DDAR
DDAR staat voor DubbelDeks AggloRegiomaterieel. AggloRegio komt van nieuwe benaming voor de stoptrein uit het drietreinensysteem wat echter nooit is ingevoerd. De rijtuigen werden tussen 1991 en 1996 gebouwd door Talbot in Aken. In totaal werden 79 2e klas stuurstandrijtuigen (Bvk), 103 2e klas rijtuigen (Bv), 76 1e/2e klas rijtuigen (ABv) en 50 1e/2e klas motorrijtuigen (mABk, ook wel mDDM genoemd) gebouwd. De stammen die geen motorrijtuig kregen worden getrokken door een loc uit de serie 1700.
Inhoud
Historie
In 1991 werd NS door materieelschaarste, mede als gevolg van de invoering van de OV-studentenkaart, genoodzaakt op korte termijn dubbeldekstreinstellen te bestellen. Dit nieuwe dubbeldeksmaterieel werd gebaseerd op de reeds bestaande DDM-1 rijtuigen, waardoor het snel geleverd kon worden. Anders dan DDM-1 zou het nieuwe DDAR voornamelijk in stoptreinen ingezet worden en moest het dus de rijtijden van Mat '64 kunnen halen. Kleine eenheden waren daarom gewenst. De koprijtuigen en de gebruikte locomotieven werden voorzien van automatische koppelingen, waardoor twee stammen indien nodig gezamelijk konden rijden.
Het opvallendste verschil met DDM-1 is echter het interieur: in tegenstelling tot de rode Sprinterbanken in DDM-1 kreeg het DDAR een groen interieur. In de deelserie DDM-2 waren dit oncomfortabele banken, die al snel de bijnaam planken kregen. DDM-3 kreeg comfortabeler banken, die op de kleur na sterk lijken op de banken in DDM-1.
Motorrijtuigen
Omdat de ontwikkeling van motorrijtuigen voor de nieuwe dubbeldeksstellen te lang zou gaan duren, werd het DDAR in eerste instantie voorzien van een loc serie 1700. Toen de motorrijtuigen in 1996 alsnog afgeleverd werden vervingen deze in de driewagenstammen de loc. De vierwagenstammen bleven met loc rijden en doen dat vandaag de dag nogsteeds.
Samenstelling en nummering
Het DDAR wordt ingezet in treinstamen: vaste combinaties van meerdere rijtuigen die gedurende langere tijd gecombineerd blijven. De nummering ontstaat door voor het volgnummer van de Bvk twee cijfers te plaatsen die de samenstelling aangeven. Omdat er 79 Bvk's zijn kunnen de nummers dus lopen van xx01 t/m xx79.
De mogelijke samenstellingen zijn:
- 73xx: Bvk + ABv + Bv + loc, later Bvk + Bv + ABv + loc
- 74xx: Bvk + ABv + Bv + Bv + loc
- 78xx: Bvk + ABv + Bv + mABk
- 79xx: Bvk + ABv + Bv + Bv + ABv + Bv + loc (komt niet meer voor)
Als gevolg van dit systeem kan bijvoorbeeld stam 7424 niet meer bestaan als stam 7824 al bestaat. De driewagenstammen met 73xx nummer bestonden sinds de instroom van de mABk-rijtuigen niet meer. Echter werd in februari 2008 een stam 7364 samengesteld. Deze was bedoeld om de stoptreinen Zwolle - Utrecht (serie 5600 te versterken, waarvoor een combinatie van twee vierwagenstammen te groot was.
Inzet
DDAR wordt met name ingezet in stoptreinen en sneltreinen, maar rijdt ook in enkele intercity's.
Inzet in de dienstregeling 2008
| Serie: | Treinsoort: | Route: | Bijzonderheden: |
|---|---|---|---|
| 2200 | Sneltrein | Amsterdam Centraal – Haarlem – Den Haag HS – Rotterdam C. – Dordrecht (– Breda) | Gemengd met DDM-1 |
| 3300 | Stoptrein | Hoorn Kersenboogerd – Purmerend – Zaandam – Schiphol – Hoofddorp | Doordeweeks gemengd met SGMm |
| 3400 | Sneltrein | Hoorn – Alkmaar – Castricum – Beverwijk – Haarlem (– Den Haag Centraal) | Gemengd met Mat '64 |
| 3900 | Intercity | Hoofddorp – Amsterdam Centraal – Weesp – Almere Centrum – Lelystad Centrum | Gemengd met DDM-1 |
| 4300 | Stoptrein | Hoofddorp – Amsterdam Zuid – Weesp – Almere Centrum – Lelystad Centrum | Gemengd met DDM-1 |
| 4500 | Stoptrein | Amsterdam Centraal – Zaandam – Purmerend – Hoorn – Enkhuizen | 's Avonds gemengd met SGMm |
| 4600 | Stoptrein | Amsterdam Centraal – Weesp – Almere Centrum – Almere Oostvaarders | Gemengd met DDM-1 |
| 4800]] | Stoptrein | Amsterdam Centraal – Haarlem – Beverwijk – Uitgeest | |
| 4900 | Intercity | Utrecht Centraal – Hilversum – Almere Centrum – Almere Oostvaarders | Gemengd met Mat '64 |
| 5000 | Stoptrein | Leiden Centraal – Den Haag HS – Rotterdam Centraal – Dordrecht | Gemengd met Mat '64 |
| 5100 | Stoptrein | Den Haag Centraal – Rotterdam Centraal – Dordrecht – Roosendaal | Gemengd met Mat '64 |
| 5400 | Intercity | Amsterdam Centraal – Haarlem – Overveen – Zandvoort aan Zee | Gemengd met DDM-1 |
| 5600 | Stoptrein | Utrecht Centraal – Amersfoort – Harderwijk – Zwolle | Gemengd met Mat '64 |
| 5700 | Stoptrein | Utrecht Centraal – Weesp – Amsterdam Zuid – Schiphol – Leiden Centraal | Gemengd met Mat '64 |
| 5800 | Stoptrein | Amsterdam Centraal – Weesp – Hilversum – Amersfoort | Alleen in het weekend. Gemengd met SGMm |
| 6000 | Stoptrein | Utrecht Centraal – Geldermalsen – Tiel | Gemengd met Mat '64 |
| 6300 | Stoptrein | Den Haag Centraal – Leiden Centraal – Haarlem | Gemengd met Mat '64 |
| 13600 | Stoptrein | Amsterdam Centraal – Hoorn – Enkhuizen | Gemengd met Mat '64 |
| 14500 | Intercity | Amsterdam Centraal – Hoorn – Enkhuizen | Gemengd met DDM-1 |
| 16000 | Stoptrein] | Utrecht Centraal – Geldermalsen – 's-Hertogenbosch | Gemengd met Mat '64 |
Toekomst
Vanwege de toenemende behoefte aan intercitymaterieel zijn er plannen om het DDAR bij de aankomende revisie om te bouwen naar IC-materieel. De tussenrijtuigen van de huidige stammen met loc zouden dan gebruikt worden om de stammen met mABk te verlengen tot zes rijtuigen. De vrijkomende 1700-locs worden vervolgens gebruikt om de oudere locs uit de serie 1800 te vervangen.
