60.335
bewerkingen
Wijzigingen
→Richting Schiphol
{{StationInfo
|naam=Amsterdam Centraal
|geopend=15 oktober 1889
|plaats=Amsterdam
|URLnaam=Amsterdam%20Centraal
|verkorting=Asd
|fecode=058
|vervoerders=[[NS Reizigers]], [[NS International]], [[Eurostar]], [[European Sleeper]], [[Arriva]]
}}
[[Afbeelding:Cuypershal.JPG|290px|thumb|right|De zogeheten Cuypershal in het middendeel van het stationsgebouw. 25 december 2009.]]
Het station en directe omgeving was decennialang een grote bouwput, vanwege de op 22 juli 2018 geopende [[Noord/Zuidlijn]]. Daarnaast is het busstation van de Centrum- naar de IJzijde van het stationsgebouw verhuisd. Aanstaande projecten zijn de bouw van een ondergrondse fietsenstalling onder het Open Havenfront en het herinrichten van de wisselstraten ten westen en ten oosten van het station waardoor de lijnvoering ontvlochten kan worden en treinen sneller kunnen binnenkomen en vertrekken. Hierbij worden de perrons verbreed en perronloze middensporen opgeheven. == Dienstregeling 2010 2024 ===== Richting Zaandam - Alkmaar ==={{ PatTop |{{ PatRij1 | .00 09 | 14500 3000 | [[EnkhuizenDen Helder]] (Spits) | 8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .13 | 4000 | [[Uitgeest]] |10a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .03 23 | 14700 7400 | [[Uitgeest]] (Alleen doordeweeks overdag) | 7a| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits ma-do}}{{ PatRij1 | .08 28 | 4500 800 | [[EnkhuizenAlkmaar]] (- [[Den Helder]] ) | 8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do en vr na 15:00}}{{ PatRij1 | .12 39 | 3000 | [[Den Helder]] | 8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .17 43 | 4000 | [[Uitgeest]] (- |10a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .53 | 7400 | [[AlkmaarUitgeest]]) | 7a| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits ma-do}}{{ PatRij1 | .27 58 | 800 | [[Alkmaar]] (- [[SchagenDen Helder]]) (Alleen maandag t|8/m zaterdag overdag) 8a| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do en vr na 15:00}}}} === Richting Hoorn - Enkhuizen ==={{PatTop |{{ PatRij1 | .30 06 | 14500 4500 | [[Enkhuizen]] (Spits) | 7a| [[Intercity]] | [[NS]] | ma-do om 17.06}}{{ PatRij1 | .33 19 | 14700 3900 | [[UitgeestEnkhuizen]] |8a| [[Intercity]] | [[NS]] (Alleen doordeweeks overdag) | Sprintertot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .38 23 | 4500 2900 | [[Enkhuizen]] | 8a| [[Intercity]] | [[NS]] | na 19:30 en vr-zo}}{{ PatRij1 | .42 36 | 3000 4500 | [[Den HelderEnkhuizen]] | 7a| [[Intercity]] | [[NS]] | ma-do om 17.36}}{{ PatRij1 | .47 49 | 4000 3900 | [[Enkhuizen]] |8a| [[UitgeestIntercity]] (- | [[AlkmaarNS]]) | Sprintertot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .57 53 | 2900 | 800 [[Enkhuizen]] |8a| [[AlkmaarIntercity]] (- | [[SchagenNS]]) (Alleen maandag t/m zaterdag overdag) | Intercityna 19:30 en vr-zo}}
}}
=== Richting Haarlem ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 PatRij4 | .10 05 | {{S| 2200 }}/{{S|2300}} | [[BredaVlissingen]] | 4a| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .14 10 | 5400 | [[Zandvoort aan Zee]] | Intercity2b| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .19 20 | 6300 2100 | [[Den Haag Centraal]] (Spits) | Stoptrein4a| [[Intercity]] | [[NS]] | Ma-do 6:00-22:00, vr 15:00-21:00, za/zo 11:00-22:00}}{{ PatRij1 | .27 25 | 4800 | [[UitgeestHoorn]] |2b| [[Sprinter]] | [[NS]] | Stoptrein}}{{ PatRij1 | .40 35 | 2200 | [[DordrechtVlissingen]] |4a| [[Intercity]] (- | [[BredaNS]]) | Intercity}}{{ PatRij1 | .44 40 | 5400 | [[Zandvoort aan Zee]] | Intercity2b| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .49 50 | 6300 2100 | [[Den Haag Centraal]] (Spits) | Stoptrein4a| [[Intercity]] | [[NS]] | Ma-do 6:00-22:00, vr 15:00-21:00, za/zo 11:00-22:00}}{{ PatRij1 | .57 55 | 4800 | [[UitgeestAlkmaar]] (- [[Hoorn]]) |2b| [[Sprinter]] | [[NS]] | Stoptrein}}
}}
=== Richting Schiphol ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 | .02 01 | 3900 5800 | [[Hoofddorp]] | 14b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits en weekend}}{{PatRij1 | .08 | 900 | [[Breda]] |11a/15a| [[Intercitydirect|IC direct]] | [[NS]]}}{{ PatRij1 | .11 | 2600 4600 | [[Leiden Centraal]] (- [[Den Haag Centraal]]) |15a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .25 | 1000 | [[Rotterdam Centraal]] |11a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS]] | zondag niet tussen 9:00 en 12:00}}{{PatRij1 | .31 | 5800 | [[Hoofddorp]] |14b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits en weekend}}{{PatRij1 | .41 | 4600 | [[Leiden Centraal]] (- [[Den Haag Centraal]]) |15a| [[Sprinter]] | [[NS]] | Sneltrein}}{{ PatRij1 | .26 55 | 1000 | [[Rotterdam Centraal]] | Fyra11a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS]] | zondag niet tussen 9:00 en 12:00}}}} === Richting Weesp - Hilversum / Almere ==={{PatTop |{{PatRij1 | .00 | 1500 | [[Amersfoort Centraal]] (- [[Deventer]]) |11b| [[Intercity]] | [[NS]] | 1x/2 uur doordeweeks}}{{PatRij1 | .00 | 140 | [[Berlin Ostbahnhof]] |10a| [[Intercity]] | [[NS International|NS Intern.]] | 1x/2 uur; soms als [[Treinserie 240 ({{drgljaar}})|240]]}}{{PatRij1 | .08 | 2600 | [[Almere Centrum]] |11b/13b| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .11 | 5800 | [[Amersfoort Vathorst]] |10b/11a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .23 | 4600 | [[Almere Oostvaarders]] |10b/11b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits ma-do}}{{ PatRij1 | .29 30 | 2100 1500 | [[VlissingenAmersfoort Centraal]] (- [[Deventer]] ) | 13b/14b| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .32 38 | 2600 | [[Almere Centrum]] |11b/13b| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .41 | 5800 | [[Amersfoort Vathorst]] |10a/10b| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .53 | 4600 | [[Almere Oostvaarders]] |10b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits ma-do}}}} === Richting Amsterdam Amstel - Gouda / Utrecht ==={{PatTop |{{PatRij1 | .05 | 800 | [[Maastricht]] |4b/5b| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do}}{{PatRij1 | .09 | 7400 | [[Utrecht Centraal]] (- [[Driebergen-Zeist]]) |4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits}}{{PatRij1 | .10 | 2900 | [[Maastricht]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | na 19:30 en vr-zo}}{{PatRij1 | .15 | 3900 | [[HoofddorpHeerlen]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 19:30 ma-do}}{{PatRij1 | .19 | 4000 | [[Rotterdam Centraal]] |5| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .24 | 3000 | [[Nijmegen]] |4| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .35 | 800 | [[Maastricht]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do}}{{PatRij1 | .39 | 7400 | [[Utrecht Centraal]] (- [[Driebergen-Zeist]])|4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits}}{{PatRij1 | .40 | 2900 | [[Maastricht]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | na 19:30 en vr-zo}}{{PatRij1 | .45 | 3900 | [[Heerlen]] | 4b| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .41 49 | 2600 4000 | [[Den Haag Rotterdam Centraal]] | Sneltrein4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .59 54 | 2100 3000 | [[DordrechtNijmegen]] | 4| [[Intercity]] | [[NS]] | }}
}}
=== Richting Weesp Nachtnet (vrijdag- en zaterdagnacht) ==={{ PatTop |{{ PatRij1 | .03 19 | 3900 1400 | [[Lelystad CentrumUtrecht Centraal]] (- [[Nijmegen]] ) | 4a/7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.19 t/m 5.19; eerste trein naar Nijmegen}}{{ PatRij1 | .05 20 | 5800 32790 | [[AmersfoortGroningen]] (- |??| [[Amersfoort VathorstNachttrein]] |~ Vathorst[[Arriva]]) | Sprintervr/za-nacht om 5.20; speciaal tarief}}{{ PatRij1 | .18 25/.26 | 4600 1400 | [[Almere OostvaardersUtrecht Centraal]] (- |2b/8b| [[Intercity]] | [[Lelystad CentrumNS]]) | Sprintervr/za-nacht om 6.26 en za/zo-nacht om 6.25}}{{ PatRij1 | .27 34 | 1500 32790 | [[Amersfoort SchothorstSchiphol Airport]] | Intercity}}{{ PatRij1 | .33 ??| 3900 [[Nachttrein]] | [[Lelystad CentrumArriva]] | Intercityvr/za-nacht om 3.34; speciaal tarief}}{{ PatRij1 | .36 43/.46 | 5800 1400 | [[AmersfoortRotterdam Centraal]] (- |7a/11a| [[Amersfoort VathorstIntercity]] |~ Vathorst[[NS]]) | Sprintervan 1.46 t/m 4.46, za/zo-nacht tot 5.43}}{{ PatRij1 | .48 46 | 4600 21500 | [[Almere OostvaardersUtrecht Centraal]] (- |13a| [[Intercity]] | [[Lelystad CentrumNS]]) | Sprintervr/za- en za/zo-nacht om 2.46}}{{ PatRij1 | .57 50 | 1500 22200 | [[Amersfoort SchothorstHaarlem]] | 8a| [[Intercity]] | [[NS]] | vr/za- en za/zo-nacht om 2.50 en 3.50}}
}}
=== Richting Utrecht Nachtnet (overige nachten) ==={{ PatTop |{{ PatRij1 | .08 | 800 | [[Maastricht]] 18/ [[Heerlen]] | Intercity}}{{ PatRij1 | .17 19 | 4000 1400 | [[Rotterdam Utrecht Centraal]] | Sprinter}}{{ PatRij1 | .23 | 3000 2a/2b/<br>4a/7a/11a| [[NijmegenIntercity]] | Intercity}}{{ PatRij1 | .29 | 7400 | [[RhenenNS]] (Spits) | Sprinter}}{{ PatRij1 | van 1.38 | 800 | [[Maastricht]] 19 t/ [[Heerlen]] | Intercity m 5.19}}{{ PatRij1 | .47 46 | 4000 1400 | [[Rotterdam Centraal]] | Sprinter}}{{ PatRij1 | .53 | 3000 7a/11a| [[NijmegenIntercity]] | Intercity}}{{ PatRij1 | .59 | 7400 | [[RhenenNS]] (Spits) | Sprintervan 1.46 t/m 4.46}}
}}
=== Internationaal ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 | .26 15 | 9300 | [[Paris-Nord ]] |14b| [[Eurostar]] | [[NS International|NS Intern.]] | Thalys}}{{ PatRij1 | .34 28 | 9200 | [[Brussel-Zuid]] |15a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS International|NS Intern.]] | 400 }}{{PatRij1 | .38 | 100 | [[Frankfurt (M) Hbf]] |2b| [[ICE]] | [[NS International|NS Intern.]] | soms als [[Treinserie 200 ({{drgljaar}})|200]]}}{{ PatRij1 | .54 47 | 9100 | [[London St. Pancras International]] | 9200 15| [[Eurostar]] | [[Eurostar]] | Brussel1-Zuid | Benelux 2x/ Intercity dag}}
}}
=== Nachtnet Internationale nachttrein ==={{ PatTop |{{ PatRij1 | 6.17 31 | 1400 450 | [[Utrecht CentraalBrussel-Zuid]] |5/5a| [[European Sleeper]] | [[European Sleeper]] | Nachtnet ma + wo + vr; speciaal tarief}}{{PatRij1| 19.00 | 420 | [[Innsbruck Hbf]] / Intercity[[Wien Hbf]] |10b| [[Nightjet]] | [[ÖBB]] | }}{{PatRij1| 20.28 | 400 | [[Zürich HB]] |7| [[Nightjet]] | [[ÖBB]] | }}{{ PatRij1 | 22.34 | 450 | [[Praha hl.n.45 ]] | 1400 8| [[Rotterdam CentraalEuropean Sleeper]] (- | [[BredaEuropean Sleeper]]) | Nachtnet / Intercityma + wo + vr; speciaal tarief}}
}}
{{PatVoetnoot}}
''Aan de dagranden wordt dit station soms ook bediend door Sprinter {{s|7300}}.''
{{HistBedienLink}}
===Volgende stations===
[[Amsterdam Sloterdijk]]-hoog ''5.3 km richting Schiphol''
<br>[[Amsterdam Sloterdijk]]-laag ''4.5 km richting Haarlem/Zaandam''
<br>[[Amsterdam Muiderpoort]] ''3.8 km richting Utrecht/Weesp''
== Metro ==
|plaats=Amsterdam
|afkorting=CS
|metronetwerk=[[GVBMetro van Amsterdam|Amsterdam]]|lijn=[[Afbeelding:M51.png|45px|link=Lijn 51 Amstelveen Westwijk Amsterdam, Centraal Station - Isolatorweg]][[Afbeelding:M52.png|45px|link=Lijn 52 Amsterdam CS|51, Noord - Station Zuid]], [[Afbeelding:M53.png|45px|link=Lijn 53 Amsterdam, Gaasperplas - Centraal Station|53]], [[Afbeelding:M54.png|45px|link=Lijn 54 Amsterdam, Gein - Centraal Station|54]]|overstap=Ja
}}
[[Afbeelding:Metro CS.JPG|290px|thumb|right|Blik over het perron van het metrostationde Oostlijn, 25 december 2009.]]Onder het oostelijke deel van het stationsplein, en midden onder het station door, bevindt zich een metrostation van het [[GVB]]. Dit metrostation is geopend op 11 oktober 1980 bij de tweede fase van de metrotunnel, als eindpunt van de Oostlijn. Het metrostation bestaat uit een breed eilandperron, de sporen die erlangs liggen lopen enkele meters ten westen van het perron dood. Meteen ten oosten van het perron ligt een kruiswissel. Er zijn sponningen bevestigd om een waterkering in te bouwen voor het geval het IJ overstroomt. Meteen na het perron begint een lange krappe bocht naar rechts waar een maximumsnelheid van 40 km/h geldt. Deze bocht is aangelegd om het metrostation parallel aan het treinstation aan te kunnen leggen en zo een verlenging richting het westen mogelijk te maken. Deze verlenging is tot op heden nog niet gebouwd, maar is wel in studie en bouwkundig voorbereid.<br>Midden onder het treinstation liggen op 21 meter diepte de perrons voor de Noord/Zuidlijn. Dat station heeft twee zijperrons. Aan de zuidzijde zijn deze perrons met dat van de Oostlijn en de stationshal verbonden in een grote hal dat door de hoogte en de kloeke kolommen ook wel ''de Kathedraal'' wordt genoemd.<br>Het station heeft uitgangen aan drie kanten. Aan de kant van het Centraal Station bevinden zich drie roltrappen, twee vaste trappen en een lift naar de hal, waarin zich een AH to Go en diverse kaartautomaten bevinden. De uitgang aan de Kamperbrug is alleen met vaste trappen te bereiken. Er bevindt zich een hal naar het tussenniveau, vanwaar er vier trappen naar de straat leiden. Via het noordelijke einde van de Noord/Zuidlijnperrons zijn de IJhal, het busstation en de aanlandingen van de veerdiensten aan de achterkant van het Centraal Station bereikbaar. Metrostation Amsterdam Centraal is het drukste metrostation van Amsterdam, in het derde kwartaal van 2018 passeren er op werkdagen gemiddeld 89.570 reizigers door de poortjes.
Het metrostation is verbouwd en uitgebreid voor de [[Afbeelding:M51.png|90px|Noord/Zuidlijn]][[Afbeelding. In het bestaande metrostation komen en vertrekken de volgende lijnen:M53.png{{LijnTabel|90pxplaats=Amsterdam|]][[Afbeelding:M54.png|90pxhalte=Station Amsterdam Centraal|]]type=Metro}}
===Volgende stations===[[Afbeelding:M51.png|30px|]][[Afbeelding:M53.png|30px|]][[Afbeelding:M54.png|30px|]] [[Amsterdam Nieuwmarkt|Nieuwmarkt]] >> ''(850m richting Gaasperplas/Gein/Isolatorweg)''<br>[[Afbeelding:M52.png|30px|]] [[Metro van AmsterdamRokin|Klik hier voor een uitgebreid artikel over de Amsterdamse metroRokin]] >> ''(1100m richting Station Zuid)''<br>[[Afbeelding:M52.png|30px|]]<< [[Amsterdam Noorderpark|Noorderpark]] ''(1740m richting Noord)''
== Tram ==
|naam=Centraal Station
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Metro/tram/bus Stadsvervoer Amsterdam (2012-2024)|Stadsvervoer Amsterdam]]
|vervoerders=[[GVB]]
}}
== Bus = Stationsplein Oost (van/naar Damrak of De Ruyterkade) ===[[Afbeelding:Busstation IJSEI.JPG{{LijnTabel|290pxplaats=Amsterdam|thumb|right|Het busstation aan de IJ-zijde van halte=Amsterdam Centraal, 25 december 2009.]]Sinds 13 december 2009 bevindt zich aan beide kanten van het Centraal Station een busstation. Op die datum is de eerste fase van het nieuwe busstation achter het Centraal Station geopend, waar nu tot omstreeks middernacht alle [[Arriva]]-lijnen halteren. Aan de voorzijde zijn er nog twee busstations: Prins Hendrikkade en Stationsplein Oost/Kamperbrug(Tram Oostzijde)|type=Tram}}
==Bus = Stationsplein Oost/Kamperbrug ([[GVB]] en [[Connexxion]]) ==== Busstation IJzijde ===
{{BusstationInfo
|naam=Centraal StationIJzijde
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Metro/tram/bus Stadsvervoer Amsterdam (2012-2024)|Stadsvervoer Amsterdam]], [[Concessie Zaanstreek-Waterland (2024-2033)|Zaanstreek-Waterland]], [[Concessie Amstelland-Meerlanden (2018-2032)|Amstelland-Meerlanden]], [[Concessie Busvervoer Almere (2018-2027)|Busvervoer Almere]]|vervoerders=[[GVB]], [[EBS]], [[Connexxion]], [[Keolis Nederland]]|vorm=perronbusstationEilandbusstation
|type=statisch
}}
{{HistBusLink}} === Prins Hendrikkade ([[GVB]], [[Connexxion]] en 's nachts [[Arriva]]) =Veer =={{BusstationInfoHalteInfo|naam=Prins HendrikkadeCentraal Station
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Metro/tram/bus Amsterdam]], [[Concessie AmstellandIJ- en Noordzeekanaalveren (2019-2024)|IJ-Meerlanden]en Noordzeekanaalveren], [[Concessie Waterland]] ('s nachts)|vervoerders=[[GVB]], [[Connexxion]], [[Arriva]]|vorm=perronbusstation|type=statisch
}}
[[Categorie:Rhijnspoorweg]][[Categorie:Oosterspoorweg]][[Categorie:Staatslijn K]][[Categorie:Oude Lijn]]