#DOORVERWIJZING {{LijnInfo|lijnnr=4|vervoerder=[[GVB]]|concessie=Stadsvervoer Amsterdam|materieel=[[Combino]]|lijnsoort=Tram|type=Tram|frequentie_spits=6-8x/uur|frequentie_dal=6-8x/uur|frequentie_avond=4x/uur|frequentie_zaterdag=6-12x/uur|frequentie_zondag=6-12x/uur}}[[Lijn Afbeelding:Lijnkleur4.svg|40px]][[Afbeelding:Lijn4.png|260px|thumb|Verloop van lijn 4]] '''Tramlijn 4 ''' in Amsterdam is de tramlijn tussen het [[Amsterdam Centraal|Centraal Station]] via het Rembrandtplein, Frederiksplein en Victorieplein naar [[Amsterdam RAI|Station RAI]]. Het is de enige lijn die door de Utrechtsestraat rijdt, het enige traject in Amsterdam met enkelspoor in de reguliere reizigersdienst. Op de bruggen van die straat zijn de haltes geplaatst, en kunnen trams elkaar passeren. Dit komt ook voor in de Leidsestraat, maar daar ligt strengelspoor. Door de bouw van de [[Noord/Zuidlijn]] wordt de tramlijn met opheffing bedreigd. == Route =={{RouteTop |{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_0sTr.svg|35px]] | [[Amsterdam Centraal|Amsterdam, Centraal Station - Drentepark]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | [[Amsterdam Dam|Amsterdam, Dam]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Spui }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rhlr.svg|35px]] | Amsterdam, Muntplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rall.svg|70px]] | ''Begin omleiding''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rnr.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rlr.svg|35px]] | (Amsterdam, Rembrandtplein)* }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rnr.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rlr.svg|35px]] | (Amsterdam, Keizersgracht)* }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rnr.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rlr.svg|35px]] | (Amsterdam, Prinsengracht)* }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rer.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Keizersgracht (''Vijzelgracht'') }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rer.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Weteringcircuit }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rlal.svg|70px]] | ''Einde omleiding'' }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Frederiksplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Stadhouderskade }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Ceintuurbaan }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Lutmastraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Amstelkade}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Victorieplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Waalstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Maasstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Dintelstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Europaplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsTr.svg|35px]] | [[Amsterdam RAI|Amsterdam, Station RAI]] }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rs0.svg|35px]] | Amsterdam, Drentepark }}}}<nowiki>* Door het vervangen van de bruggen, tramsporen, kabels en leidingen in de Utrechtsestraat, geldt er van 31 augustus 2009 tot eind augustus 2011 een omleiding, waardoor deze haltes tijdelijk zijn vevallen. Of de lijn in 2011 zal terugkeren in de Utrechtsestraat is nog niet geheel duidelijk, aangezien de werkzaamheden aldaar danig uitgelopen zijn. De brug over de Herengracht is vervangen door een nieuw exemplaar, maar deze blijkt niet sterk genoeg te zijn om tramverkeer te kunnen dragen.</nowiki> ==Historie==In 1900 wordt de paardentramlijn Dam - Ceintuurbaan - Amsteldijk geïntroduceerd, via de Vijzelstraat en met een eindpunt ter hoogte van de Rustenburgerstraat. In 1904 wordt deze lijn geëlektrificeerd onder het nummer 4 en verlengd naar het IJveer. Tussen 1904 en 1906 heeft de lijn welgeteld drie eindpunten aan de noordkant gehad: het al genoemde IJveer, het CS en de Prins Hendrikkade bij de Schippersgracht, uiteindelijk werd weer teruggekeerd naar het IJveer. Aan de andere kant is de lijn tussen 1904 en 1916 in drie etappes verlengd over de Amsteldijk, tot uiteindelijk de Trompstraat (later Trompenburgstraat) bereikt werd. In 1921 werd de lijn aan de noordkant voor de zoveelste keer ingekort en eindigde voortaan bij het CS. In 1925 werd de lijn gesplitst in een lijn 4A en 4W. Beide lijnen reden een lus Van Woustraat, Rijnstraat, Trompenburgstraat, Amsteldijk, Ceintuurbaan, Van Woustraat. Lijn 4A reed deze met de klok mee, lijn 4W tegen de klok in. In 1930 werd dit weer ongedaan gemaakt en werd voortaan gekeerd in de Trompenburgstraat, die werd bereikt via de Rijnstraat. In 1939 werd de lijn verlegd en eindigde op de Rivierenlaan (tegenwoordig President Kennedylaan), met een lus via de Uiterwaardenstraat en de Hunzestraat. Na de oorlog keerde de lijn pas in 1948 terug, maar niet in de Rivierenlaan, de lijn eindigde voortaan op het Westerscheldeplein (sinds 1958 Europaplein geheten). Ook voerde de route via Rijnstraat en Utrechtsestraat naar het Rokin. Tussen Rembrandtplein en Muntplein reed de lijn daarbij richting CS via de Bakkerstraat en de Amstel, de andere kant op via de Reguliersbreestraat. In 1981 werd de lijn verlengd naar het nieuwe Station RAI. Dat was toen nog een kopstation met één spoor en voor een mooie aansluiting reed lijn 4 dus de spoordijk op en had z'n eindpunt aan de overkant van het perron van de trein. In 1988 werd een begin gemaakt met de verlenging van de spoorlijn en verviel deze mooie constructie, de tram reed voortaan onder het spoor door en eindigde in het Drenthepark. Ondertussen was in 1985 het sporenplan rond het Rembrandtplein veranderd en reden de trams voortaan in beide richtingen via de Reguliersbreestraat.
