Trams in Frankrijk: verschil tussen versies

Uit OV in Nederland Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
(Nieuwe pagina aangemaakt met 'Lange tijd werd gedacht dat Frankrijk afgeschreven kon worden als tramland. Op het dieptepunt waren er nog slechts drie trambedrijven over van het eens zo enorme aanta…')
 
 
(29 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
Lange tijd werd gedacht dat Frankrijk afgeschreven kon worden als tramland. Op het dieptepunt waren er nog slechts drie trambedrijven over van het eens zo enorme aantal trambedrijven dat Frankrijk ooit rijk was, waarvan twee bedrijven ook nog eens in hun bestaan bedreigd waren door de opening van een metro in deze steden. In de jaren 80 kwam de omslag toen de regering aangaf geld beschikbaar te stellen voor nieuwe OV-plannen. Nantes was in 1985 de eerste die een nieuw trambedrijf opende, maar pas in 1988 kwam de revolutie op gang door de introductie van de lagevloerstram op het nieuwe netwerk van Grenoble. Deze tram ketende een revolutie los, en in 2011 is men hard op weg het 20ste trambedrijf te openen, met nog vele nieuwe projecten in de pijplijn.
+
Lange tijd werd gedacht dat Frankrijk afgeschreven kon worden als tramland. Op het dieptepunt waren er slechts drie trambedrijven over van het grote aantal trambedrijven dat Frankrijk rijk was, waarvan twee bedrijven nog in hun bestaan bedreigd waren door de opening van een metro in deze steden. In de jaren 80 kwam de omslag toen de regering aangaf geld beschikbaar te stellen voor nieuwe OV-plannen. Nantes was in 1985 de eerste die een nieuw trambedrijf opende, maar pas in 1988 kwam een heropleving op gang door de introductie van de lagevloerstram op het nieuwe netwerk van Grenoble. Deze tramlijn vormde de aanzet voor het sterk uitbreiden van het aantal Franse tramnetwerken. Ruim 20 Franse steden bezitten omstreeks 2016 een tramnetwerk.
  
 
== Overzicht huidige netwerken ==
 
== Overzicht huidige netwerken ==
{|class="wikitable" cellpadding="3" cellspacing="1" "text-align:center" style="width:100%;"
+
{|class="wikitable ovnl"
 +
! Stad
 +
! Spoor (mm)
 +
! Geopend
 +
! Opmerkingen
 
|-  
 
|-  
! style="background:#0051a0; text-align:left; color:#fff; width:20%;" | Stad
+
| Angers
! style="background:#0051a0; text-align:left; color:#fff; width:10%" | Spoor (mm)
+
| 1435
! style="background:#0051a0; text-align:left; color:#fff; width:20%" | Geopend
+
|width="125"| 25 juni 2011
! style="background:#0051a0; text-align:left; color:#fff; width:50%" | Opmerkingen
+
| Een lijn, gedeeltelijk voorzien van APS. Een tweede en derde lijn openen in 2022.
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
|-  
| [[Tram van Bordeaux|Bordeaux]] || 1435 || 21 december 2003 || Diverse stukken maken gebruik van APS, de eerste stad waar dit het geval is. Tot 2013 zijn diverse uitbreidingen gepland.
+
| Aubagne
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| 1435
| [[Tram van Grenoble|Grenoble]] || 1435 || 5 september 1987 || Eerste trambedrijf ter wereld met trams met (gedeeltelijke) lage vloer. Tot 2014 zijn diverse uitbreidingen gepland.
+
|width="125"| 1 september 2014
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| Eén (korte) lijn. De geplande tweede lijn wordt voorlopig niet aangelegd, wel wordt een oude spoorlijn geschikt gemaakt voor trams.
| [[Tram van Lille|Lille]] || 1000 || 4 december 1909 || Twee tramlijnen die Lille verbinden met Roubaix en Tourcoing.
+
|-  
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| Besançon
| [[Tram van Lyon|Lyon]] || 1435 || 2 januari 2001 || Bestaat uit stadslijnen en een sneltramlijn naar het vliegveld. Ook zijn er tramlijnen die gebruik maken van regionale spoorlijnen in aanleg.
+
| 1435
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
|width="125"| 30 augustus 2014
| [[Tram van Le Mans|Le Mans]] || 1435 || 17 november 2007 || Slechts één lijn, maar een tweede lijn is op komst.
+
| Twee lijnen
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
|-  
| [[Tram van Marseille|Marseille]] || 1435 || december 1893 || Er was slechts een lijn overgebleven (68) die gebruik maakte van een tunnel. In 2004 is deze lijn gesloten. Daarna is de lijn verbouwd en opgenomen in een nieuw tramnet, dat nu uit twee lijnen bestaat. Een derde lijn is op komst.
+
| Bordeaux
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| 1435
| [[Tram van Montpellier|Montpellier]] || 1435 || 1 juli 2000 || Twee lijnen, een derde lijn is in aanleg. De tram van Montpellier hoort tot de succesvolste van Frankrijk en vooral lijn 1 verzet een enorm aantal reizigers per dag.
+
| 21 december 2003
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| Deels gebruik van APS, de eerste stad waar dit het geval is. Tot 2018 zijn diverse uitbreidingen aan alle lijnen gepland, daarnaast zijn er plannen voor een vierde lijn en een tram-train. Vanaf 2018 het grootste aaneengesloten tramnet van Frankrijk en bezitter van de grootste vloot Citadis-trams ter wereld.
| [[Tram van Mulhouse|Mulhouse]] || 1435 || 20 mei 2005 || Het eerste tramnet in Frankrijk dat aan een Tram-Train is verbonden.
+
|-
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| Brest
| [[Tram van Nantes|Nantes]] || 1435 || 7 januari 1985 || Het eerste nieuwe tramnet en ook het enige dat geen lagevloerstram had bij de opening. Uitbreidingen in aanleg.
+
| 1435
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| 23 juni 2012
| [[Tram van Nice|Nice]] || 1435 || 24 november 2007 || Maakt deels gebruik van accuaandrijving, zodat een bovenleiding niet over de hele route benodigd is. Uitbreidingen in aanleg, waaronder een tramtunnel.
+
| Een tweede lijn is in de ontwerpfase.
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
|-
| [[Tram van Orléans|Orléans]] || 1435 || 24 november 2000 || Slechts één lijn, een tweede is in aanleg en krijgt APS.
+
| Caen
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| 1435 mm
| [[Tram van Parijs|Parijs en omgeving]] || 1435 || 6 juli 1992 || Diverse losse tramlijnen verspreid over de agglomeratie. Er zijn tientallen projecten gepland, maar er is veel geruzie over de bizar hoge kosten die de plannen kosten t.o.v. de rest van Frankrijk.
+
| 27 juli 2019
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| Drie lijnen. Van 18 november 2002 t/m 31 december 2017 had Caen een bandentram, bestaande uit twee tramlijnen.
| [[Tram van Rouen|Rouen]] || 1435 || 17 december 1994 || Een deel van het tramnet ligt in een tunnel, het wordt daarom ook wel metro genoemd.
+
|-
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| Clermont-Ferrand
| [[Tram van Saint-Éttiene|Saint-Éttiene]] || 1000 || 4 december 1881 || Tramlijn 1 (was lijn 4) is de oudste tramlijn die nog steeds in dienst is in Frankrijk.
+
| Translohr
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| 16 december 2006
| [[Tram van Straatsburg|Straatsburg]] || 1435 || 25 november 1994 || Eerste nieuwe trambedrijf met trams die niet van het standaardtype waren.
+
| Translohr-bandentram.
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
|-
|| [[Tram van Toulouse|Toulouse]] || 1435 || 11 december 2010 || Op dit moment het nieuwste trambedrijf, met nu slechts een lijn maar met meer lijnen in aanleg.
+
| Dijon
|-style="background-color:#CADCEB;"
+
| 1435
|| [[Tram van Valenciennes]] || 1435 || 1435 || 3 juli 2006 || Slechts één lijn, een tweede lijn is op komst.
+
| 1 september 2012
 +
| Twee tramlijnen.
 +
|-
 +
| Grenoble
 +
| 1435
 +
| 5 september 1987
 +
| Eerste trambedrijf ter wereld met trams met (gedeeltelijke) lage vloer. Vijf lijnen.
 +
|-
 +
| Le Havre
 +
| 1435
 +
| 12 december 2012
 +
| Twee lijnen die samen een netwerk in de vorm van een Y vormen. Het tramnet bevat een tunnel.
 +
|-
 +
| Lille
 +
| 1000
 +
| 4 december 1909
 +
| Twee tramlijnen die Lille verbinden met Roubaix en Tourcoing. Een nieuwe tram-trainlijn is gepland.
 +
|-  
 +
| Lyon
 +
| 1435
 +
| 2 januari 2001
 +
| Bestaat uit stadslijnen en een sneltramlijn naar het vliegveld. Ook zijn er een aantal tram-trains.
 +
|-  
 +
| Le Mans
 +
| 1435
 +
| 17 november 2007
 +
| In 2014 wordt een tweede lijn geopend.
 +
|-  
 +
| Marseille
 +
| 1435
 +
| december 1893
 +
| Er was slechts één lijn overgebleven (68), die gebruik maakte van een tunnel. In 2004 is deze lijn gesloten. Daarna is de lijn verbouwd en opgenomen in een nieuw tramnet, dat sinds 2015 uit drie lijnen bestaat.  
 +
|-  
 +
| Montpellier
 +
| 1435
 +
| 1 juli 2000
 +
| Vier lijnen. De tram van Montpellier hoort tot de succesvolste van Frankrijk en vooral lijn 1 vervoert grote aantallen reizigers per dag. Er wordt aan twee nieuwe lijnen gewerkt<ref>[https://fr.wikipedia.org/wiki/Tramway_de_Montpellier | tram Montpellier uitgebreid | Franse Wikipedia]</ref>.
 +
|-  
 +
| Mulhouse
 +
| 1435
 +
| 20 mei 2005
 +
| Het eerste tramnet in Frankrijk dat aan een Tram-Train is verbonden, heeft verder nog drie stadslijnen.
 +
|-
 +
| Nantes
 +
| 1435
 +
| 7 januari 1985
 +
| Het eerste nieuwe tramnet en het enige dat geen lagevloerstram had bij de opening. Heeft drie lijnen, een vierde is gepland.
 +
|-  
 +
| Nice
 +
| 1435
 +
| 24 november 2007
 +
| Maakt deels gebruik van accuaandrijving, zodat een bovenleiding niet over de hele route benodigd is. Uitbreidingen in aanleg, waaronder een tramtunnel. Drie nieuwe tramlijnen zijn gepland.
 +
|-  
 +
| Orléans
 +
| 1435
 +
| 24 november 2000
 +
| Er zijn twee lijnen, de tweede lijn maakt gebruik van APS.
 +
|-  
 +
| Parijs en omgeving
 +
| 1435
 +
| 6 juli 1992
 +
| Diverse losse tramlijnen verspreid over de agglomeratie, waarvan twee als bandentram.  
 +
|-
 +
| Reims
 +
| 1435
 +
| 18 april 2011
 +
| Bestaat uit twee lijnen, verbindt het TGV-station met de stad en het station voor "normale" treinen. APS in het centrum.
 +
|-  
 +
| Rouen
 +
| 1435
 +
| 17 december 1994
 +
| Een deel van het tramnet ligt in een tunnel, het wordt daarom ook wel metro genoemd.
 +
|-  
 +
| Saint-Étienne
 +
| 1000
 +
| 4 december 1881
 +
| Tramlijn 1 (was lijn 4) is de oudste tramlijn die nog steeds in dienst is in Frankrijk.
 +
|-  
 +
| Straatsburg
 +
| 1435
 +
| 25 november 1994
 +
| Zes lijnen, met constant diverse verlengingen in aanbouw.
 +
|-  
 +
| Toulouse
 +
| 1435
 +
| 11 december 2010
 +
| Ook deze stad heeft trams ter aanvulling van het metronetwerk. Heeft één lijn, een tweede lijn opende in april 2015.<ref>[https://fr.wikipedia.org/wiki/Ligne_T2_du_tramway_de_Toulouse | lijn 2 opent 11 april 2015 | Franse wikipedia]</ref>
 +
|-
 +
| Tours
 +
| 1435
 +
| 31 augustus 2013
 +
| Eén tramlijn met in het centrum een gedeelte voorzien van APS.
 +
|-
 +
| Valenciennes
 +
| 1435
 +
| 3 juli 2006
 +
| Een tweede lijn is in 2014 geopend.
 
|}
 
|}
  
 
== Trambedrijven in aanleg ==
 
== Trambedrijven in aanleg ==
Er zijn nu 6 trambedrijven in aanleg: Angers, Brest, Dijon, Le Havre, Reims en Tours. Een tabel volgt spoedig.
+
Er zijn nu 2 trambedrijven in aanleg: Besançon en Aubagne openen beide in het derde kwartaal van 2014 een tramnet.
  
 
== Trambedrijven in ontwerpfase ==
 
== Trambedrijven in ontwerpfase ==
Er zijn nu 12 trambedrijven in ontwerpfase: Ajaccio, Amiens, Annecy, Aubange, Avignon, Besançon, Béthune, Chambery Aix-les-Bains, Lens, Nîmes, Thoinville, Toulon. Een tabel volgt spoedig
+
Er zijn nu 4 trambedrijven in ontwerpfase: Avignon, Dunkerque, Nîmes en Pointe-à-Pitre.
 +
 
 +
Er zijn twee projecten stopgezet:
 +
* Amiens. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 heeft de nieuwe burgemeester het bestuursakkoord opengebroken en de samenwerking met Caen voor nieuw trammaterieel opgezegd.
 +
* Lens. In 2013 is het tramproject omgezet naar een busbaan.
 +
 
 +
In Caen zal de geleide busbaan tussen 2016 en 2018 omgebouwd worden tot een conventionele tram.
 +
 
 +
== Buitenlandse trambedrijven in Frankrijk ==
 +
Twee trambedrijven die in de buurlanden operationeel zijn komen op Frans grondgebied. Het betreft de tram van Basel en de tram van Saarbrücken. Voor het tramnet van Straatsburg<ref>[https://fr.wikipedia.org/wiki/Ligne_D_du_tramway_de_Strasbourg | Lijn D verlengd naar Kehl in 2017 | Franse Wikipedia]</ref> zijn ook enkele internationale verlengingen voorzien.
 +
 
 +
== Gesloten trambedrijven ==
 +
Slechts één echt trambedrijf na 1970: Laon in 1971, de tandradtram werd vervangen door een funiculaire.<br>
 +
Daarnaast kende Nancy tussen 8 december 2000 en 12 maart 2023 een bandentram. Deze werd in 2023 vervangen door een trolleybus.
 +
 
  
== Gesloten trambedrijven
+
[[Categorie:Tram]]
Slechts één na 1970: Laon in 1971, de tandradtram werd vervangen door een funiculaire.
 

Huidige versie van 6 apr 2023 om 13:04

Lange tijd werd gedacht dat Frankrijk afgeschreven kon worden als tramland. Op het dieptepunt waren er slechts drie trambedrijven over van het grote aantal trambedrijven dat Frankrijk rijk was, waarvan twee bedrijven nog in hun bestaan bedreigd waren door de opening van een metro in deze steden. In de jaren 80 kwam de omslag toen de regering aangaf geld beschikbaar te stellen voor nieuwe OV-plannen. Nantes was in 1985 de eerste die een nieuw trambedrijf opende, maar pas in 1988 kwam een heropleving op gang door de introductie van de lagevloerstram op het nieuwe netwerk van Grenoble. Deze tramlijn vormde de aanzet voor het sterk uitbreiden van het aantal Franse tramnetwerken. Ruim 20 Franse steden bezitten omstreeks 2016 een tramnetwerk.

Overzicht huidige netwerken

Stad Spoor (mm) Geopend Opmerkingen
Angers 1435 25 juni 2011 Een lijn, gedeeltelijk voorzien van APS. Een tweede en derde lijn openen in 2022.
Aubagne 1435 1 september 2014 Eén (korte) lijn. De geplande tweede lijn wordt voorlopig niet aangelegd, wel wordt een oude spoorlijn geschikt gemaakt voor trams.
Besançon 1435 30 augustus 2014 Twee lijnen
Bordeaux 1435 21 december 2003 Deels gebruik van APS, de eerste stad waar dit het geval is. Tot 2018 zijn diverse uitbreidingen aan alle lijnen gepland, daarnaast zijn er plannen voor een vierde lijn en een tram-train. Vanaf 2018 het grootste aaneengesloten tramnet van Frankrijk en bezitter van de grootste vloot Citadis-trams ter wereld.
Brest 1435 23 juni 2012 Een tweede lijn is in de ontwerpfase.
Caen 1435 mm 27 juli 2019 Drie lijnen. Van 18 november 2002 t/m 31 december 2017 had Caen een bandentram, bestaande uit twee tramlijnen.
Clermont-Ferrand Translohr 16 december 2006 Translohr-bandentram.
Dijon 1435 1 september 2012 Twee tramlijnen.
Grenoble 1435 5 september 1987 Eerste trambedrijf ter wereld met trams met (gedeeltelijke) lage vloer. Vijf lijnen.
Le Havre 1435 12 december 2012 Twee lijnen die samen een netwerk in de vorm van een Y vormen. Het tramnet bevat een tunnel.
Lille 1000 4 december 1909 Twee tramlijnen die Lille verbinden met Roubaix en Tourcoing. Een nieuwe tram-trainlijn is gepland.
Lyon 1435 2 januari 2001 Bestaat uit stadslijnen en een sneltramlijn naar het vliegveld. Ook zijn er een aantal tram-trains.
Le Mans 1435 17 november 2007 In 2014 wordt een tweede lijn geopend.
Marseille 1435 december 1893 Er was slechts één lijn overgebleven (68), die gebruik maakte van een tunnel. In 2004 is deze lijn gesloten. Daarna is de lijn verbouwd en opgenomen in een nieuw tramnet, dat sinds 2015 uit drie lijnen bestaat.
Montpellier 1435 1 juli 2000 Vier lijnen. De tram van Montpellier hoort tot de succesvolste van Frankrijk en vooral lijn 1 vervoert grote aantallen reizigers per dag. Er wordt aan twee nieuwe lijnen gewerkt[1].
Mulhouse 1435 20 mei 2005 Het eerste tramnet in Frankrijk dat aan een Tram-Train is verbonden, heeft verder nog drie stadslijnen.
Nantes 1435 7 januari 1985 Het eerste nieuwe tramnet en het enige dat geen lagevloerstram had bij de opening. Heeft drie lijnen, een vierde is gepland.
Nice 1435 24 november 2007 Maakt deels gebruik van accuaandrijving, zodat een bovenleiding niet over de hele route benodigd is. Uitbreidingen in aanleg, waaronder een tramtunnel. Drie nieuwe tramlijnen zijn gepland.
Orléans 1435 24 november 2000 Er zijn twee lijnen, de tweede lijn maakt gebruik van APS.
Parijs en omgeving 1435 6 juli 1992 Diverse losse tramlijnen verspreid over de agglomeratie, waarvan twee als bandentram.
Reims 1435 18 april 2011 Bestaat uit twee lijnen, verbindt het TGV-station met de stad en het station voor "normale" treinen. APS in het centrum.
Rouen 1435 17 december 1994 Een deel van het tramnet ligt in een tunnel, het wordt daarom ook wel metro genoemd.
Saint-Étienne 1000 4 december 1881 Tramlijn 1 (was lijn 4) is de oudste tramlijn die nog steeds in dienst is in Frankrijk.
Straatsburg 1435 25 november 1994 Zes lijnen, met constant diverse verlengingen in aanbouw.
Toulouse 1435 11 december 2010 Ook deze stad heeft trams ter aanvulling van het metronetwerk. Heeft één lijn, een tweede lijn opende in april 2015.[2]
Tours 1435 31 augustus 2013 Eén tramlijn met in het centrum een gedeelte voorzien van APS.
Valenciennes 1435 3 juli 2006 Een tweede lijn is in 2014 geopend.

Trambedrijven in aanleg

Er zijn nu 2 trambedrijven in aanleg: Besançon en Aubagne openen beide in het derde kwartaal van 2014 een tramnet.

Trambedrijven in ontwerpfase

Er zijn nu 4 trambedrijven in ontwerpfase: Avignon, Dunkerque, Nîmes en Pointe-à-Pitre.

Er zijn twee projecten stopgezet:

  • Amiens. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 heeft de nieuwe burgemeester het bestuursakkoord opengebroken en de samenwerking met Caen voor nieuw trammaterieel opgezegd.
  • Lens. In 2013 is het tramproject omgezet naar een busbaan.

In Caen zal de geleide busbaan tussen 2016 en 2018 omgebouwd worden tot een conventionele tram.

Buitenlandse trambedrijven in Frankrijk

Twee trambedrijven die in de buurlanden operationeel zijn komen op Frans grondgebied. Het betreft de tram van Basel en de tram van Saarbrücken. Voor het tramnet van Straatsburg[3] zijn ook enkele internationale verlengingen voorzien.

Gesloten trambedrijven

Slechts één echt trambedrijf na 1970: Laon in 1971, de tandradtram werd vervangen door een funiculaire.

Daarnaast kende Nancy tussen 8 december 2000 en 12 maart 2023 een bandentram. Deze werd in 2023 vervangen door een trolleybus.