNL Wiki!'''</div>
+
! style="border: 1px solid #07076A; background:#07076A; font-size:110%;" | <div id="mf-welkom-tekst">'''''Een zo compleet mogelijk online naslagwerk over het openbaar vervoer in Nederland'''''</div>
|---
+
|-
| [[Afbeelding:Wiki_header.jpg|350px|right]] <div id="mf-welkom-tekst">''Kom alles te weten over [[:Categorie:Materieel|het rijdend materieel]], [[:Categorie:Lijnen|lijndiensten]], [[:categorie:Dienstregeling|dienstregelingen]], [[:categorie:Reisinformatie|reisinformatie]], [[:categorie:Vervoerbewijzen|vervoerbewijzen]], [[:Categorie:Treinserie|treinseries]], [[Overzicht van concessies|concessies]], [[:Categorie:Vervoerder|vervoerders]] en typisch [[:Categorie:Terminologie|vakjargon]], het is hier allemaal te vinden!''</div>
+
| style="border: 1px solid #07076A; text-align:center;" | '''De OVNL-Wiki telt op dit moment [[Speciaal:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikelen. [[:Help:Inhoud|Help ook mee]] door artikelen te starten, te verbeteren of uit te breiden. Gebruik de [http://www.ovinnederland.nl/ucp.php?mode=register registratiegegevens] van het forum om in te loggen op de Wiki.'''
 
+
|}
Momenteel telt de wiki '''[[Speciaal:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]]''' artikelen. Help ook mee om dit naslagwerk completer te maken en actueel te houden!
 
 
 
Om artikelen te starten, te verbeteren of uit te breiden is een account nodig. Een eenmalige [http://www.ovinnederland.nl/ucp.php?mode=register registratie] is voldoende om te kunnen inloggen op de gehele site. Klik op ''[http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Help:Inhoud hulp]'' in het navigatiemenu aan de linkerkant voor uitleg over het bewerken en aanmaken van pagina's.
 
 
 
Tip: Wil je even alleen aan een (nieuwe) pagina werken? Maak dan gebruik van het '''[[:Sjabloon:Meebezig]]'''. Meer tips en uitleg vind je onderaan deze pagina.
 
  
 +
{| class="wikitable ovnl"
 
|-
 
|-
| style="color:#fff; background-color:#010066; text-align:center;"|<big>'''Uitgelicht'''</big>
+
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-aanbestedingen">'''Aanbestedingen'''</div>
 
|-
 
|-
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-aanbestedingen">'''Aanbestedingen'''</div>
 
|---
 
 
|
 
|
 
  <div id="mf-aanbestedingen-tekst">
 
  <div id="mf-aanbestedingen-tekst">
  [[Afbeelding:Syntus 4003 (Midden-Overijssel).JPG|160px|left]] Altijd al afgevraagd waarom er ineens een ander vervoerbedrijf of een andere kleur bus door de straat rijdt? <br /> Het heeft waarschijnlijk alles te maken met de uitgifte van [[Concessie|vervoerconcessies]] in Nederland.  
+
  [[Bestand:Lijn66 Asd.JPG|185px|right]] Altijd al afgevraagd waarom er ineens een ander vervoerbedrijf of een andere kleur bus door de straat rijdt? Het heeft waarschijnlijk alles te maken met de uitgifte van [[Concessie|vervoerconcessies]] in Nederland.  
  
Eens in de zoveel jaar wordt het openbaar vervoer aanbesteed. De verantwoordelijke [[OV-autoriteit|overheid]] maakt dan (nieuwe) eisen kenbaar waar het openbaar vervoer in de regio aan moet voldoen. Hierbij draait het om de exploitatiekosten, hoe vaak er openbaar vervoer moet worden aangeboden op een bepaalde verbinding, waar het materieel aan moet voldoen (lage instap, aantal zitplaatsen, lengte, comfort), en zelfs of de vervoerder haar eigen huisstijl op het materieel mag voeren, of dat er een [[Huisstijlen in het openbaar vervoer|voorgeschreven huisstijl]] moet worden gehanteerd, zoals de [[Syntus]] bus in de blauwkleurige huisstijl voor de provincie Overijssel op de foto hiernaast.
+
Eens in de zoveel jaar wordt het openbaar vervoer opnieuw [[aanbesteding|aanbesteed]]. De verantwoordelijke regionale [[OV-autoriteit|overheid]] maakt dan (nieuwe) eisen kenbaar waar het openbaar vervoer binnen de concessie aan moet voldoen. Hierbij draait het bijvoorbeeld om:
 +
* de exploitatiekosten (prijs-/kwaliteitsverhouding
 +
* het bedieningsniveau (bijvoorbeeld hoe vaak moet de buslijn rijden)
 +
* de materieeleisen (toegankelijkheid, milieueisen, lengte, comfort, [[Huisstijlen in het openbaar vervoer|huisstijl]])
  
[[Vervoerders|Vervoerbedrijven]] hebben de gelegenheid om hierop te reageren en vragen te stellen. Zo kunnen de eisen aangescherpt of afgezwakt worden (haalbaarheid). Nadat het PvE (programma van eisen) definitief is geworden, kunnen de vervoerders aanbiedingen doen. De aanbestedende overheid beslist uiteindelijk welke vervoerder de aanbesteding wint en het openbaar vervoer tot einde contract moet verzorgen.
+
[[Vervoerders]] hebben de gelegenheid om hierop te reageren en kunnen vragen stellen. Zo kunnen de eisen aangescherpt of afgezwakt worden. Op een gegeven moment kunnen vervoerders een offerte indienen. De aanbestedende overheid beslist uiteindelijk welke vervoerder de concessie mag gaan uitvoeren.
 +
 
 +
Concessies met buslijnen mogen maximaal 8 jaar duren. Concessies met daarin railverbindingen mogen maximaal 15 jaar duren. Een OV-autoriteit kan concessies verlenen, verlengen of intrekken.
 +
 
 +
De formele basis voor het aanbestedingsproces is vastgelegd in de [[Wet Personenvervoer 2000]]. Een aantal concessies voor het stadsvervoer in de grote steden is (nog) niet openbaar aanbesteed, maar is onderhands gegund aan het plaatselijke stadsvervoerbedrijf. </div>
  
De formele basis voor dit proces is vastgelegd in de [[Wet Personenvervoer 2000]]. Een aantal concessies voor het stadsvervoer in de grote steden is nog nooit openbaar aanbesteed, maar is onderhands gegund aan het plaatselijke stadsvervoerbedrijf. </div>
 
 
|-
 
|-
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-dienstregeling">'''Dienstregeling'''</div>
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-dienstregeling">'''Dienstregeling'''</div>
|---
+
|-
 
|
 
|
  <div id="mf-dienstregeling"> [[Afbeelding:CTA-DENBOSCH1.jpg|160px|right]] De dienstregeling is een belangrijk aspect in het openbaar vervoer. Met behulp van de dienstregeling kan de vervoerder de reiziger informeren over het vervoersaanbod, zodat zij hun reis kunnen plannen. Een reis plannen kan bijvoorbeeld met een [[lijnfolder]] of via [[9292.nl]]. Ook wordt op basis van de dienstregeling personeelsroosters en materieelomlopen gemaakt.
+
  <div id="mf-dienstregeling"> [[Bestand:Utrecht station digital information board 2.jpg|190px|left]] De [[:categorie:Dienstregeling|dienstregeling]] is een belangrijk aspect in het openbaar vervoer. Met behulp van de dienstregeling kan de vervoerder de [[:categorie:reisinformatie|reiziger informeren]] over het vervoersaanbod, zodat zij hun reis kunnen plannen. Een reis plannen kan bijvoorbeeld met een [[lijnfolder]] of met een [[reisplanner]] op internet, zoals [[9292.nl]]. Ook wordt op basis van de dienstregeling personeelsroosters en materieelomlopen gemaakt.  
 
 
De [[NS]], vervoerder op het zogenoemde [[Hoofdrailnet]], maakt eens per jaar een nieuw [[spoorboekje]]. Deze nieuwe dienstregeling wordt traditiegetrouw op de tweede zondag van december ingevoerd. Naderhand kunnen er een paar keer per jaar kleine wijzigingen worden doorgevoerd.
 
  
Andere vervoerbedrijven, in regionale [[concessie]]s, passen hun dienstregeling hierop aan en voeren waar nodig nog andere verbeteringen door. Deze vervoerders kunnen de tijden ook op andere momenten in het jaar aanpassen.
+
De [[NS]], vervoerder op het zogenoemde [[Hoofdrailnet]], maakt eens per jaar een nieuw [[spoorboekje]]. Deze nieuwe dienstregeling wordt traditiegetrouw op de zondag in het tweede weekend van december ingevoerd. Andere vervoerbedrijven, in regionale [[concessie]]s, passen hun dienstregeling meestal op hetzelfde moment ook aan.  
  
Ook de wiki wordt ieder jaar bijgewerkt naar de nieuwe dienstregeling. Afhankelijk van de wijzigingen is dit toch een grote klus.  
+
Alle vervoerders kunnen ook op andere momenten wijzigingen aan de dienstregeling doorvoeren.
  
 +
Zie ook:
 
* [[Dienstregeling 2013|Wijzigingen treindienstregeling 2013]]
 
* [[Dienstregeling 2013|Wijzigingen treindienstregeling 2013]]
* [[:categorie:stads- en streekvervoer 2013|Wijzigingen stads- en streekvervoer per concessie]]
+
* [[:categorie:stads- en streekvervoer 2013|Wijzigingen stads- en streekvervoer 2013 (per concessie)]]
 
+
* [[:Categorie:Dienstregeling naar jaar|Voormalige treinseries en voormalige stads- en streekvervoerlijnen]]</div>
Oude treinseries en voormalige stads- en streekvervoerlijnen zijn [[:Categorie:Dienstregeling naar jaar|in deze categorie]] naar jaar te vinden.</div>
 
 
|-
 
|-
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-trein">'''Trein'''</div>
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-trein">'''Trein'''</div>
|---
+
|-
 
|
 
|
 
  <div id="mf-trein-tekst">
 
  <div id="mf-trein-tekst">
[[Afbeelding:VIRM-VI_Dieren.jpg|160px|left]] Nederland kent een uitgebreid spoornet. Vervoerder [[NS Reizigers]] rijdt de meeste [[Trein|treinen]] op het zogenoemde [[Hoofdrailnet]]. Gemiddeld vervoert NS zo'n 1,1 miljoen reizigers per dag verdeeld over 4500 treinritten.  
+
[[Bestand:VELIOS.JPG|160px|right]] Nederland kent een uitgebreid spoornet. Vervoerder [[NS Reizigers]] rijdt de meeste [[trein]]en op het [[hoofdrailnet]]. Gemiddeld vervoert de NS 1,1 miljoen reizigers per dag verdeeld over 4500 treinritten.
 +
 
 +
Naast het hoofdrailnet zijn er ook [[gedecentraliseerde spoorlijn]]en. Deze verbindingen vallen onder beheer van een regionale overheid en worden openbaar aanbesteed. Als gevolg hiervan rijdt de NS meestal niet meer op deze trajecten, maar wordt de treindienst uitgevoerd door een stads- en streekvervoerbedrijf. [[Arriva]] exploiteert bijvoorbeeld treinen op de [[Noordelijke Nevenlijnen]], [[Connexxion]] op de [[Valleilijn]] en [[Veolia Transport]] op de [[Maaslijn]].
  
Voor de uitvoering van de dienstregeling hebben ze een uitgebreid park van [[:Categorie:treinmaterieel|treinmaterieel]] beschikbaar voor de verschillende [[Intercity]]-, [[stoptrein]]- en [[Sprinter (treinsoort)|Sprinter]]verbindingen. Die verbindingen worden ook wel [[Treinserie|treinseries]] genoemd. Een overzicht van alle treinseries in de [[dienstregeling 2012]] is eveneens te vinden: [[:Categorie:Treinserie|overzicht huidige treinseries]].
+
Voor de uitvoering van de dienstregeling is een uitgebreid park van [[:Categorie:treinmaterieel|treinmaterieel]] beschikbaar voor de verschillende [[Intercity]]-, [[stoptrein]]-, [[sneltrein]]- en [[Sprinter (treinsoort)|Sprinter]]verbindingen. Die verbindingen worden ook wel [[treinserie]]s genoemd. Een overzicht van alle huidige treinseries is te vinden in de [[:Categorie:Treinserie|categorie treinserie]].
  
Andere vervoerders verzorgen het vervoer op de [[gedecentraliseerde spoorlijn]]en, zoals de [[Noordelijke Nevenlijnen]] in Groningen en Friesland, de [[Merwede-Lingelijn]] in Zuid-Holland met een uitloper tot in Gelderland, of de [[Valleilijn]] en de spoorlijn [[Almelo - Mariënberg]]. Er zijn ook nog contractsectortreindiensten, dit is een treindienst die na de verzelfstandiging van de NS door het bedrijf is aangewezen als onrendabel, zoals bijvoorbeeld het [[Kamperlijntje]].
+
Op deze Wiki is tevens informatie te vinden over bijna 400 [[:Categorie:Station|stations]] in binnen- en buitenland.
  
Op deze Wiki is tevens informatie over bijna 400 [[:Categorie:Station|stations]] in binnen- en buitenland te vinden. Wanneer er sprake is van een [[verstoring van de treindienst]], komt de [[Bijsturen van de treindienst|bijsturingsafdeling]] van de vervoerder in actie. Bij ernstige [[:Categorie:Ontsporingen en aanrijdingen|ongevallen]] wordt ook de [http://www.ivw.nl/ verkeersinspectie] ingeschakeld.</div>
+
Wanneer er sprake is van een [[verstoring van de treindienst]], komt de [[Bijsturen van de treindienst|bijsturingsafdeling]] van de vervoerder in actie. Bij ernstige [[:Categorie:Ontsporingen en aanrijdingen|ongevallen]] wordt ook de [http://www.ivw.nl/ verkeersinspectie] ingeschakeld.</div>
 
|-
 
|-
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-btm">'''Bus, tram en metro'''</div>
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-btm">'''Bus, tram en metro'''</div>
|---
+
|-
|  <div id="mf-btm-tekst">[[Afbeelding:LHB Amstel.JPG|150px|right]]
+
|  <div id="mf-btm-tekst">[[Afbeelding:2018.JPG|150px|left]]
In navolging van het [[:Categorie:Treinserie|overzicht van de huidige treinseries]] zijn er ook van vrijwel alle [[Bus|buslijnen]] in Nederland [[:Categorie:Buslijnen|beschrijvingen beschikbaar]]. Deze buslijnen zijn ook nog eens netjes gerangschikt per [[concessie]]. Zie ook [[overzicht van concessies]]. Ook zijn er beschrijvingen van veel [[:Categorie:Voormalige buslijnen|voormalige-]] en [[:Categorie:Buitenlandse buslijnen|buitenlandse buslijnen]] beschikbaar.  
+
Op deze Wiki zijn van vrijwel alle [[Bus|buslijnen]] in Nederland [[:Categorie:Buslijnen|beschrijvingen beschikbaar]]. Deze buslijnen zijn ook nog eens netjes gerangschikt per [[concessie]] (zie ook [[overzicht van concessies]]). Ook zijn er beschrijvingen van veel [[:Categorie:Voormalige buslijnen|voormalige-]] en [[:Categorie:Buitenlandse buslijnen|buitenlandse buslijnen]] beschikbaar.
 +
 
 +
Veel buslijnen komen samen bij een [[station|treinstation]], op centrale plaatsen in de stad of bij speciale [[busstation]]s. Informatie over het [[:Categorie:Busmaterieel|materieel]] waarmee wordt gereden is ook beschikbaar.
  
Veel buslijnen komen samen bij een [[Station|treinstation]], op centrale plaatsen in de stad of bij speciale [[Busstation|busstations]]. Informatie over het [[:Categorie:Busmaterieel|materieel]] waarmee wordt gereden is ook beschikbaar.
+
Steeds meer bussen rijden niet meer op diesel, maar maken gebruik van [[alternatieve aandrijving]], zoals waterstof, biobrandstof, LPG, flexfuel, hybride, aardgas en biogas. In [[:Categorie:Stadsdienst Apeldoorn|Apeldoorn]] wordt al enige jaren een proef gedaan met de [[Whisper]].
In de omgeving van de steden [[Concessie Haaglanden stad|Den Haag]] en [[Concessie BRU sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein|Utrecht]] rijden ook [[Tram|trams]]. In de regio [[Concessie Metro/tram/bus Amsterdam|Amsterdam]] en de regio [[Concessie Rail Rotterdam|Rotterdam]] rijden daarnaast ook nog [[Metro|metro's]].  
+
 
 +
In de omgeving van de steden [[Concessie Haaglanden stad|Den Haag]], [[Concessie BRU sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein|Utrecht]], [[Concessie Stadsvervoer Amsterdam|Amsterdam]] en [[Concessie Rail Rotterdam|Rotterdam]] rijden [[tram]]s. In de laatste twee steden rijden daarnaast ook [[Metro|metro's]].  
  
 
Uiteraard is op deze Wiki ook informatie beschikbaar over de verschillende [[:Categorie:Tramlijnen|tram]]- en [[:Categorie:Metrolijnen|metrolijnen]] en het verschillende [[:Categorie:Trammaterieel|tram]]- en [[:Categorie:Metromaterieel|metromaterieel]].</div>
 
Uiteraard is op deze Wiki ook informatie beschikbaar over de verschillende [[:Categorie:Tramlijnen|tram]]- en [[:Categorie:Metrolijnen|metrolijnen]] en het verschillende [[:Categorie:Trammaterieel|tram]]- en [[:Categorie:Metromaterieel|metromaterieel]].</div>
 
|-
 
|-
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-nwo">'''Nieuwe ontwikkelingen'''</div>
+
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"| <div id="mf-nwo">'''Lightrail'''</div>
|---
+
|-
| [[Afbeelding:Pijnacker Centrum.JPG|170px|left]]
+
| <div id="mf-nwo-tekst">[[Bestand:Randstadrail RegioCitadis Zoetermeer.jpg|160px|right]]
  
<div id="mf-nwo-tekst">
+
Er lijkt een trend te zijn waarin railvoertuigen lichter worden en ook vaker worden gekoppeld aan spoorverbindingen die dwars door de stad lopen. Deze vervoerswijze wordt ook wel [[lightrail]] genoemd. Lightrail is een verzamelnaam van spoorvervoersystemen die zich ergens tussen trein, metro en tram in bevinden: sneller dan een tram, lichter en goedkoper dan een trein.
'''Lightrail'''<br/>
 
Er lijkt een trend te zijn waarin railvoertuigen lichter worden en ook vaker worden gekoppeld aan spoorverbindingen die dwars door de stad lopen. Deze vervoerswijze wordt ook wel [[Lightrail]] genoemd.
 
Voorbeelden van dergelijke projecten zijn de [[RandstadRail]] en de [[RijnGouweLijn]]. Andere nieuwe ontwikkelingen zijn te vinden op het gebied van de [[Nationale vervoerbewijzen|vervoerbewijzen]] met de [[OV-chipkaart]].
 
Vervolgens zijn er ook op technisch vlak ontwikkelingen. Steeds meer bussen rijden niet meer op diesel, maar maken gebruik van [[alternatieve aandrijving]]. De [[Whisper]] in [[:Categorie:Stadsdienst Apeldoorn|Apeldoorn]] is daar een voorbeeld van.  
 
  
'''Snelwegbus'''<br/>
+
Voorbeelden van dergelijke projecten zijn de [[RandstadRail]] en de [[RijnGouweLijn]]. </div>
De snelwegbus is een concept dat sinds 2007 in ontwikkeling is. Deze comfortabele bussen gaan over de vluchtstrook of een vrije busbaan rijden, en moeten de filedruk en de reistijd t.o.v. de auto verminderen.
 
  
'''Alternatieve brandstof'''<br/>
+
|}
In steeds meer aanbestedingen wordt (deels) het gebruik van alternatieve, duurzame brandstoffen gestimuleerd, zoals bussen op waterstof, biobrandstof, LPG, flexfuel, hybride, aardgas en biogas. Op de [[Valleilijn|Vallei-]] en [[Veluwelijn]] rijden de gelede bussen op CNG (Compressed Natural Gas). </div>
+
 
|-
+
== Tips ==
| style="color:#fff; background-color:#010066; text-align:center;"|<big>'''Steentje bijdragen?'''</big>
+
Klik op [[:Help:Inhoud|hulp]] (ook te vinden in het navigatiemenu linksboven) voor uitleg over het bewerken en aanmaken van pagina's.
|-
+
 
| style="color:#fff; background-color:#0d97dc;"|'''Tips'''
+
Handige sjablonen:
|---
+
* [[:Sjabloon:Meebezig|Meebezig]]
| Overleg vindt onder meer plaats op het [http://www.ovinnederland.nl/viewforum.php?f=29 forum] over bijvoorbeeld een nieuw te starten artikel of uitbreiding van een bestaand artikel. Ook bij andere vragen of ideeën is het forum het eerste aanspreekpunt. Elke pagina van deze Wiki heeft daarnaast een overlegpagina waar vragen en/of opmerkingen over het artikel zijn te plaatsen.  
+
* [[:Sjabloon:Verstoring|Verstoring]]
 +
 
 +
Overleggen kan op het [http://www.ovinnederland.nl/viewforum.php?f=29 forum]. Daarnaast heeft iedere pagina op de Wiki een eigen overlegpagina.  
  
 
Raadpleeg onderstaande links om inspiratie op te doen voor een nieuw artikel:
 
Raadpleeg onderstaande links om inspiratie op te doen voor een nieuw artikel:
Regel 99: Regel 126:
 
Toch nog iets niet duidelijk? Stuur dan gerust een bericht naar het beheer via het forum of gebruik het '''[http://over.ovinnederland.nl/contact.php?o=wiki contactformulier]'''. (Let op, niet bedoeld voor reisinformatie!)
 
Toch nog iets niet duidelijk? Stuur dan gerust een bericht naar het beheer via het forum of gebruik het '''[http://over.ovinnederland.nl/contact.php?o=wiki contactformulier]'''. (Let op, niet bedoeld voor reisinformatie!)
  
|}
+
== Categorieën ==
 
+
[[:Categorie:Treinmaterieel|Lijst van treinmaterieel]] | [[:Categorie:Trammaterieel|Lijst van trammaterieel]] | [[:Categorie:Busmaterieel|Lijst van busmaterieel]] | [[:Categorie:Treinserie|Lijst van treinseries]] | [[:Categorie:Vervoerder|Lijst van vervoerders]] | [[:Categorie:Station|Lijst van stations]] | [[:Categorie:Spoorlijn|Lijst van spoorlijnen]] | [[:Categorie:Concessie|Lijst van concessies]] | [[:Categorie:Buslijnen|Lijst van buslijnen]] | [[:Categorie:Tramlijnen|Lijst van tramlijnen]] | [[:Categorie:Reisinformatie|Reisinformatie]] | [[:Categorie:Spoorwegtechniek|Spoorwegtechniek]] | [[:Categorie:Spoorwegterminologie|Spoorwegterminologie]] | [[:Categorie:Dienstregeling|Informatie over dienstregelingen]] | [[Plaatsnaamverkortingen]] | [[Onderzoeken en rapporten]] | [[:Categorie:Terminologie|Terminologie]]
==Categorieën==
 
[[:Categorie:Treinmaterieel|Lijst van treinmaterieel]] | [[:Categorie:Trammaterieel|Lijst van trammaterieel]] | [[:Categorie:Busmaterieel|Lijst van busmaterieel]] | [[:Categorie:Treinserie|Lijst van treinseries]] | [[:Categorie:Vervoerder|Lijst van vervoerders]] | [[:Categorie:Station|Lijst van stations]] | [[:Categorie:Spoorlijn|Lijst van spoorlijnen]] | [[:Categorie:Concessie|Lijst van concessies]] | [[:Categorie:Buslijnen|Lijst van buslijnen]] | [[:Categorie:Tramlijnen|Lijst van tramlijnen]] | [[:Categorie:Reisinformatie|Reisinformatie]] | [[:Categorie:Spoorwegtechniek|Spoorwegtechniek]] | [[:Categorie:Spoorwegterminologie|Spoorwegterminologie]] | [[:Categorie:Dienstregeling|Informatie over dienstregelingen]] | [[Plaatsnaamverkortingen]] | [[Onderzoeken en rapporten]]
 
  
 
[[Categorie:Alles]]
 
[[Categorie:Alles]]
 
__NOTOC__
 
__NOTOC__
 
__NOEDITSECTION__
 
__NOEDITSECTION__

Versie van 7 jun 2013 om 19:11

Goedemiddag, hartelijk welkom op de OV in Nederland Wiki
Een zo compleet mogelijk online naslagwerk over het openbaar vervoer in Nederland
De OVNL-Wiki telt op dit moment 48.361 artikelen. Help ook mee door artikelen te starten, te verbeteren of uit te breiden. Gebruik de registratiegegevens van het forum om in te loggen op de Wiki.
Aanbestedingen
Lijn66 Asd.JPG
Altijd al afgevraagd waarom er ineens een ander vervoerbedrijf of een andere kleur bus door de straat rijdt? Het heeft waarschijnlijk alles te maken met de uitgifte van vervoerconcessies in Nederland.

Eens in de zoveel jaar wordt het openbaar vervoer opnieuw aanbesteed. De verantwoordelijke regionale overheid maakt dan (nieuwe) eisen kenbaar waar het openbaar vervoer binnen de concessie aan moet voldoen. Hierbij draait het bijvoorbeeld om:

  • de exploitatiekosten (prijs-/kwaliteitsverhouding
  • het bedieningsniveau (bijvoorbeeld hoe vaak moet de buslijn rijden)
  • de materieeleisen (toegankelijkheid, milieueisen, lengte, comfort, huisstijl)

Vervoerders hebben de gelegenheid om hierop te reageren en kunnen vragen stellen. Zo kunnen de eisen aangescherpt of afgezwakt worden. Op een gegeven moment kunnen vervoerders een offerte indienen. De aanbestedende overheid beslist uiteindelijk welke vervoerder de concessie mag gaan uitvoeren.

Concessies met buslijnen mogen maximaal 8 jaar duren. Concessies met daarin railverbindingen mogen maximaal 15 jaar duren. Een OV-autoriteit kan concessies verlenen, verlengen of intrekken.

De formele basis voor het aanbestedingsproces is vastgelegd in de Wet Personenvervoer 2000. Een aantal concessies voor het stadsvervoer in de grote steden is (nog) niet openbaar aanbesteed, maar is onderhands gegund aan het plaatselijke stadsvervoerbedrijf.
Dienstregeling
Utrecht station digital information board 2.jpg
De dienstregeling is een belangrijk aspect in het openbaar vervoer. Met behulp van de dienstregeling kan de vervoerder de reiziger informeren over het vervoersaanbod, zodat zij hun reis kunnen plannen. Een reis plannen kan bijvoorbeeld met een lijnfolder of met een reisplanner op internet, zoals 9292.nl. Ook wordt op basis van de dienstregeling personeelsroosters en materieelomlopen gemaakt.

De NS, vervoerder op het zogenoemde Hoofdrailnet, maakt eens per jaar een nieuw spoorboekje. Deze nieuwe dienstregeling wordt traditiegetrouw op de zondag in het tweede weekend van december ingevoerd. Andere vervoerbedrijven, in regionale concessies, passen hun dienstregeling meestal op hetzelfde moment ook aan.

Alle vervoerders kunnen ook op andere momenten wijzigingen aan de dienstregeling doorvoeren.

Zie ook:

Trein
VELIOS.JPG
Nederland kent een uitgebreid spoornet. Vervoerder NS Reizigers rijdt de meeste treinen op het hoofdrailnet. Gemiddeld vervoert de NS 1,1 miljoen reizigers per dag verdeeld over 4500 treinritten.

Naast het hoofdrailnet zijn er ook gedecentraliseerde spoorlijnen. Deze verbindingen vallen onder beheer van een regionale overheid en worden openbaar aanbesteed. Als gevolg hiervan rijdt de NS meestal niet meer op deze trajecten, maar wordt de treindienst uitgevoerd door een stads- en streekvervoerbedrijf. Arriva exploiteert bijvoorbeeld treinen op de Noordelijke Nevenlijnen, Connexxion op de Valleilijn en Veolia Transport op de Maaslijn.

Voor de uitvoering van de dienstregeling is een uitgebreid park van treinmaterieel beschikbaar voor de verschillende Intercity-, stoptrein-, sneltrein- en Sprinterverbindingen. Die verbindingen worden ook wel treinseries genoemd. Een overzicht van alle huidige treinseries is te vinden in de categorie treinserie.

Op deze Wiki is tevens informatie te vinden over bijna 400 stations in binnen- en buitenland.

Wanneer er sprake is van een verstoring van de treindienst, komt de bijsturingsafdeling van de vervoerder in actie. Bij ernstige ongevallen wordt ook de verkeersinspectie ingeschakeld.
Bus, tram en metro

Op deze Wiki zijn van vrijwel alle buslijnen in Nederland beschrijvingen beschikbaar. Deze buslijnen zijn ook nog eens netjes gerangschikt per concessie (zie ook overzicht van concessies). Ook zijn er beschrijvingen van veel voormalige- en buitenlandse buslijnen beschikbaar.

Veel buslijnen komen samen bij een treinstation, op centrale plaatsen in de stad of bij speciale busstations. Informatie over het materieel waarmee wordt gereden is ook beschikbaar.

Steeds meer bussen rijden niet meer op diesel, maar maken gebruik van alternatieve aandrijving, zoals waterstof, biobrandstof, LPG, flexfuel, hybride, aardgas en biogas. In Apeldoorn wordt al enige jaren een proef gedaan met de Whisper.

In de omgeving van de steden Den Haag, Utrecht, Amsterdam en Rotterdam rijden trams. In de laatste twee steden rijden daarnaast ook metro's.

Uiteraard is op deze Wiki ook informatie beschikbaar over de verschillende tram- en metrolijnen en het verschillende tram- en metromaterieel.
Lightrail
Randstadrail RegioCitadis Zoetermeer.jpg

Er lijkt een trend te zijn waarin railvoertuigen lichter worden en ook vaker worden gekoppeld aan spoorverbindingen die dwars door de stad lopen. Deze vervoerswijze wordt ook wel lightrail genoemd. Lightrail is een verzamelnaam van spoorvervoersystemen die zich ergens tussen trein, metro en tram in bevinden: sneller dan een tram, lichter en goedkoper dan een trein.

Voorbeelden van dergelijke projecten zijn de RandstadRail en de RijnGouweLijn.

Tips

Klik op hulp (ook te vinden in het navigatiemenu linksboven) voor uitleg over het bewerken en aanmaken van pagina's.

Handige sjablonen:

Overleggen kan op het forum. Daarnaast heeft iedere pagina op de Wiki een eigen overlegpagina.

Raadpleeg onderstaande links om inspiratie op te doen voor een nieuw artikel:

Voeg het nieuwe artikel toe aan een geschikte categorie, zo blijft het overzichtelijk en zijn verwante artikelen makkelijk te vinden!

Ter ondersteuning of aanvulling van de informatie op de wiki mag er ook een link worden geplaatst naar relevante pagina's op de portal (actuele berichtgeving) of het forum (discussie over diverse onderwerpen).

Toch nog iets niet duidelijk? Stuur dan gerust een bericht naar het beheer via het forum of gebruik het contactformulier. (Let op, niet bedoeld voor reisinformatie!)

Categorieën

Lijst van treinmaterieel | Lijst van trammaterieel | Lijst van busmaterieel | Lijst van treinseries | Lijst van vervoerders | Lijst van stations | Lijst van spoorlijnen | Lijst van concessies | Lijst van buslijnen | Lijst van tramlijnen | Reisinformatie | Spoorwegtechniek | Spoorwegterminologie | Informatie over dienstregelingen | Plaatsnaamverkortingen | Onderzoeken en rapporten | Terminologie