Hoofdpagina

Hartelijk welkom op de OVNL Wiki!

350px Kom alles te weten over het rijdend materieel, lijndiensten, dienstregelingen, reisinformatie, vervoerbewijzen, treinseries, concessies, vervoerders en typisch vakjargon, het is hier allemaal te vinden! Momenteel telt de wiki 48.265 artikelen. Help ook mee om dit naslagwerk completer te maken en actueel te houden! Om artikelen te starten, te verbeteren of uit te breiden is een account nodig. Een eenmalige registratie is voldoende om te kunnen inloggen op de gehele site. Klik op hulp in het navigatiemenu aan de linkerkant voor uitleg over het bewerken en aanmaken van pagina's. Tip: Wil je even alleen aan een (nieuwe) pagina werken? Maak dan gebruik van het Sjabloon:Meebezig. Meer tips en uitleg vind je onderaan deze pagina.

Uitgelicht

Aanbestedingen

Altijd al afgevraagd waarom er ineens een ander vervoerbedrijf of een andere kleur bus door de straat rijdt? Het heeft waarschijnlijk alles te maken met de uitgifte van vervoerconcessies in Nederland. Eens in de zoveel jaar wordt het openbaar vervoer aanbesteed. De verantwoordelijke overheid maakt dan (nieuwe) eisen kenbaar waar het openbaar vervoer in de regio aan moet voldoen. Hierbij draait het om de exploitatiekosten, hoe vaak er openbaar vervoer moet worden aangeboden op een bepaalde verbinding, waar het materieel aan moet voldoen (lage instap, aantal zitplaatsen, lengte, comfort), en zelfs of de vervoerder haar eigen huisstijl op het materieel mag voeren, of dat er een voorgeschreven huisstijl moet worden gehanteerd, zoals de Syntus bus in de blauwkleurige huisstijl voor de provincie Overijssel op de foto hiernaast. Vervoerbedrijven hebben de gelegenheid om hierop te reageren en vragen te stellen. Zo kunnen de eisen aangescherpt of afgezwakt worden (haalbaarheid). Nadat het PvE (programma van eisen) definitief is geworden, kunnen de vervoerders aanbiedingen doen. De aanbestedende overheid beslist uiteindelijk welke vervoerder de aanbesteding wint en het openbaar vervoer tot einde contract moet verzorgen. De formele basis voor dit proces is vastgelegd in de Wet Personenvervoer 2000. Een aantal concessies voor het stadsvervoer in de grote steden is nog nooit openbaar aanbesteed, maar is onderhands gegund aan het plaatselijke stadsvervoerbedrijf.

Dienstregeling

De dienstregeling is een belangrijk aspect in het openbaar vervoer. Met behulp van de dienstregeling kan de vervoerder de reiziger informeren over het vervoersaanbod, zodat zij hun reis kunnen plannen. Een reis plannen kan bijvoorbeeld met een lijnfolder of via 9292.nl. Ook wordt op basis van de dienstregeling personeelsroosters en materieelomlopen gemaakt. De NS, vervoerder op het zogenoemde Hoofdrailnet, maakt eens per jaar een nieuw spoorboekje. Deze nieuwe dienstregeling wordt traditiegetrouw op de tweede zondag van december ingevoerd. Naderhand kunnen er een paar keer per jaar kleine wijzigingen worden doorgevoerd. Andere vervoerbedrijven, in regionale concessies, passen hun dienstregeling hierop aan en voeren waar nodig nog andere verbeteringen door. Deze vervoerders kunnen de tijden ook op andere momenten in het jaar aanpassen. Ook de wiki wordt ieder jaar bijgewerkt naar de nieuwe dienstregeling. Afhankelijk van de wijzigingen is dit toch een grote klus. Wijzigingen treindienstregeling 2013 Wijzigingen stads- en streekvervoer per concessie Oude treinseries en voormalige stads- en streekvervoerlijnen zijn in deze categorie naar jaar te vinden.

Trein

Nederland kent een uitgebreid spoornet. Vervoerder NS Reizigers rijdt de meeste treinen op het zogenoemde Hoofdrailnet. Gemiddeld vervoert NS zo'n 1,1 miljoen reizigers per dag verdeeld over 4500 treinritten. Voor de uitvoering van de dienstregeling hebben ze een uitgebreid park van treinmaterieel beschikbaar voor de verschillende Intercity-, stoptrein- en Sprinterverbindingen. Die verbindingen worden ook wel treinseries genoemd. Een overzicht van alle treinseries in de dienstregeling 2012 is eveneens te vinden: overzicht huidige treinseries. Andere vervoerders verzorgen het vervoer op de gedecentraliseerde spoorlijnen, zoals de Noordelijke Nevenlijnen in Groningen en Friesland, de Merwede-Lingelijn in Zuid-Holland met een uitloper tot in Gelderland, of de Valleilijn en de spoorlijn Almelo - Mariënberg. Er zijn ook nog contractsectortreindiensten, dit is een treindienst die na de verzelfstandiging van de NS door het bedrijf is aangewezen als onrendabel, zoals bijvoorbeeld het Kamperlijntje. Op deze Wiki is tevens informatie over bijna 400 stations in binnen- en buitenland te vinden. Wanneer er sprake is van een verstoring van de treindienst, komt de bijsturingsafdeling van de vervoerder in actie. Bij ernstige ongevallen wordt ook de verkeersinspectie ingeschakeld.

Bus, tram en metro

In navolging van het overzicht van de huidige treinseries zijn er ook van vrijwel alle buslijnen in Nederland beschrijvingen beschikbaar. Deze buslijnen zijn ook nog eens netjes gerangschikt per concessie. Zie ook overzicht van concessies. Ook zijn er beschrijvingen van veel voormalige- en buitenlandse buslijnen beschikbaar. Veel buslijnen komen samen bij een treinstation, op centrale plaatsen in de stad of bij speciale busstations. Informatie over het materieel waarmee wordt gereden is ook beschikbaar. In de omgeving van de steden Den Haag en Utrecht rijden ook trams. In de regio Amsterdam en de regio Rotterdam rijden daarnaast ook nog metro's. Uiteraard is op deze Wiki ook informatie beschikbaar over de verschillende tram- en metrolijnen en het verschillende tram- en metromaterieel.

Nieuwe ontwikkelingen

Lightrail Er lijkt een trend te zijn waarin railvoertuigen lichter worden en ook vaker worden gekoppeld aan spoorverbindingen die dwars door de stad lopen. Deze vervoerswijze wordt ook wel Lightrail genoemd. Voorbeelden van dergelijke projecten zijn de RandstadRail en de RijnGouweLijn. Andere nieuwe ontwikkelingen zijn te vinden op het gebied van de vervoerbewijzen met de OV-chipkaart. Vervolgens zijn er ook op technisch vlak ontwikkelingen. Steeds meer bussen rijden niet meer op diesel, maar maken gebruik van alternatieve aandrijving. De Whisper in Apeldoorn is daar een voorbeeld van. Snelwegbus De snelwegbus is een concept dat sinds 2007 in ontwikkeling is. Deze comfortabele bussen gaan over de vluchtstrook of een vrije busbaan rijden, en moeten de filedruk en de reistijd t.o.v. de auto verminderen. Alternatieve brandstof In steeds meer aanbestedingen wordt (deels) het gebruik van alternatieve, duurzame brandstoffen gestimuleerd, zoals bussen op waterstof, biobrandstof, LPG, flexfuel, hybride, aardgas en biogas. Op de Vallei- en Veluwelijn rijden de gelede bussen op CNG (Compressed Natural Gas).

Steentje bijdragen?

Tips

Overleg vindt onder meer plaats op het forum over bijvoorbeeld een nieuw te starten artikel of uitbreiding van een bestaand artikel. Ook bij andere vragen of ideeën is het forum het eerste aanspreekpunt. Elke pagina van deze Wiki heeft daarnaast een overlegpagina waar vragen en/of opmerkingen over het artikel zijn te plaatsen. Raadpleeg onderstaande links om inspiratie op te doen voor een nieuw artikel: Pagina's waarnaar verwezen wordt, maar niet nog bestaan Niet bestaande categorieën die wel worden gebruikt Pagina's zonder categorie Dubbele doorverwijzingen Klik hier voor meer speciale pagina's Voeg het nieuwe artikel toe aan een geschikte categorie, zo blijft het overzichtelijk en zijn verwante artikelen makkelijk te vinden! Ter ondersteuning of aanvulling van de informatie op de wiki mag er ook een link worden geplaatst naar relevante pagina's op de portal (actuele berichtgeving) of het forum (discussie over diverse onderwerpen). Toch nog iets niet duidelijk? Stuur dan gerust een bericht naar het beheer via het forum of gebruik het contactformulier. (Let op, niet bedoeld voor reisinformatie!)

Categorieën

Lijst van treinmaterieel | Lijst van trammaterieel | Lijst van busmaterieel | Lijst van treinseries | Lijst van vervoerders | Lijst van stations | Lijst van spoorlijnen | Lijst van concessies | Lijst van buslijnen | Lijst van tramlijnen | Reisinformatie | Spoorwegtechniek | Spoorwegterminologie | Informatie over dienstregelingen | Plaatsnaamverkortingen | Onderzoeken en rapporten