Wijzigingen

|concessie=Stadsvervoer Amsterdam(2012-2024)

|typestad=TramAmsterdam|periode=15 december 1988|lijnlogo=Lijnkleur4.svg|voorganger=[[Lijn 4 Amsterdam, Centraal Station - Station RAI (1981-1988)|4]]|frequentie_spits=6-8x4x/uur (ochtend) <br> 5x/uur(middag)|frequentie_dal=6-8x4x/uur

|frequentie_zaterdag=64-12x5x/uur|frequentie_zondag=6-12x4x/uur

'''Lijn 4''' rijdt van het station [[Afbeelding:Lijnkleur4.svg|40pxAmsterdam Centraal]]via de Dam, het Rembrandtplein, het Frederiksplein en de Rivierenbuurt naar station [[AfbeeldingAmsterdam RAI]]. === Dienstregeling ===*Op zaterdag wordt voor 9:Lijn430 uur 4x/uur gereden.png|260px|thumb|Verloop van lijn 4]]

'''Tramlijn 4''' in Amsterdam is === Gesloten instapbeleid ===In tegenstelling tot de tramlijn tussen het [[Amsterdam Centraal|Centraal Station]] via het Rembrandtpleinmeeste tramlijnen, Frederiksplein en Victorieplein naar [[Amsterdam RAI|Station RAI]]geldt er bij de meeste Amsterdamse tramlijnen een gesloten instapregime. Het is de enige lijn die door de Utrechtsestraat rijdt, het enige traject Dit betekent dat reizigers alleen in Amsterdam met enkelspoor in de reguliere reizigersdienst. Op de bruggen van die straat zijn mogen stappen bij de haltes geplaatst, bestuurder en kunnen trams elkaar passeren. Dit komt ook voor in bij de Leidsestraat, maar daar ligt strengelspoor. Door servicebalie bij de bouw vierde deur van de [[Noord/Zuidlijn]] wordt de tramlijn met opheffing bedreigdtram.{{TariefInfo|concessie=Stadsvervoer Amsterdam|voorverkoop=ja|nottypekaart1=nachtbus|nottypekaart2=fiets}}

{{RouteTop | kaart=31794 |{{RouteRij RouteRijPlaats| [[Afbeelding:Route_0sTr.svg{{Rimg|35px]] 0sTr}} | Amsterdam| [[Amsterdam Centraal(Tram Oostzijde)|Amsterdam, Centraal Station]] }}{{RouteRij RouteRijPlaats| [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Amsterdam| [[Amsterdam Dam|Amsterdam, Dam]]}}{{RouteRij RouteRijPlaats | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] | Amsterdam, Spui rsMr}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rhlr.svgAmsterdam|35px]] Amsterdam Rokin| Amsterdam, Muntplein Rokin}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rall.svg{{Rimg|70px]] | ''Begin omleiding''rsr}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rnr.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rlr.svg|35px]] | (Amsterdam, Rembrandtplein)* }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rnr.svg{{Rimg|35px]][[Afbeelding:Route_rlr.svg|35px]] rsr}} | (Amsterdam, Keizersgracht)* }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rnr.svg{{Rimg|35px]][[Afbeelding:Route_rlr.svg|35px]] rsr}} | (Amsterdam, Prinsengracht)* }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rer.svg{{Rimg|35px]][[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] rsr}} | Amsterdam, Keizersgracht (''Vijzelgracht'') Frederiksplein}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rer.svg|35px]][[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Weteringcircuit }}{{RouteRij Rimg| [[Afbeelding:Route_rlal.svg|70px]] | ''Einde omleiding'' rsr}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Frederiksplein Abert Cuypstraat}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] | Amsterdam, Stadhouderskade rsr}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Amsterdam, Ceintuurbaan }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Amsterdam, Lutmastraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Amsterdam, Amstelkade}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Amsterdam, Victorieplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Amsterdam, Waalstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Amsterdam, Maasstraat }}{{RouteRij RouteRijPlaats| {{Rimg|rsMr}} | [[Afbeelding:Route_rsr.svgAmsterdam|35px]] Amsterdam Dintelstraat| Amsterdam, Dintelstraat }}{{RouteRij RouteRijPlaats| {{Rimg| [[Afbeelding:Route_rsr.svgrsMr}} |35px]] Amsterdam|Amsterdam Europaplein| Amsterdam, Europaplein }}{{RouteRij RouteRijStation| {{Rimg| [[Afbeelding:Route_rsTr.svgrsTr}} |35px]] Amsterdam| [[Amsterdam RAI|Amsterdam, Station RAI]] }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rs0.svg{{Rimg|35px]] rs0}} | Amsterdam, Drentepark }}

==Historie= Varia ===* Het is de enige tramlijn die door de Utrechtsestraat rijdt; het enige traject in Amsterdam met enkelspoor in de reguliere reizigersdienst. Op de bruggen van die straat zijn de haltes geplaatst en kunnen trams elkaar passeren. Dit komt ook voor in de Leidsestraat, maar daar ligt strengelspoor. == Geschiedenis ==In 1900 wordt werd de paardentramlijn Dam - Ceintuurbaan - Amsteldijk geïntroduceerd, via de Vijzelstraat en met een eindpunt ter hoogte van de Rustenburgerstraat. In 1904 wordt werd deze lijn geëlektrificeerd onder het nummer 4 en verlengd naar het IJveer. Tussen 1904 en 1906 heeft de lijn welgeteld drie eindpunten aan de noordkant gehad: het al genoemde IJveer, het CS en de Prins Hendrikkade bij de Schippersgracht, uiteindelijk waarna werd weer teruggekeerd naar het IJveer. Aan de andere kant is de lijn tussen 1904 en 1916 in drie etappes verlengd over de Amsteldijk, tot uiteindelijk de Trompstraat (later Trompenburgstraat) bereikt werd. In 1921 werd de lijn aan de noordkant voor de zoveelste keer ingekort en eindigde voortaan bij het CS. In 1925 werd de lijn gesplitst in een lijn 4A en 4W. Beide lijnen reden een lus Van Woustraat, Rijnstraat, Trompenburgstraat, Amsteldijk, Ceintuurbaan, Van Woustraat. Lijn 4A reed deze met de klok mee, lijn 4W tegen de klok in. In 1930 werd dit ongedaan gemaakt en werd voortaan gekeerd in de Trompenburgstraat, die werd bereikt via de Rijnstraat. In 1939 werd de lijn verlegd en eindigde op de Rivierenlaan (tegenwoordig President Kennedylaan), met een lus via de Uiterwaardenstraat en de Hunzestraat. Na de oorlog keerde de lijn pas in 1948 terug, maar niet in de Rivierenlaan. De lijn eindigde voortaan op het Westerscheldeplein (sinds 1958 Europaplein geheten). De route liep via Rijnstraat en Utrechtsestraat naar het Rokin. Tussen Rembrandtplein en Muntplein reed de lijn daarbij richting CS via de Bakkerstraat en de Amstel, de andere kant op via de Reguliersbreestraat. In 1981 werd de lijn verlengd naar het geopende station RAI. Dat was destijds een kopstation met één spoor waarbij tramlijn 4 een [[cross-platform]]overstap bood met de trein. In 1988 werd een begin gemaakt met de verlenging van de spoorlijn en verviel deze constructie, de tram reed voortaan onder het spoor door en eindigde bij het nabijgelegen Drenthepark. Ondertussen was in 1985 het sporenplan rond het Rembrandtplein veranderd en reden de trams voortaan in beide richtingen via de Reguliersbreestraat. Op [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2014|15 december 2013]] werd de frequentie op zaterdag gedeeltelijk verhoogd van een 10-minutendienst naar een 7,5-minutendienst. Deze periode werd met ingang van [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2016|13 december 2015]] uitgebreid en op zondagavond werd de frequentie gedeeltelijk verhoogd. Op een onbekende datum, vermoedelijk op 5 oktober 2015, kwam de halte ''Muntplein'', gelegen tussen de haltes ''Spui'' en ''Rembrandtplein'' en enkel bediend richting station RAI, te vervallen. Op [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2018#Wijzigingen per 22 juli 2018|22 juli 2018]] werd het Amsterdamse tramnet volledig gereorganiseerd vanwege de opening van de [[Lijn 52 Amsterdam, Noord - Station Zuid|Noord/Zuidlijn]]. Lijn 4 bleef qua route gelijk, maar de frequentie werd wel verlaagd wegens parallelliteit met de Noord/Zuidlijn. Daarnaast werd de halte ''Spui'' hernoemd in ''Rokin'', als verwijzing naar het nabijgelegen metrostation. Met ingang van 10 oktober 2018 werden richting Station RAI de haltes "Frederiksplein" en "Stadhouderskade" vervangen door een nieuwe halte met de naam "Frederiksplein".{{RouteTopSpoiler| Voormalige halte Stadhouderskade|{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Prinsengracht}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Frederiksplein}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Stadhouderskade}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Amsterdam, Ceintuurbaan}}}}

In 1925 werd Op [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2019#Wijzigingen per 3 maart 2019|3 maart 2019]] werden de lijn gesplitst in een lijn 4A en 4W. Beide lijnen reden een lus Van Woustraat, Rijnstraat, Trompenburgstraat, Amsteldijk, Ceintuurbaan, Van Woustraat. Lijn 4A reed deze met de klok mee, lijn 4W tegen de klok in. In 1930 werd dit weer ongedaan gemaakt en werd voortaan gekeerd in de Trompenburgstraat, die werd bereikt via frequenties van enkele tramlijnen opnieuw verdeeld naar de Rijnstraatbezettingsgraad. In 1939 werd Daarbij ging de frequentie van lijn verlegd en eindigde 4 op de Rivierenlaan (tegenwoordig President Kennedylaan), met een lus via de Uiterwaardenstraat en de Hunzestraatzondag omlaag van 6x/uur naar 5x/uur.

Na de oorlog keerde de lijn pas in 1948 terug, maar niet in de Rivierenlaan, de lijn eindigde voortaan op het Westerscheldeplein Op [[Dienstregeling concessie Stadsvervoer Amsterdam 2021|3 januari 2021]] (sinds 1958 Europaplein gehetenof eerder). Ook voerde de route via Rijnstraat en Utrechtsestraat naar het Rokin. Tussen Rembrandtplein en Muntplein reed de lijn daarbij richting CS via de Bakkerstraat en de Amstel, de andere kant op via de Reguliersbreestraat. In 1981 werd de lijn verlengd naar het nieuwe Station RAI. Dat was toen nog een kopstation met één spoor en voor een mooie aansluiting reed lijn 4 dus de spoordijk op en had z'n eindpunt aan de overkant van het perron van de trein. In 1988 werd een begin gemaakt met de verlenging van de spoorlijn en verviel deze mooie constructie, de tram reed voortaan onder het spoor door en eindigde in het Drenthepark. Ondertussen was frequentie in 1985 het sporenplan rond het Rembrandtplein veranderd en reden de trams voortaan in beide richtingen via de Reguliersbreestraatochtendspits verlaagd naar 5x/uur.