Help:Richtlijnen

Op deze pagina zijn de regels die bekend zijn gemaakt over een aantal specifieke zaken te vinden. Mochten er geen regels over een bepaald onderwerp zijn, maar je bent niet zeker over je zaak. Dan kan je jouw vraag in het korte wikivragen topic stellen. Eventueel kan het wikibeheer dan verder stappen ondernemen om tot een goede oplossing te komen.

Nieuwe richtlijnen

Zo nu en dan komen er nieuwe richtlijnen voort uit een discussie op het forum of door beslissingen van het beheer. Deze beslissing worden in lijn met de visie van het beheer genomen. De visie is voornamelijk dat we meer eenheid op de wiki willen creëren op onder andere de lijnpagina's, daardoor wordt de indeling telkens strakker vastgelegd. Hoewel we voorlopig de huidige standaard van lijnpagina's willen bewaren om het telkens aanpassen van pagina's te voorkomen. Bovendien proberen we zoveel mogelijk rekening te houden met de gebruikers die op de wiki actief zijn, input is dus altijd welkom.

De laatste tijd is er gewerkt aan een nieuw tariefsysteem. Meer informatie over het tariefsysteem is te vinden op de pagina Help:Tariefpagina.

Naamgeving lijnpagina's

Hieronder wordt de structuur van een lijnpagina beschreven. De opzet van een bus-, tram-, veer- en metrolijnpagina (hierna: buslijnpagina) bestaat uit zes kernpunten, deze zijn hieronder weergegeven.

Titel

De titel van een buslijnpagina wordt bepaald door de soort buslijn en of de buslijn in dezelfde plaats begint dan wel eindigt. Verdere uitleg van de naamgeving van buslijnen is hieronder te vinden.

Sjabloon LijnInfo

Na het vaststellen van de juiste titel wordt er gebruik gemaakt van het sjabloon:LijnInfo of sjabloon:VLijnInfo. Deze sjablonen geven de standaard informatie voor de buslijn weer, zoals de frequenties, het lijnnummer, de vervoerder en onder welke concessie de buslijn valt. Gebruik indien het om een huidige buslijn gaat het sjabloon LijnInfo en wanneer het om een voormalige buslijn gaat het sjabloon VLijnInfo. Meer informatie over deze sjablonen is hier te vinden.

Beginzin

Een buslijnpagina begint met een standaard zin, waarin zowel het lijnnummer als de plaatsen of wijken waar de bus langskomt worden vermeld. Of er plaatsen of wijken worden gebruikt is afhankelijk van de lijnsoort. In het geval van een stadsbus worden vaak wijknamen gebruikt, echter worden bij streekbussen plaatsnamen gebruikt. Het woord lijn en het lijnnummer worden in deze zin dikgedrukt geschreven.

Voorbeelden:

'''Lijn <lijnnummer>''' rijdt van <plaatsnaam/wijknaam> via <plaatsnaam/wijknaam>, 
<plaatsnaam/wijknaam> en <plaatsnaam/wijknaam> naar <plaatsnaam/wijknaam>.

'''Lijn 1''' rijdt van het station via het Vogelkwartier en Westenenk naar het Gelre Ziekenhuis.

Dienstregeling

Het gebruik van het sjabloon LijnInfo is soms niet genoeg om alles duidelijk weer te geven, daarom kan er indien nodig een kopje dienstregeling worden aangemaakt om zo het sjabloon te ondersteunen met uitleg. Dit wordt vooral gedaan om frequenties, koppelingen of andere bijzonderheden op de lijn uit te leggen. Op de wiki zijn verschillende varianten te zien waarop deze informatie verwerkt wordt. De jaarlijkse inschrijver op een concessie bepaald bij twijfel hoe deze informatie wordt gestructureerd.

Routestrip

In de routestrip worden alle haltes, busstations en stations weergegeven die door de bus worden aangedaan. De routestrip bestaat uit een grote hoeveelheid verschillende sjablonen en vergt daarom enige oefening om daarmee fatsoenlijk overweg te kunnen. De sjablonen die de routestrip construeren bevatten de haltenamen, de plaatsen die bij de haltes horen en de daadwerkelijke route die wordt afgelegd door de bus. Eventueel kan er ook een aparte pagina voor de halte aanwezig zijn, dan moet er gebruik gemaakt worden van aparte sjablonen in de routestrip, dit in verband met de automatisering van de stationspagina's. Alle gedetailleerde informatie kan gevonden worden op de informatiepagina over routestrips. Als deze informatie onvoldoende blijkt te zijn, kan een lid van de wiki om hulp gevraagd worden door middel van het plaatsen van een bericht op zijn of haar overlegpagina.

Geschiedenis

Als laatste is er meestal een kopje geschiedenis die de oorsprong van de lijn verklaart. Hierin wordt vaak verwezen naar de wijzigingspagina van een bepaalde concessie, zoals Dienstregeling concessie Arnhem - Nijmegen 2015, dit wordt in combinatie gedaan met de datum.

Voorbeeld:

Op [[Dienstregeling concessie Arnhem - Nijmegen 2015|14 december 2014]]...

Voor de periode, de voorgangers en opvolgers van de buslijn kan gebruik gemaakt worden van het sjabloon LijnInfo.

Voorbeelden van de standaardopzet

• Lijn 1 Apeldoorn, Station - Gelre Ziekenhuis
• Lijn 1 Apeldoorn, Matenveld - Gelre Ziekenhuis Lukas

Parameters in de infobox op lijnpagina's

Routeparameter

Rijkswegen

Voor de routeparameter mogen rijkswegenaanduidingen (bijvoorbeeld N341 en A1) worden gebruikt, echter bepaald de jaarlijkse inschrijver van de concessie of deze worden toegepast om bewerkingsconflicten te voorkomen.

Notitie van routeparameter

Afkortingen voor de notaties:
111: Bergdorp: Dorpsstraat - Station - Winkelcentrum - Kerkdorp: Kerk
112: Bergdorp: Dorpsstraat - Station - Winkelcentrum - Kerkdorp: Kerk
113: Bergdorp (Dorpsstraat - Station - Winkelcentrum) - Kerkdorp (Kerk)
114: Bergdorp Dorpsstraat - Bergdorp Station - Bergdorp Winkelcentrum - Kerkdorp Kerk
115: Bergdorp: Dorpsstraat - Station - Winkelcentrum - Kerkdorp

Voor de routeparameter gelden voor zowel stads- als streeklijnen de onderstaande regels, waarop geen uitzonderingen mogelijk zijn:

1. De notatie 112 mag worden gebruikt indien er bij meerdere plaatsen stadsdelen in de routeparameter worden opgenomen.
2. Bij het gebruik van de notatie 112 moet standaard altijd een locatieaanduiding worden gebruikt, behalve als dit leidt tot het gebruik van generieke termen als Dorp of Rijksweg dan mag 115 worden gebruikt.
3. Indien notatie 115 wordt gebruik, dan mogen maximaal 2 plaatsnaam zonder locatieaanduiding worden gebruikt.
4. Indien een lijn van plaats A via plaats B weer naar plaats A rijdt, dan moet de notatie 112 worden gebruikt.
5. Indien een lijn van plaats A via plaatsen B en C naar plaats A rijdt, dan mag zowel notatie 112 als 114 worden gebruikt.
6. Als je een streeklijn binnen een stad wil specificeren dan maak je gebruik van de notatie 114. De notatie 113 is niet meer toegestaan in verband met verwarring die ontstaat bij een beperkt bediend deeltraject waarbij ook gebruik wordt gemaakt van haakjes.
7. Let op: bij het gebruik van de notatie 114 hoeft niet elke plek in een stad op de route genoemd te worden, dit om onoverzichtelijkheid te voorkomen.

Wat wel mag:

• Eindhoven: Station - Strijp-S - Evoluon - Veldhoven: City Centrum - 't Look - Zonderwijk
• Rotterdam Zuidplein - Rotterdam Slinge - Rhoon - Barendrecht - Rotterdam Lombardijen - Rotterdam Kralingse Zoom
• Valkenburg - Sibbe - Bemelen - Maastricht Station - Maastricht Boschpoort
• Rotterdam: Zuidplein - Barendrecht: Centrum - Rotterdam: Lombardijen - Kralingse Zoom
• Rotterdam: Zuidplein - Rhoon: Portland - Barendrecht: Carnisselande - Centrum - Rotterdam: Lombardijen - Kralingse Zoom
• Eindhoven: Station - Strijp-S - Evoluon - Veldhoven: Heikant - Oerle: Zuid
• Eindhoven: Station - Strijp-S - Evoluon - Veldhoven

Wat niet mag:

• Eindhoven: Station - Strijp-S - Evoluon - Veldhoven - Oerle - Veldhoven
• Eindhoven: Station - Strijp-S - Evoluon - Veldhoven: Centrum
• Valkenburg - Sibbe - Bemelen - Maastricht (Vijverdal - Station - Centrum - Boschpoort)

Merknamen

Merknamen die verschillende provincies hanteren voor het vervoer in regio worden op een eenduidige manier gehanteerd. Eerst komt de merknaam en daarna komt de vervoerder tussen haakjes, bijvoorbeeld Bravo (Arriva) en U-OV (Qbuzz).

Onderaannemers

Onderaannemers worden doormiddel van de aparte onderaannemer parameter toegevoegd en niet in de vervoerder parameter als Juijn i.o.v. Arriva.

Lijnsoorten

In het verleden werden de termen Spitsbus en Snelbus niet altijd even consequent is en dat het lastig is een goede definitie toe te kennen aan deze lijnsoorten. Ook overlappen de termen vaak met andere lijnsoorten. Om wildgroei aan lijnsoorten te voorkomen zijn de volgende lijnsoorten toegestaan voor buslijnen:

• Stadsbus
• Streekbus
• Schoolbus
• Buurtbus
• Nachtbus
• Toeristenlijn

(Bus)station- en haltepagina's

Haltepagina's

Om de wildgroei aan haltepagina's op de wiki te beperken is de volgende richtlijn voor haltepagina's gekomen:

Pagina's mogen over het algemeen alleen worden aangemaakt voor busstations en stations, tenzij je ook een kort verhaal over de bushalte kunt vertellen en het een belangrijk knooppunt binnen het huidige netwerk is. Het verhaal bij de haltepagina kan bijvoorbeeld bestaan uit een uitgebreide beschrijving van de hedendaagse omgeving of een overzicht van de geschiedenis van de halte en zijn omgeving. Het bestaat dus niet alleen uit een stuk tekst met lijnen die er in het verleden zijn langsgekomen of die er tegenwoordig langskomen. Metrostations en sneltramhaltes vallen in dezelfde categorie als (bus)stations en normale tramhaltes worden behandeld als normale bushaltes. Over het algemeen geldt dus: probeer het aanmaken van haltepagina's voor bus- en tramlijnen dus zoveel mogelijk te beperken, aangezien ze niet geheel onderhoudsvrij zijn.

Het aantal knooppunten op de wiki is zorgvuldig samengesteld door de belangrijkste knooppunten op de wiki op te nemen in het netwerk.

Patroontijden

Naast de patroontijden voor treinseries mogen ook de vertreksporen aan de stationspagina's worden toegevoegd.

Lijnpagina's overig

Paginanamen van lijnpagina's

Voor de paginanamen voor lijnpagina's gelden strikte regels op de wiki dit om de lijnpagina's zo eenduidig mogelijk te maken qua naamgeving. In de naam van een lijn komt altijd het lijnnummer voor, de plaatsnaam van de begin- en eindhalte en de naam van de begin- en eindhalte. Echter, moet er rekening gehouden worden met een aantal aanvullende regels:

• De teksten die door de vervoerder op het bestemmingsdisplay worden getoond, worden niet gebruikt voor de paginanaam, tenzij ze overeenkomen met de naam van de begin- of eindhalte. Voor de haltenaam wordt uitgegaan van de haltenaam zoals die te vinden is in de (elektronische) dienstregeling van de vervoerder.
• Wijknamen worden echter met voorkeur gebruikt op stadsdienstlijnen in plaats van de begin- en eindhalte. De wijknamen mogen in combinatie gebruikt worden met het station (bijvoorbeeld Station Dukenburg). Als er geen wijknamen beschikbaar zijn dan kan de begin- of eindhalte gebruikt worden. Wijknamen mogen ook bij streeklijnen worden gebruikt indien deze bijvoorbeeld niet op het centraal station eindigt.
• Het gebruik van Station NS, Busstation NS, Hoofdstation etc. in de titel van een pagina is niet toegestaan. Gebruik in deze gevallen de namen Station, Busstation of Centraal Station. Bij stations met haltenaam Busstation wordt in titel Station gebruikt. In de routestrip kan de naam die de vervoerder hanteert worden opgenomen.
• Bij twee lijnen met dezelfde naam dient de oude pagina te worden hernoemd met jaartallen voordat een nieuwe pagina wordt gecreëerd. Bijvoorbeeld: Lijn 1 Utrecht, Ziekenhuis Overvecht - Station Lunetten (2017-2019) en Lijn 1 Utrecht, Ziekenhuis Overvecht - Station Lunetten.

Reguliere lijnen

Normale lijnen rijden van A naar B.

Reguliere lijn, binnen één plaats met wijknamen

Lijn <lijnnummer> <plaats>, <station/wijknaam> - <station/wijknaam>

Voorbeeld: Lijn 5 Apeldoorn, Station - Woudhuis

Voorbeeld 2: Lijn 2 Nijmegen, Lindenholt West - Sint Maartenskliniek

Voorbeeld 3: Lijn 6 Nijmegen, Station Dukenburg - Neerbosch-Oost

Reguliere lijn, binnen één plaats met haltenamen

Lijn <lijnnummer> <plaats>, <beginhalte> - <eindhalte>

Voorbeeld: Lijn 1 Utrecht, Ziekenhuis Overvecht - Station Lunetten

Reguliere lijn, tussen twee plaatsen

Lijn <lijnnummer> <plaats> <beginhalte> - <plaats> <eindhalte>

Voorbeeld: Lijn 290 Rotterdam Zuidplein - Ridderkerk Ridderhaven

Ringlijnen

Ringlijnen rijden van A via B naar A.

De eindhalte bij een ringlijn kan de (belangrijkste) halte midden op de route zijn, of de naam van de buurt of wijk halverwege de route. Hier zijn geen vaste regels voor. Wel is een naam als Lijn 1 Arnhem, Centraal Station - Centraal Station niet toegestaan.

Ringlijn, binnen één plaats met wijknamen

Lijn <lijnnummer> <plaats>, <station/wijknaam> - <station/wijknaam>

Ringlijn, binnen één plaats met haltenamen

Lijn <lijnnummer> <plaats>, <beginhalte> - <eindhalte>

Ringlijn, tussen twee plaatsen

Lijn <lijnnummer> <plaats> <beginhalte> - <plaats> <eindhalte>

Voorbeeld: Lijn 14 Apeldoorn, Station - Malkenschoten

Aansluitingen treinseries op lijnpagina's

Bij bus-, tram en metrolijnen mogen geen treinserie aansluitingen in de routestrip opgenomen worden om te voorkomen dat ze verouderen en er bestaat al een link naar de desbetreffende stationspagina waar ook de treinseries worden vermeld.

Buitenlandse lijnen

Rondom de buitenlandse buslijnen (lees: bus, tram en metrolijnen) is er lange tijd een hevige discussie geweest. Uiteindelijk is besloten om alleen de buslijnen in een beperkt afgebakend gedeelte toe te laten op de wiki. Het gebied bestaat globaal uit het grensgebied in Duitsland en heel België. Een exacte omschrijving van het gebied is hier te vinden.

Daarnaast is er voor de buitenlandse lijnen een apart systeem ontwikkeld met de zogenaamde dienstregeling parameter. Wanneer deze parameter niet gelijk is aan de huidige dienstregeling parameter komen de lijnen terecht in de speciale Categorie:Verouderde buitenlandse lijnen. Deze categorie wordt elk jaar rond 1 juli opgeruimd om gebruikers zo 6 maanden de tijd te geven om de pagina's bij te werken vanaf het ingaan van het nieuwe dienstregelingsjaar. Let op: In 2017 gebeurt het opschoven van deze categorie wat later, aangezien de regel pas in maart 2017 bekend werd.

Voormalige routes in de geschiedenis

In de geschiedenis gebruiken we voor voormalige routes voortaan een nieuw sjabloon (RouteTopSpoiler), die ervoor zorgt dat de voormalige routes in een spoiler terechtkomen. Dit besluit is genomen naar aanleiding van een discussie op het forum.

Ringlijnen

Het woord ringlijn verdwijnt uit de paginanaam van de bus-, tram- en metrolijnen. Dit woord heeft sinds de komst van de U-bocht symbolen niet echt een functie meer, daarnaast maakt het schrappen van het woord het zoeken eenvoudiger.

Dienstregeling- en concessiepagina's

Naam Wijzigingspagina

De naam van een wijzigingspagina begint altijd met Dienstregeling concessie en dan de naam van de concessie plus jaartal van het betreffende dienstregelingjaar, dus bijvoorbeeld Dienstregeling concessie Midden Overijssel 2013.

Indeling busconcessiepagina's

De titel van een busconcessiepagina is in de meeste gevallen gebaseerd op de naam die het programma van eisen (PvE) terugkomt. De meeste concessiepagina's hebben jaartallen in de titel gekregen die gebaseerd zijn op het dienstregelingsjaar. Net zoals andere type pagina's is er door de jaren heen een soort standaard indeling ontstaan voor concessiepagina's. Op de concessiepagina zelf staan: een lijnennet van de huidige buslijnen, een lijst van dienstregelingen met wijzigingen, een automatische lijst aan voormalige lijnen en informatie over het materieel en de aanbesteding. Verder is het belangrijk om te weten dat het niet is toegestaan om lijnen van buurconcessies op te nemen op een concessiepagina, aangezien dit erg onderhoudsgevoelig is.

Inschrijvingsprocedure

Elk jaar is er een inschrijvingsprocedure waarin gebruikers kunnen vastleggen of ze een concessie bij willen werken of niet. Het is dan ook niet toegestaan zonder inschrijving alvast lijnen te gaan aanmaken voor deze concessie. Ook is het niet de bedoeling de lijnpagina's te baseren op het vervoersplan, maar op de daadwerkelijke dienstregeling dit is ook vanwege het feit dat er tussen die twee grote verschillen kunnen zitten.

In zowel 2016 en 2017 zijn er aanpassingen gedaan aan de inschrijvingsprocedure om het een en ander te optimaliseren. De inschrijfpagina van dit jaar inclusief de regels zijn hier te vinden.

Voor de inschrijflijst van 2025 is de inschrijfprocedure uitgebreid met de treindiensten in Nederland vanwege signalen over het grote hoeveelheid werk om de patroontijden aan te passen. De inschrijvers op een multimodale concessie, een concessie voor bus én trein, hebben voortaan de verplichting om ook de bijbehorende treinseries en -stations bij te werken. Het is toegestaan om hierbij/hierover afspraken te maken met andere gebruikers om deze werkzaamheden op te pakken, dit dient dan ook vermeld te worden in de inschrijvingsstatus. Voor het Hoofdrailnet is een opsplitsing gemaakt per lijnbundel om de hoeveelheid werk per gebruiker beperkt te houden. Het is gebruikers vrij om alvast treinseries aan te maken na overleg hierover op het forum.

Splitsen van pagina's bij concessiewisselingen

Het splitsen van lijnpagina's bij concessiewisselingen als er niets of weinig wijzigt wordt niet langer toegestaan. Dit om de eenduidigheid op de wiki te vergroten. In sommige concessies zijn er pas een jaar later grote wijzigingen geweest en daardoor is er een extra zinloze pagina die één jaar overbrugt aangemaakt. Wanneer je wel een lijnpagina moet splitsen is een gevoelskwestie en afhankelijk van de situatie, we gaan daarom hier geen extra richtlijnen voor opstellen. Vragen over het splitsen kun je stellen op het forum of aan het wikibeheer.

Vragen en/of opmerkingen

Vragen en/of opmerkingen kan je sturen aan Regenmaker of andere wikibeheerders op het forum via een persoonlijk bericht (PB).