60.359
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
|frequentie_avond_vakantie=4x/uur (zomer)
|afbeelding=Lijn10.jpg
|onderschrift='''Lijn 10 ''' rijdt nabij eindpunt Van Hallstraat.
}}
'''Lijn 10''' rijdt van de Staatsliedenbuurt via het Leidseplein, het Weesperplein en het Rietlandpark naar het Java-eiland.
* Het westelijke eindpunt, Van Hallstraat, wordt op kaarten en op de bestemmingsfilm van de tram aangeduid als ''Westergasfabriek''.
== Historie Geschiedenis ==In 1873 werd een paardenomnibuslijn geïntroduceerd van het Leidsche Bosch (Leidsebosje) via de Leidschestraat en Kerkstraat naar de (Plantage) Kerklaan. Vanaf daar reed de lijn verder via de Franschelaan (Henri Polaklaan), Heerengracht en Schippersgracht naar de Kampersteiger (ongeveer Prins Hendrikkade bij de Sint Nicolaaskerk). Al na een maand werd deze lijn ingekort tot de (Plantage) Kerklaan en in 1875 werd deze lijn vervangen door een paardentram, waarmee het de Amsterdamse primeur had. De lijn werd daarbij verlegd via de Weteringschans, Weesperstraat en Nieuwe Kerkstraat, en in 1891 nogmaals via de Roetersstraat.
Aan de andere kant van de stad werd in 1883 een paardentramlijn in dienst gesteld door de gehele Marnixstraat, van het Leidscheplein naar de Brouwersgracht. In 1892 werd de lijn een paar meter verlengd naar het Haarlemmerplein. In 1900 verscheen op dit traject een compleet nieuw verschijnsel voor Amsterdam: een elektrische tram. Naar verluidt gingen toeschouwers op de grond liggen om onder de tram te kijken of dáár dan misschien het paard zat. De dienst begon op 14 augustus op het traject Leidseplein - Brouwersgracht en vanaf september reed de lijn via het Haarlemmerplein door naar de Planciusstraat.
In de oorlog wijzigden beide eindpunten. In 1940 werd de lijn vanaf het Tropenmuseum verlegd via de Zeeburgerdijk en Borneostraat naar de Molukkenstraat, met een eindpunt bij de Sumatrastraat. In 1942 werd de lijn vanaf het Marnixplein verlegd via de Nassaukade, 2e Nassaustraat, Van Limburg Stirumstraat en Van der Hoopstraat naar de Van Hallstraat, met een lus via de Groen van Prinstererstraat en Haarlemmerweg.
Na de oorlog keerde de lijn via dezelfde route weer terug en bleef zo rijden tot 1951, toen werd de lus bij de Van Hallstraat iets gewijzigd: de sporen op de Haarlemmerweg verdwenen en verschoven een straatje naar het zuiden (Joan Melchior Kemperstraat). In 1961 keerde het ommetje via de Plantage, dat in 1925 was verdwenen, weer terug, om in 1972 weer te verdwijnen. De lijn werd toen, vanwege de metrobouw bij het Weesperplein, verlegd vanaf het Weesperplein via Rhijnspoorplein, Mauritskade, Spinozastraat en Sarphatistraat naar het Alexanderplein en zo weer verder naar de Molukkenstraat. Nadat de lijn vanaf 1976 een tijdje via Nieuwe Amstelbrug en Oosterpark had gereden, werd vanaf 1977 weer gewoon door de Sarphatistraat gereden.
In 1980 werd het eindpunt in de Molukkenstraat verlaten en werd de lijn via de Insulindeweg naar het Flevopark geleid. In 1986 verdween de lijn daar alweer en werd de lijn ingekort tot het Javaplein. Omdat daar geen keermogelijkheid is, reed de lijn vanaf daar door als lijn 6 naar het Stadionplein, omgekeerd reden dus trams van lijn 6 verder als lijn 10. In 1989 werd dit iets gewijzigd door de lijnen allebei een grote lus door de wijk te laten rijden, tegen elkaar in. Lijn 10 reed vanaf de Sarphatistraat via Alexanderplein, Zeeburgerdijk, Borneostraat, Javaplein, Molukkenstraat, Insulindeweg, Oosterpark en Korte 's-Gravesandestraat. Lijn 6 deed dit dus tegengesteld, en vanaf 1998 deed lijn 7 dat.
