3.856
bewerkingen
Wijzigingen
k
[[Afbeelding:Lijnkleur10'''Lijn 10''' reed van de Staatsliedenbuurt via het Leidseplein, het Weesperplein en het Rietlandpark naar het Java-eiland.svg|40px]]
Lijn == Route =={{RouteTop| {{RouteRij| {{Rimg|0sr}} | Amsterdam, Van Hallstraat}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Van Limburg Stirumstraat}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, De Wittenkade}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Nassaukade}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Marnixplein}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Bloemgracht}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Rozengracht}}{{RouteRijPlaats| {{Rimg|rsBr}} | Amsterdam|Amsterdam Busstation Elandsgracht|Amsterdam, Elandsgracht}}{{RouteRijPlaats| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam|Amsterdam Leidseplein|Amsterdam, Leidseplein}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Spiegelgracht}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Weteringcircuit}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Frederiksplein}}{{RouteRijPlaats| {{Rimg|rsMr}} | Amsterdam|Amsterdam Weesperplein|Amsterdam, Weesperplein}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Korte '''10''' is de oudste tramlijn s-Gravesandestraat}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Alexanderplein}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Hoogte Kadijk}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, 1e Coehoornstraat}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, 1e Leeghwaterstraat}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Rietlandpark}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Cornelis van Eesterenlaan}}{{RouteRij| {{Rimg|rs0}} | Amsterdam en verbindt de Van Hallstraat in de Staatsliedenbuurt met het , Azartplein op het Java-eiland.}}}}
{{RouteTop |== Geschiedenis =={{RouteRij | [[Afbeelding:Route_0srIn 1873 werd een paardenomnibuslijn geïntroduceerd van het Leidsche Bosch (Leidsebosje) via de Leidschestraat en Kerkstraat naar de (Plantage) Kerklaan.svg|35px]] | AmsterdamVanaf daar reed de lijn verder via de Franschelaan (Henri Polaklaan), Van Hallstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrHeerengracht en Schippersgracht naar de Kampersteiger (ongeveer Prins Hendrikkade bij de Sint Nicolaaskerk).svg|35px]] | AmsterdamAl na een maand werd deze lijn ingekort tot de (Plantage) Kerklaan en in 1875 werd deze lijn vervangen door een paardentram, Van Limburg Stirumstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrwaarmee het de Amsterdamse primeur had.svg|35px]] | Amsterdam, De Wittenkade }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdamlijn werd daarbij verlegd via de Weteringschans, Nassaukade }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrWeesperstraat en Nieuwe Kerkstraat en in 1891 nogmaals via de Roetersstraat.svg|35px]] | Amsterdam, Marnixplein}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Bloemgracht}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Rozengracht }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Elandsgracht}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Raamplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Leidseplein}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Spiegelgracht }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Weteringcircuit}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Frederiksplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Oosteinde}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsMr.svg|35px]] | Amsterdam, Weesperplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Korte 's-Gravesandestraat}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Alexanderplein}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Hoogte Kadijk}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, 1e Coehoornstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, 1e Leeghwaterstraat}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Rietlandpark}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, C. van Eesterenlaan}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rs0.svg|35px]] | Amsterdam, Azartplein}}}}
==Historie==In 1873 werd een paardenomnibuslijn geïntroduceerd van het Leidsche Bosch (Leidsebosje) via de Leidschestraat en Kerkstraat naar de (Plantage) Kerklaan. Vanaf daar reed de lijn verder via de Franschelaan (Henri Polaklaan), Heerengracht en Schippersgracht naar de Kampersteiger (ongeveer Prins Hendrikkade bij de Sint Nicolaaskerk). Al na een maand werd deze lijn ingekort tot de (Plantage) Kerklaan en in 1875 werd deze lijn vervangen door een paardentram, waarmee het de Amsterdamse primeur had. De lijn werd daarbij verlegd via de Weteringschans, Weesperstraat en Nieuwe Kerkstraat, en in 1891 nogmaals via de Roetersstraat. Aan de andere kant van de stad werd in 1883 een paardentramlijn in dienst gesteld door de gehele Marnixstraat, van het Leidscheplein naar de Brouwersgracht. In 1892 werd de lijn een paar meter verlengd naar het Haarlemmerplein. In 1900 verscheen op dit traject een compleet nieuw verschijnsel voor Amsterdam: een elektrische tram. Naar verluid verluidt gingen toeschouwers op de grond liggen om onder de tram te kijken of dáár dan misschien het paard zat. De dienst begon op 14 augustus op het traject Leidseplein - Brouwersgracht en vanaf september reed de lijn via het Haarlemmerplein door naar de Planciusstraat.
geen bewerkingssamenvatting
{{LijnInfoVLijnInfo|type=Tram
|lijnnr=10
|route='''Amsterdam:''' Westergasfabriek - Staatsliedenbuurt - Leidseplein - Weesperplein - Rietlandpark - Azartplein
|vervoerder=[[GVB]]
|concessie=Metro/tram/bus Stadsvervoer Amsterdam (2006-2011)|concessie2=Stadsvervoer Amsterdam(2012-2024)|materieel=[[Combino]]|lijnsoort=Tram|stad=Amsterdam|regio=Amsterdam|periode=3 mei 2004 t/m 21 juli 2018|lijnlogo=Lijnkleur10.svg|voorganger=[[Lijn 10 Amsterdam, Van Hallstraat - Javaplein (1989-2004)|10]]|opvolger=[[Lijn 5 Amsterdam Westergasfabriek - Amstelveen Stadshart|5]], [[BlokkendoosLijn 7 Amsterdam, Slotermeer - Azartplein|7]]|lijnsoortfrequentie_spits=tramlijn7x/uur|typefrequentie_spits_vakantie=Tram4x/uur (ochtend; zomer)<br>6x/uur (middag; zomer)|frequentie_spitsfrequentie_dal=6x/uur|frequentie_dalfrequentie_dal_vakantie=4x/uur (zomer)|frequentie_zaterdag=4-6x/uur|frequentie_zondag=4-5x/uur|frequentie_avond=4-6x/uur|frequentie_avond_vakantie=4x/uur (zomer)
}}
==Route=Varia ===* Lijn 10 was de oudste elektrische tramlijn van Amsterdam. In 1900 is het gedeelte Leidseplein-Marnixplein geëlektrificeerd.* De standplaats bevond zich in de Van Hallstraat.* Het westelijke eindpunt, Van Hallstraat, werd op kaarten en op de bestemmingsfilm van de tram aangeduid als ''Westergasfabriek''.
In 1904 werd de andere hierboven genoemde paardentramlijn ook geëlektrificeerd en opgenomen in lijn 10. Deze reed voortaan vanaf het Leidscheplein verder via de Weteringschans, Roetersstraat, Plantage Middenlaan en Linnaeusstraat naar het toenmalige Muiderpoortstation (of station M.P. zoals het ook wel genoemd werd) bij de 1e Van Swindenstraat. In 1907 werd aan het andere uiteinde de heden ten dage nog bestaande keerlus via de Zoutkeetsgracht, Houtmankade en 1e Breeuwersstraat in gebruik genomen. In 1925 verviel het ommetje via de Plantage en werd vanuit de Sarphatistraat rechtdoor gereden naar het Alexanderplein.
In de oorlog wijzigden beide eindpunten. In 1940 werd de lijn vanaf het Tropenmuseum verlegd via de Zeeburgerdijk en Borneostraat naar de Molukkenstraat, met een eindpunt bij de Sumatrastraat. In 1942 werd de lijn vanaf het Marnixplein verlegd via de Nassaukade, 2e Nassaustraat, Van Limburg Stirumstraat en Van der Hoopstraat naar de Van Hallstraat, met een lus via de Groen van Prinstererstraat en Haarlemmerweg.
Na de oorlog keerde de lijn via dezelfde route weer terug en bleef zo rijden tot 1951, toen werd de lus bij de Van Hallstraat iets gewijzigd: de sporen op de Haarlemmerweg verdwenen en verschoven een straatje naar het zuiden (Joan Melchior Kemperstraat). In 1961 keerde het ommetje via de Plantage, dat in 1925 was verdwenen, weer terug, om in 1972 weer te verdwijnen. De lijn werd toen, vanwege de metrobouw bij het Weesperplein, verlegd vanaf het Weesperplein via Rhijnspoorplein, Mauritskade, Spinozastraat en Sarphatistraat naar het Alexanderplein en zo weer verder naar de Molukkenstraat. Nadat de lijn vanaf 1976 een tijdje via Nieuwe Amstelbrug en Oosterpark had gereden, werd vanaf 1977 weer gewoon door de Sarphatistraat gereden.
In 1980 werd het eindpunt in de Molukkenstraat verlaten en werd de lijn via de Insulindeweg naar het Flevopark geleid. In 1986 verdween de lijn daar alweer en werd de lijn ingekort tot het Javaplein. Omdat daar geen keermogelijkheid is, reed de lijn vanaf daar door als lijn 6 naar het Stadionplein, omgekeerd reden dus trams van lijn 6 verder als lijn 10. In 1989 werd dit iets gewijzigd door de lijnen allebei een grote lus door de wijk te laten rijden, tegen elkaar in. Lijn 10 reed vanaf de Sarphatistraat via Alexanderplein, Zeeburgerdijk, Borneostraat, Javaplein, Molukkenstraat, Insulindeweg, Oosterpark en Korte 's-Gravesandestraat. Lijn 6 deed dit dus tegengesteld, en vanaf 1998 deed lijn 7 dat.
In 2004 volgde de laatste wijziging: lijn 10 werd vanaf het Alexanderplein verlegd via de Sarphatistraat, Czaar Peterstraat, Fred Petterbaan, Oostelijke Handelskade en Verbindingsdam naar het Azartplein op het Java-eiland.
Per [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2014|15 december 2013]] kwam de halte Oosteinde te vervallen en werd de frequentie in de avonduren gedeeltelijk verhoogd van een kwartierdienst naar een 10-minutendienst.
Per [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2015|14 december 2014]] kwam de halte Raamplein te vervallen.
Op [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2016|13 december 2015]] werd de frequentie in de spitsuren verhoogd van elke 10 minuten een tram naar elke 8,5 minuut een tram.
Op [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2018#Wijzigingen per 22 juli 2018|22 juli 2018]] werd het Amsterdamse tramnet volledig gereorganiseerd vanwege de opening van de [[Lijn 52 Amsterdam, Noord - Station Zuid|Noord/Zuidlijn]].<br>
Lijn 10 werd met ingang van die datum opgeheven. Het traject tussen de Westergasfabriek en het Leidseplein werd overgenomen door [[Lijn 5 Amsterdam Westergasfabriek - Amstelveen Stadshart|lijn 5]], terwijl het traject tussen het Leidseplein en Azartplein werd overgenomen door [[Lijn 7 Amsterdam, Slotermeer - Azartplein|lijn 7]].
