Tram van Den Haag
 | |
|---|---|
| Vervoerder | HTM |
| Spoorbreedte | 1435 millimeter |
| Opening | 25 juni 1864 |
De tram van Den Haag heeft vijftien lijnen, waarvan tien reguliere tramlijnen. Het tramnetwerk wordt geëxploiteerd door vervoersmaatschappij HTM. Het netwerk beperkt zich niet tot de stad Den Haag; er zijn uitlopers naar onder andere Leidschendam, Rijswijk en Delft. Laatstgenoemde stad wordt bediend door lijn 1 (Scheveningen - Den Haag - Delft) en is de laatst overgebleven historische 'buitenlijn' in reguliere dienst, en ook de enige oude streektramlijn in Nederland die er nog is. Het tramnet is inmiddels uitgebreid waardoor de HTM de meeste "streektramlijnen" van Nederland heeft: maar liefst 10 lijnen verlaten de residentie en gaan door buurgemeenten. RandstadRail-lijnen 3, 4 en 34 gaan zelfs Den Haag uit, later weer in, en daarna er weer uit, voordat ze hun eindpunt in Zoetermeer bereiken.
De tramlijnen 3, 4 en 34 zijn bijzonder; zij rijden tot het Haagse centrum als reguliere stadstram, maar gaan daarna verder als een soort sneltram naar Zoetermeer via de voormalige Zoetermeer Stadslijn. Deze lijnen behoren tot RandstadRail, net als metrolijn E van de RET.
De lijnen 3, 4, 19 en 34 rijden met lagevloer RegioCitadis-trams, de lijnen 9, 11, 15, 16 en 17 met lagevloer Avenio-trams; op lijn 2 rijden afwisselend beide types; en op de andere lijnen rijden hogevloer GTL8-trams. De laatste GTL-trams zullen vanaf 2026 vervangen worden door lagevloertrams.
De trams hebben een open instapregime zonder vaste conducteur aan boord; wel vinden regelmatig controles plaats door onderweg instappende controleteams. Het netwerk kenmerkt zich verder door een relatief hoge gemiddelde snelheid doordat de trams vrijwel altijd over een vrije baan rijden en slechts zelden met het wegverkeer mee. Lijn 11 heeft zelfs een geheel vrije baan over een oude stoomtramlijn, later deels goederenspoorlijn, en is daarmee te zien als de oudste sneltramlijn van Nederland; geopend in 1927.
