ICR
ICR staat voor Intercityrijtuig. ICRm staat voor de gemoderniseerde variant ervan (waarbij de m staat voor gemoderniseerd).
ICR is een type rijtuig dat in in de jaren '80 in dienst kwam op het Nederlandse spoor. Een deelserie van ICR is toegelaten in de buurlanden (België en Duitsland).
Geschiedenis
Het ICR-ontwerp stamt af van het de Intercitytreinstellen (ICM). De draaistellen zijn anders ten opzichte van ICM: voor ICR werden dezelfde draaistellen gebruikt als bij de Franse Corail-rijtuigen. De rijtuigen werden in vier verschillende series besteld, vanaf 1977, waarna ze tussen 1980 en 1988 in dienst kwamen. De series ICR-1, ICR-2 en ICR-4 zijn uitsluitend toegelaten in Nederland, (met uitzonderen van enkele ICR-4-rijtuigen). ICR-3 is ook toegelaten in de buurlanden. Deze rijtuigen doen tegenwoordig dienst in de series 9200 (Beneluxtrein Amsterdam - Brussel) en de serie 1000 (Fyra Amsterdam - Rotterdam).
In totaal werden 378 rijtuigen aangeschaft. Er werden rijtuigen besteld van het type A (eerste klasse), B (tweede klasse), BKD (tweede klasse met keuken en bagageruimte), AB (eerste en tweede klasse) en Bs (tweede klasse met stuurstand, alleen voor de Beneluxdienst).
Bijna alle ruituigen zijn tussen 2000 en 2006 grondig gereviseerd. Alleen de rijtuigen type Bs werden niet gereviseerd. Gemoderniseerde rijtuigen worden aangeduid met de toevoeging 'm' (ICRm). Tijdens de revisie werd onder meer het interieur vernieuwd en airconditioning ingebouwd. Sommige rijtuigen van het type BKD werden omgebouwd naar stuurstandrijtuigen, de BDs-rijtuigen. Deze stuurstandrijtuigen kunnen alleen rijden met locmotieven type 1700. De resterende BKD-rijtuigen werden omgebouwd naar rijtuigen type B (tweede klasse) of rijtuigen type Bf (tweede klasse met fietsafdeling). De rijtuigen type AB zijn met de verbouwing naar ICRm omgebouwd naar A- of B-rijtuigen.
Huidige inzet
In de binnenlandse dienst wordt ICRm uitsluitend ingezet in trek/duw-bedrijf. Deze treinen bestaan uit 7 of uit 10 rijtuigen. ICRm wordt ingezet volgens een stammenbedrijf: er zijn diverse treinstammen gevormd bestaande uit drie rijtuigen. Deze rijtuigen blijven in principe altijd bij elkaar, en ze worden gezamenlijk onderhouden. De BDs-rijtuigen worden los ingezet (en gezien als stam met één rijtuig). De volgende stammen worden ingezet:
- 5200: losse BDs
- 5600: B + A + B (nummering volgens A)
- 5800: Bf + B + Bf (nummering volgens eerste Bf)
ICRm-treinen rijden altijd met een locomotief type 1700 en een BDs. Bij de revisie van het ICR is een sluitfluit en een centraal vergrendelingssysteem ingebouwd in het deursysteem. Hierdoor is het (zoals bij treinstellen gebruikelijk) mogelijk om te werken met een 'groene lamp' in de locomotief of stuurstand en hoeft de machinist niet meer naar buiten voor het vertreksein van de conducteur. Dit wordt 'treinstelmodus' genoemd.
ICR wordt momenteel ingezet in de volgende treinseries:
NS Hispeed
NS Hispeed maakt ook gebruik van ICR voor de Beneluxdienst (serie 9200) en de Fyra (serie 1000). Deze rijtuigen zijn aangepast voor NS Hispeed en onder meer voorzien van een afwijkend interieur en exterieur in de huisstijl van NS Hispeed. Deze rijtuigen worden PRIO-rijtuigen genoemd en toegelaten op de HSL-Zuid. In de Beneluxtreinen wordt ook nog gebruikt van de rijtuigen type Bs. Deze rijtuigen kunnen communiceren met de Belgische locomotieven reeks 11.8. Er rijden ook composities rond zonder Bs, deze treinen worden over het algemeen getrokken met een TRAXX-locomotief.
