Wijzigingen

|stations=5839

Het [[metro|metronet]] van Amsterdam bestaat uit 5 lijnen, en heeft een lengte van 53,2 42 kilometer. Het eerste deel van het net is geopend op 14 oktober 1977, toen de trajecten [[Amsterdam Weesperplein|Weesperplein]]-[[Amsterdam Gaasperplas|Gaasperplas]] en Weesperplein-[[Amsterdam Holendrecht|Holendrecht]] in gebruik werden genomen. Het netwerk wordt geëxploiteerd door stadsvervoerder [[GVB]].

Voorlopig was de Oostlijn voltooid. In 1993 echter werd er nog een station toegevoegd: [[Duivendrecht]]. Dit station werd geopend op de plek waar de spoorlijn [[Amsterdam Centraal|Amsterdam]]-[[Utrecht Centraal|Utrecht]] kruiste met de nieuwe Zuidtak ([[Schiphol Airport]]-[[Weesp]]). Ook de metro kreeg een plekje in dit station. Het 700 meter noordelijker gelegen metrostation Duivendrecht kreeg nu de nieuwe naam 'Van der Madeweg'. Nog heel lang heeft op de naamborden de toevoeging ''Duivendrecht Centrum'' onder de naam gestaan.

Door de problemen die ontstonden na de aanleg van Oostlijn, werd besloten die lijn wel af te bouwen, maar verder geen metro's meer aan te leggen. Toch kwamen er nog uitbreidingen van het metronet met de komst van lijn 51. Amstelveen wilde graag een metro, maar Amsterdam niet, het begrip 'metro' lag nog altijd gevoelig. En dus werd er voor een tussenvorm gekozen. Lijn 51 opende op 1 december 1990 en reed het traject Centraal Station-[[Amstelveen Poortwachter|Poortwachter]], dat in de wijk Middenhoven in Amstelveen ligt. Na Spaklerweg buigt boog de metrolijn af van de Oostlijn, en via de stations [[Overamstel]] en [[Amsterdam RAI|Station RAI]] komt kwam de lijn bij [[Amsterdam Zuid|Station Zuid]]. Tot hier is was de lijn een volwaardige metro, maar op dit station bouwen bouwden de stellen zich om tot [[sneltram]]. De pantografen gaan gingen omhoog en de treeplanken worden werden ingeklapt. Dit laatste omdat de perrons aan het sneltramtraject slechts geschikt zijn waren voor 2,65 meter breed materieel, maar de andere stations voor materieel van 3 meter. De metro rijdt reed nu verder als sneltram. Het verschil met de metro is was dat het traject niet conflictvrij iswas: gelijkvloerse overwegen en gelijkvloerse kruisingen met andere sporen. Ook [[Lijn 5 Amsterdam, Centraal Station - Amstelveen, Binnenhof|stadstramlijn 5]] rijdt reed van Station Zuid mee over de sneltramsporen, tot [[Amstelveen Oranjebaan|Oranjebaan]]. Voor het sneltrambedrijf zijn waren de stellen uitgerust met een bel en knipperlichten. Over een vrije trambaan, maar wel met gelijkvloerse kruisingen met wegen, rijdt reed de sneltram naar Poortwachter.

Op 13 september 2004 is werd de lijn met drie haltes verlengd, [[Amstelveen Spinnerij|Spinnerij]], [[Amstelveen Sacharovlaan|Sacharovlaan]], en het nieuwe eindpunt [[Amstelveen Westwijk|Westwijk]].

Langs de Westerringspoorbaan naar Station Zuid is halverwege de jaren '90 de Ringlijn aangelegd, waar metro 50 de lijnen M50 en M51 nu rijdtrijden. De lijn ligt geheel bovengronds en loopt van Isolatorweg naar GeinStation Zuid. Tussen Station Zuid en Overamstel wordt over de sporen van lijn 51 gereden, tussen Van der Madeweg en Gein rijdt de lijn mee met metro 54. Tussen Overamstel en Van der Madeweg zijn twee sierlijke hoge verbindingsbogen aangelegd. Oorspronkelijk werd deze lijn een sneltramlijn genoemd, nog steeds omdat het begrip 'metro' gevoelig lag in de Amsterdamse politiek. Toch ligt de lijn geheel conflictvrij , geëlektrificeerd met derde rail en is dus een volwaardige metrolijn. Het werd geopend op 1 juli 1997. Ook op deze lijn waren de perrons slechts geschikt voor materieel dat 2,65 meter breed is, en de hiervoor bestelde [[GVB S3/M4|CAF]]-metro's passen hier goed op. De lijn bleek echter ongekend populair te zijn, en al snel werd er een strook van alle perrons afgezaagd zodat ook het 3 meter brede [[Zilvermeeuw|LHB]]-materieel hierop kon rijden, die hebben een grotere capaciteit. Nog steeds wordt laatstgenoemd materieel vast ingezetNa het ter zijde stellen van de LHB-metro's verscheen zijn opvolger, al hebben de CAFjes wel Metropolis (M5) op de overhandlijn. Materieel wordt nu gemengd ingezet.

<br>Lengte: 19 18,5 kilometer

<br>De andere stations langs de Oostlijnen, met uitzondering van de stations die met de NS worden gedeeld, zullen zijn in de periode maart 2016 - 2018 grondig worden opgeknapt in het kader van het project 'Renovatie Oostlijn' (ROL). Hierbij wordt is de oorspronkelijke brutalisme-architectuur behouden, maar wel verbeterd. Hoekjes worden zijnn rechtgetrokken, ruimtes worden zijn beter uitgelicht, liften worden zijn van glas. Informatie-elementen worden werden weer op logische plaatsen geclusterd neergezet, en de algehele informatievoorziening wordt is vernieuwd. Station Holendrecht werd als eerste aangepakt, waarna de stations Centraal en Van der Madeweg volgden. Station Gein is was als laatste aan de beurt en zal is eind 2018 voltooid zijn.

De huisstijl van 2008 is alleen nog aan te treffen op perronwandbordjes op het sneltramtraject station Wibautstraat. De laatste borden van de M51 te vinden en op het Centraal Station. Het oude type M.O.L. is er ook waren nog, alleen tot eind 2018 op de stations Nieuwmarkt t/m Waterlooplein en Wibautstraat. Deze ondergrondse stations krijgen hun nieuwe borden tegelijk met hun stationsrenovatie in 2016-2018. In dat jaar zal Amsterdam weer één complete, consequent toegepaste huisstijl hebbenaan te treffen maar zijn inmiddels helemaal verdwenen.

| Voor de nieuwe sneltramlijn 51 zijn in 1989/1990 nieuwe metro's besteld van het type [[GVB S1/S2|BN]]. Bijzonder hieraan is dat ze als metro kunnen rijden en als sneltram (met stroomafname van de derde rail respectievelijk bovenleiding). Ze dragen de nummers 45 - 69 en zijn in twee series geleverd, S1 en S2. Ze hebben een lengte van 31 meter en zijn 2,65 meter breed. Omdat ze smaller zijn dan de LHB-metro's die op de rest van het metronet reden, zijn ze voorzien van treeplanken om het breedteverschil op de metrostations te kunnen overbruggen. Bij Station Zuid worden deze ingeklapt omdat de stations op het sneltramtraject in Amstelveen wel geschikt zijn voor 2,65 meter breed materieel. Vanwege dit sneltramtraject zijn de treinen voorzien van een trambel en richtingaanwijzers. Na het afstoten van het sneltramtraject in maart 2019 zijn deze verwijderd.

<br>De ringlijn kan worden gesloten tot een échte ringlijn door het traject tussen Centraal en Isolatorweg af te bouwen. Ook dit kan op een duren dure of goedkope manier: langs de treinsporen met een bovengronds station Westerpark, of grotendeels ondergronds langs de Houthavens.