60.257
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
|afbeelding=2054-17.jpg
|onderschrift='''Lijn 17''' rijdt op de Nieuwezijds Voorburgwal.
|vervoerder=[[GVB]]
|concessie=Stadsvervoer Amsterdam
== Geschiedenis ==
In 1913 zag lijn 17 het levenslicht. De lijn begon op de Amstelveenscheweg bij de Lomanstraat en liep via de Overtoom, 1e Constantijn Huygensstraat, Bilderdijkstraat, De Clercqstraat en Rozengracht naar de Dam. In 1914 werd de lijn verlengd naar Station station Willemspark (later Haarlemmermeerstation geheten) en werd de lijn verlegd vanaf de Overtoom via de Jan Pieter Heijestraat en Kinkerstraat naar Bilderdijkstraat. Een jaartje jaar later werd de lijn verlengd naar het CS en wederom verlegd, vanaf de Kinkerstraat via Elandsgracht en Marnixstraat naar de Rozengracht. In 1919 werd een eindlus via Vaartstraat, Baarsstraat en Havenstraat in gebruik genomen.
In 1923 werd de lijn verlegd: de lijn begon voortaan in de Kinkerstraat bij de Lootsstraat. Een jaar later ging het verder naar de Witte de Withstraat en in 1927 werd via de Jan Evertsenstraat het splinternieuwe Mercatorplein bereikt. Nog datzelfde jaar werd de lijn echter verlegd. De lijn begon nu op het Surinameplein en ging via Hoofdweg en Postjesweg naar de Kinkerstraat, waar de al bestaande route weer opgepakt werd. Van augustus 1936 tot september 1937 werd tijdelijk geëindigd in de Borgerstraat, maar vanaf toen daarna bleef de lijn het Surinameplein trouw.
Na de oorlog kwam [[Lijn 17 Amsterdam, Surinameplein - Centraal Station (1947-1956)|de lijn]] in 1947 pas terug en bleef dezelfde route rijden tot 1956, toen de tram werd vervangen door [[Lijn 17 Amsterdam, Surinameplein - Centraal Station (1956-1962)|een bus]]. Dit was een proef: als lijn 17 succesvol met bussen geëxploiteerd kon worden, kon het met alle Amsterdamse lijnen en had het laatste uur voor de tram geslagen. Speciaal hiervoor werden de eerste Amsterdamse gelede bussen aangeschaft. Maar de proef had de tijdgeest niet mee en in 1962 keerde [[Lijn 17 Amsterdam, Osdorp Dijkgraafplein - Centraal Station (1962-1971)|lijn 17]] als tram terug, nu zelfs verlengd naar Osdorp. De lijn begon op het Dijkgraafplein en ging via Tussenmeer, Osdorpplein, Meer en Vaart en Cornelis Lelylaan naar het Surinameplein en zo verder naar het CS. In de spits reed lijn 17 vanaf het CS non-stop naar de Postjesweg en reed een versterkingsdienst die op alle haltes stopte tussen het Surinameplein en het CS onder het nummer [[Lijn 27 Amsterdam, Surinameplein - Centraal Station (1962-1971)|27]].
In 1971 werd in het kader van het plan ''Lijnen van Morgen'' de tramlijn naar Osdorp rechtgetrokken en vervangen door [[Lijn 1 Amsterdam, Osdorp Dijkgraafplein - Centraal Station (1971-2001)|lijn 1]]. [[Lijn 17 Amsterdam, Surinameplein - Centraal Station (1971-1988)|Lijn 17]] werd dientengevolge weer ingekort tot het Surinameplein. Osdorp kon het nummer 17 blijkbaar niet missen, want in 1988 werd [[Lijn 17 Amsterdam, Osdorpplein - Centraal Station (1988-2001)|lijn 17]], naast lijn 1, doorgetrokken tot het Osdorpplein. Toen in 2001 [[Lijn 1 Amsterdam, Centraal Station - Osdorp de Aker|lijn 1]] werd verlegd naar De Aker, ging lijn 17 weer doorrijden naar het Dijkgraafplein, waardoor de lijn weer dezelfde route kreeg als tussen 1962 en 1971.
