3.898
bewerkingen
Wijzigingen
k
|afbeelding2=VU.JPG
|onderschrift2='''Lijn 5''' staat bij de halte ''De Boelelaan/VU''.
|afbeelding3=911.JPG
|onderschrift3='''Lijn 5''' rijdt bij het Centraal Station.
geen bewerkingssamenvatting
|route='''Amsterdam:''' Centraal Station - Dam - Leidseplein - Museumplein - Station Zuid - '''Amstelveen:''' Binnenhof
|vervoerder=[[GVB]]
|concessie=Stadsvervoer Amsterdam (2006-2011)|concessie2=Stadsvervoer Amsterdam (2012-2024)
|materieel=[[11G]], [[Combino]]
|lijnsoort=Tram
|afbeelding=GVB Lijn 5 Koningssluis.JPG
|onderschrift='''Lijn 5''' rijdt over de Koningssluis.
}}
'''Lijn 5''' reed van station [[Amsterdam Centraal]] via de [[Amsterdam Dam|Dam]], het Leidseplein, het Museumplein en station [[Amsterdam Zuid]] naar Amstelveen Stadshart.
== Geschiedenis ==
In 1978 werd station Zuid geopend en meteen aangesloten op het tramnet met [[Lijn 5 Amsterdam, Station Zuid - Centraal Station (1978-1982)|lijn 5]]. De lijn liep toen vanaf het CS via de route van lijn [[Lijn 24 Amsterdam, Olympiaweg - Centraal Station (1945-2002)|24]] naar de Beethovenstraat en vanaf daar via de Strawinskylaan naar het Zuidplein. In 1982 werd de lijn verlegd en werd het meer dan een zijtak van de 24. De lijn begon voortaan aan de andere kant van het CS en ging via de Nieuwezijds Voorburgwal, Leidsestraat, Overtoom, Vondelbrug en Van Baerlestraat naar het Roelof Hartplein, waar de al bestaande route werd opgepakt.
In 1991 werd de lijn, gezamenlijk met [[Lijn 51 Amsterdam Centraal Station - Amstelveen Westwijk|lijn 51]], verlengd naar Amstelveen. Lijn 5 buigt na Oranjebaan af van de route van lijn 51 en eindigt bij de halte Binnenhof op het Handelsplein. Lijn 5 heeft als enige Amsterdamse tramlijn geen keerlus op het eindpunt (Binnenhof). De gemeente Amstelveen wilde alleen instemmen met een tram, onder de voorwaarde dat het Handelsplein niet volledig ingenomen zou worden door keerpuntvoorzieningen. Er werd gekozen voor een keerpunt met drie kopsporen. Gevolg hiervan is dat er tweerichtingstrams (trams met twee koppen en aan beide zijden deuren) nodig waren. Als bijkomstigheid van het gebruik van tweerichtingstrams konden sommige haltes met een relatief goedkoper middenperron aangelegd worden (Uilenstede, Onderuit en Oranjebaan).
Op het gezamenlijke traject met lijn 51, de vrije trambaan in de middenberm van de Buitenveldertselaan en Beneluxbaan, gebruiken beide verschillende perrons. De 51 gebruikt hoge metroperrons, die door een trap en hellingbaan met de lagevloerperrons van lijn 5 verbonden zijn.
Na de aanleg van de [[Lijn 51 Amsterdam Centraal Station - Amstelveen Westwijk|Amstelveenlijn]] tot en met mei 2008 was de halte Station Zuid van tram 5 aan hetzelfde perron als de metrolijnen [[Lijn 50 Amsterdam, Isolatorweg - Gein|50]] en [[Lijn 51 Amsterdam Centraal Station - Amstelveen Westwijk - Amsterdam CS|51]], waardoor een [[cross-platform]] overstap mogelijk was.<br>
Door de aanleg van de [[Noord/Zuidlijn]] was het echter noodzakelijk om tram 5 te verleggen over de Strawinskylaan, omdat de Noord/Zuidlijn zijn keerspoor op die plek krijgt. Sindsdien wordt er gereden van de Beethovenstraat, via de Strawinskylaan en de Parnassusweg naar de vrije trambaan in het midden van de Buitenveldertselaan. De halte van Station Zuid is gelegen op de Strawinskylaan ter hoogte van het Zuidplein en het World Trade Center.
