92.244
bewerkingen
Wijzigingen
k
Robot: automatisch tekst vervangen (-Concessie Vechtdallijnen +Concessie Vechtdallijnen (2013-2028))
Een '''gedecentraliseerde treindienst''' is een treindienst die niet wordt uitgevoerd in opdracht van en onder verantwoording van de landelijke overheid maar bij een lagere overheid, bijvoorbeeld een provincie of plusregio, die optreedt als [[:Categorie:OV-autoriteit|OV-autoriteit]]. In tegenstelling tot 'gecentraliseerde' lijnen maken deze lijnen geen deel uit van het [[Hoofdrailnet]]. In sommige gevallen wordt de treindienst echter nog altijd uitgevoerd door de [[Nederlandse Spoorwegen|NS]]. Vele gedecentraliseerde treindiensten zijn inmiddels [[aanbesteding|openbaar aanbesteed]] waardoor zij bediend worden door [[Arriva Nederland|Arriva]], [[ConnexxionBreng]] of [[SyntusKeolis Nederland]].
== Voorgeschiedenis ==
Het Ministerie van Verkeer & Waterstaat was van mening dat voor [[spoorlijn Mariënberg - Almelo|Almelo–Mariënberg]] onvoldoende mogelijkheid was om tot een rendabele treindienst te komen en men stelde voor om de treindienst te verbussen. Voor de laatste acht verbindingen was het voornemen concrete ervaringen op te doen met aanbesteding in combinatie met een experiment waarbij decentrale overheden verantwoordelijk werden voor de beschikbare budgetten. Tot die tijd was de Rijksoverheid, op grond van de Wet Personenvervoer 1988, verantwoordelijk voor al het spoorvervoer. Op de laatste twee verbindingen wilde men de ruimte geven aan het [[Syntus#IGO-project|IGO Plus-project]] dat in 1997 gestart was als samenwerking tussen NS en [[Oostnet]].
Naar aanleiding van het voornemen tot decentralisatie deden de provincies Gelderland en Friesland het verzoek de verantwoordelijkheid over te nemen voor de spoorlijnen in hun provincies. Hiervoor werden twee decentralisatie-experimenten gestart voor het personentreinverkeer op de spoorlijnen van [[Leeuwarden]] naar [[Harlingen]] en [[Stavoren]] en van [[Winterswijk]] naar [[Zutphen]] en [[Doetinchem]] gestart. De provincies zouden hier met ingang van de [[dienstregeling 1999/2000]] op 30 mei 1999 de verantwoordelijkheid overnemen. Het eerste decentralisatie-experiment was ondertussen echter onbedoeld al begonnen. Op 24 mei 1998 was [[Oostnet]] na openbare aanbesteding namelijk al beginnen te rijden tussen [[Almelo]] en [[Mariënberg]] na een succesvolle actie van de [[Provincie Overijssel]] en [[Regio Twente]] om de spoorlijn voor treinverkeer te behouden. Ook werden de lagere overheden verantwoordelijk voor het budget om de treindienst uit te voeren.
=== Verdere experimenten ===
== Concessiewet ==
De experimenten waren een succes en daarom werd in 2004 in de concessiewet personenvervoer per trein opgenomen dat de [[Wet Personenvervoer 2000]] zodanig zou worden aangepast dat er wetgeving kwam over decentralisatie van treindiensten. Na overleg met lagere overheden werden vervolgens de treindiensten [[Concessie Treindienst Tiel - Arnhem|Arnhem–Tiel]], [[Concessie Treindienst Amersfoort - Ede/-Wageningen(2007-Barneveld-Amersfoort2023)|Ede-Wageningen–Amersfoort]], [[MerwedeLingelijn|Dordrecht–Geldermalsen]], [[Concessie Treindienst Zwolle-Kampen|Zwolle–Kampen]], [[Concessie Maaslijn|Nijmegen–Roermond]] en [[Heuvellandlijn|Maastricht Randwyck–Kerkrade Centrum]] en later [[Concessie Vechtdallijnen(2013-2028)|Zwolle–Emmen]] gedecentraliseerd.
== Overzicht ==
|-
| 9 december 2007
| [[Concessie Vechtdallijnen(2013-2028)|Zwolle–Emmen]]
| [[Spoorlijn Zwolle - Stadskanaal|Zwolle–Stadskanaal]]
| Overijssel<br>[[Provincie Drenthe|Drenthe]]
|-
| 9 december 2007
| [[Hoekse LijnSpoorlijn Schiedam - Hoek van Holland|Rotterdam Centraal–Hoek van Holland Strand]]| [[Oude Lijn]]<br>[[Spoorlijn Schiedam - Hoek van Holland|Hoekse Lijn]]
| [[Stadsregio Rotterdam]]
|-
