[[Afbeelding:S.png|right|150px]]Formeel gezien bestaat de [[S-bahnBahn|S-Bahn]] van het Duitse Ruhrgebiet en de belangrijkste steden eromheen uit twee netten: de '''S-Bahn Rhein-Ruhr''' en de '''S-Bahn Rhein-Sieg''' (ook wel 'Köln'S-Bahn Köln'' genoemd). Samen verzorgen zij een netwerk van snelle stoptreinen die in principe elke 15, 20 of 30 minuten rijden op vaste lijnen. Er zijn 16 lijnen, waarvan één een spitslijn is twee spitslijnen zijn ([[S13 (Nordrhein-Westfalen)|Lijn S13]] en [[S68 (Nordrhein-Westfalen)|lijn S68]]).
== Lijnennet ==
''Klik op een lijnnummersymbool voor een beschrijving en routestrip van de betreffende lijn.''
<br>''Klik op een stationsnaam in het overzicht voor een artikel over het betreffende station.''
<br>[[Afbeelding:S1 Ruhrgebiet.png|60px(Nordrhein-Westfalen)|link=S1 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Dortmund Hbf]] - [[Essen Hbf]] - [[Düsseldorf Hbf]] - [[Solingen Hbf]]<br>[[Afbeelding:S2 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S2 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Dortmund Hbf]] - [[Recklinghausen Hbf]] / [[Essen Hbf]] / [[Duisburg Hbf]]<br>[[Afbeelding:S3 Ruhrgebiet.png|60px(Nordrhein-Westfalen)|link=S3 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Oberhausen Hbf]] - [[Duisburg Hbf]] - [[Essen Hbf]] - [[Hattingen (Ruhr) Mitte|Hattingen Mitte]]<br>[[Afbeelding:S4 Ruhrgebiet.png|60px(Nordrhein-Westfalen)|link=S4 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Dortmund-Lütgendortmund]] - [[Dortmund Stadthaus]] - [[Unna]]<br>[[Afbeelding:S5 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S5 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Dortmund Hbf]] - [[Hagen Hbf]]<br>[[Afbeelding:S6 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S6 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Essen Hbf]] - [[Düsseldorf Hbf]] - [[Köln Hbf]] - [[Köln-Nippes]] (- [[Köln-Worringen]])<br>[[Afbeelding:S7 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S7 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Solingen Hbf]] - [[Remscheid Hbf]] - [[Wuppertal-Oberbarmen]] - [[Wuppertal Hbf]]<br>[[Afbeelding:S8 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S8 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Mönchengladbach Hbf]] - [[Düsseldorf Hbf]] - [[Wuppertal Hbf]] - [[Hagen Hbf]]<br>[[Afbeelding:S9 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S9 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Haltern am See]] - [[Bottrop Hbf]] - [[Essen Hbf]] - [[Wuppertal -Vohwinkel]] - [[Hagen Hbf]]<br>[[Afbeelding:S11 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S11 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Düsseldorf Flughafen Terminal]] - [[Düsseldorf Hbf]] - [[Neuss Hbf]] - [[Köln Hbf ]]- [[Bergisch Gladbach]]<br>[[Afbeelding:S12 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|60px|link=S12 (Nordrhein-Westfalen)]] [[DürenHorrem]] - [[Köln Hbf]] - [[Troisdorf]] - [[Au (Sieg)|Au]]<br>[[Afbeelding:S13 Ruhrgebiet.png|60px|link=S13 S19 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Horrem]] - [[Köln Hbf]] - [[Troisdorf]]<br>[[Afbeelding:S19 Ruhrgebiet.png|60px|link=S19 (Nordrhein-Westfalen)]] [[HorremDüren]] - [[Köln Hbf]] - [[Troisdorf]] - [[Hennef (Sieg)|Hennef]]<br>[[Afbeelding:S23 Ruhrgebiet.png|60px(Nordrhein-Westfalen)|link=S23 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Bonn Hbf]] - [[Rheinbach ]] - [[Euskirchen]]<br>[[Afbeelding:S28 Ruhrgebiet.png|60px(Nordrhein-Westfalen)|link=S28 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Kaarster See]] - [[Neuss Hbf]] - [[Düsseldorf Hbf]] - [[Mettmann Stadtwald]] - [[Wuppertal Hbf]]<br>[[Afbeelding:S68 Ruhrgebiet.png|60px(Nordrhein-Westfalen)|link=S68 (Nordrhein-Westfalen)]] [[Langenfeld (Rheinl.)|Langenfeld]] - [[Düsseldorf Hbf]] - [[Wuppertal-Vohwinkel]]
== Dienstregeling ==
Met ingang van dienstregeling 2020 zijn er enkele grote frequentiewijzigingen doorgevoerd in het netwerk. Sommige lijnen zijn van een 20-minutendienst naar een 15/30-minutendienst overgegaan om beter aan te sluiten op de vervoersvraag.<br>In principe wordt er het algemeen kan gezegd worden dat alle lijnen op elke lijn elke 20 minuten geredenwerkdagen, behalve 's avonds en sowieso in het weekendde spits, dan is er een halfuursdienst15- of 20-minutendienst rijden. Op gezamenlijke trajectenIn de avond, zoals bijvoorbeeld in Köln het weekend en Düsseldorf waar tot wel vier op feestdagen rijden alle lijnen een stukje samen rijden, wordt zo een zeer hoge frequentie gebodenhalfuursdienst. Zo Hieronder wordt de functie van de S-Bahn binnen deze steden dus meer een metrodienstregeling omschreven zoals die op werkdagen overdag geldt. Uitzonderingen op de standaarddienstregeling zijn:* [[Afbeelding:S1 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|40px|link=S1 (Nordrhein-Westfalen)]] Heeft in de spits enkele versterkingsritten Rijdt altijd 2x/uur het volledige traject Dortmund-Solingen. Maandag t/m vrijdag overdag rijden extra treinen, waardoor tussen Düsseldorf Wehrhahn Duisburg en Solingen Hbf3x/uur wordt gereden en tussen Dortmund en Essen 4x/uur.* [[Afbeelding:S2 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|40pxS2 (Nordrhein-Westfalen)]] Deze lijn heeft drie twee vertakkingen. Op elk van deze vertakkingen wordt altijd een uursdienst geboden, waardoor er op het gezamenlijke deel tussen [[Herne (D)|Herne]] en [[Dortmund Hbf]] weer een 20halfuursdienst geboden wordt. Deze wordt in de spits aangevuld tot een kwartiersdienst tussen Dortmund Hbf en Dortmund Mengede. Op Dortmund-Dorstfeld is een cross-platform-aansluiting op de S4.* [[S3 (Nordrhein-Westfalen)|S3 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt elk half uur het volledige traject.* [[S4 (Nordrhein-minutenWestfalen)|S4 (Nordrhein-dienst geboden Westfalen)]] Rijdt elk half uur het volledige traject. In de brede spits wordtdit aangevuld tot een kwartiersdienst tussen Dortmund-Lütgendortmund en Unna Königsborn. Op Dortmund-Dorstfeld is een cross-platform-aansluiting op de S2.* [[Afbeelding:S5 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|40pxS5 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt elk half uur van [[Dortmund Hbf]] tot [[Witten Hbf]] en tussen [[Witten Hbf]] en [[Hagen Hbf]] slechts elk uur. De ritten * [[S6 (Nordrhein-Westfalen)|S6 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt elke twintig minuten tussen Köln-Nippes en Essen Hbf, en op werkdagen van 6-9 en van 12-20 uur ook naar Hagen rijden door als Köln-Worringen.* [[S8 S7 (Nordrhein-Westfalen)|S8S7 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt elke twintig minuten. In de spitsrichting zijn er extra ritten die naar [[Mönchengladbach Düsseldorf Hbf]]rijden en daarbij sommige stations overslaan.* [[Afbeelding:S8 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|40pxS8 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt elke twintig minuten tussen [[Mönchengladbach Hbf en Wuppertal-Oberbarmen]] en . Twee van de drie ritten rijden door naar Hagen.* [[Hagen HbfS9 (Nordrhein-Westfalen)|S9 (Nordrhein-Westfalen)]] in Rijdt een 20/40halfuursdienst tussen Wuppertal-dienstregelingVohwinkel en Bottrop Hbf, en elk uur naar Haltern am See. Eén rit In mei 2020 rijdt de lijn van Wuppertal-Vohwinkel 1x per uur door naar Wuppertal Hbf en 1x per uur rijdt na [[naar Hagen . Ook wordt er dan 1x per uur doorgereden van Bottrop Hbf]] door als naar Recklinghausen Hbf.* [[S5 S11 (Nordrhein-Westfalen)|S5]] naar [[Dortmund HbfS11 (Nordrhein-Westfalen)]]Rijdt elke 20 minuten het volledige traject.* [[Afbeelding:S9 Ruhrgebiet.pngS12 (Nordrhein-Westfalen)|40pxS12 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt elke 20 minuten van Horrem naar Hennef en elk uur door naar Au. Rijdt buiten de brede spits niet tussen [[Bottrop Hbf]] Horrem en Köln-Ehrenfeld.* [[Haltern am SeeS13 (Nordrhein-Westfalen)|S13 (Nordrhein-Westfalen)]] Rijdt slechts elk uurenkele ritten in dagranden.* [[Afbeelding:S19 Ruhrgebiet.png(Nordrhein-Westfalen)|40px|link=S19 (Nordrhein-Westfalen)]] SpitslijnRijdt elke 20 minuten van Düren naar Hennef, te zien als versterking en van de S13maandag t/m zaterdag elk uur door naar Au.* [[Afbeelding:S23 Ruhrgebiet.png|40px(Nordrhein-Westfalen)|link=S23 (Nordrhein-Westfalen)]] Sommige ritten rijden door als RB23 naar Bad Münstereifel.* [[Afbeelding:S68 Ruhrgebiet.png|40px(Nordrhein-Westfalen)|link=S68 (Nordrhein-Westfalen)]] Spitslijn die per spits 6 ritten in de spitsrichting rijdt.
== Extra informatie ==
Het eerste deel van de lijn is geopend op 26 mei 1974 tussen [[Bochum Hbf]] en [[Duisburg-Großenbaum]]. Op 22 mei 1977 werd de lijn van Duisberg-Großenbaum verlengd naar [[Düsseldorf Hbf]]. Op 25 september 1983 volgde een verlenging aan de andere kant van de lijn naar [[Dortmund Hbf]]. Vanaf 24 mei 1998 reed lijn S1 voortaan via [[Düsseldorf Flughafen Terminal]]. Deze tijdrovende route verviel alweer vanaf 28 mei 2000. In het voorjaar van 2009 werd begonnen het oude materieel te vervangen door de nieuwe [[Baureihe 422]]. Op 13 december 2009 werd de lijn tenslotte van Düsseldorf Hbf naar [[Solingen Hbf]] verlengd, op deze manier kon lijn S7 worden opgeheven. Sinds 2010 rijden alle ritten van lijn S1 met het nieuwe treinmaterieel.
==== Toekomst ====
Deze lijn is onderdeel van deel A van de nieuwe concessie S-Bahn Rhein-Ruhr, die in december 2019 zal ingaan. Deze concessie is door Keolis Deutschland ([[Eurobahn]]) gewonnen. VRR stelt voor deze nieuwe concessie [[Baureihe 422]]-treinenstellen treinstellen ter beschikking. De frequentie op werkdagen wordt aangepast naar 4x/uur tussen Dortmund en Essen, 2x/uur tussen Essen en Duisburg en 3x/uur Duisburg - Solingen.
=== S2 ===
=== S4 ===
==== Heden ====
Station [[Dortmund-Lütgendortmund]] ligt aan het einde van een ongeveer 1 km lange tunnel. Oorspronkelijk was et het de bedoeling dat deze tunnel nog verder door zou gaan en de lijn doorgetrokken zou worden naar de spoorlijn [[Herne (D)|Herne]], maar daar is het nog niet van gekomen. Er wordt een 20-minutendienst geboden en de lijn komt niet op het [[Dortmund Hbf|centraal station van Dortmund]]. Op station [[Dortmund-Dorstfeld]] kan worden overgestapt op de lijnen [[S1 (Nordrhein-Westfalen)|S1]] en [[S2 (Nordrhein-Westfalen)|S2]] daarheen, op de stations [[Dortmund Möllerbrücke]], [[Dortmund Stadthaus]] en [[Dortmund-Wickede]] kan men de [[Stadtbahn van Dortmund|sneltram]] naar het Centraal Station nemen. Op station Unna-Königsborn wordt er van rijrichting gewisseld.
==== Toekomst ====
Deze lijn is onderdeel van deel A van de nieuwe concessie S-Bahn Rhein-Ruhr, die in december 2019 zal ingaan. Deze concessie is door Keolis Deutschland ([[Eurobahn]]) gewonnen. VRR stelt voor deze nieuwe concessie [[Baureihe 422]]-treinenstellen ter beschikking. De frequentie wordt verlaagd naar 2x/uur op het gehele traject. Tijdens de brede spitsuren wordt daarbovenop 2x/uur tussen Dortmund-Lütgendortmund en Unna-Königsborn gereden.
In de ochtendspits rijden twee treinen van Remscheid-Lennep naar [[Düsseldorf-Wehrhahn]]. In de middagspits rijden twee treinen in de andere richting, deze beginnen te [[Düsseldorf Hbf]].
==== Geschiedenis ====
De S7 Solingen-Wuppertal is zoals gezegd de opvolger van de RB47. Van 1975 tot 2009 was er een andere S7, van Düsseldorf Flughafen Terminal (tegenwoordig [[Afbeelding:S11 Ruhrgebiet.png|30px|link=S11 (Nordrhein-Westfalen)]]) via [[Düsseldorf Hbf]] naar [[Solingen Hbf]]. Na opheffing van deze oude S7 is het deeltraject Düsseldorf Hbf-Flughafen Terminal overgenomen door de S11, waardoor in de lokale politiek rumoer ontstond over de situatie dat er treinen op de Düsseldorfse luchthaven kwamen met het opschrift 'S-Bahn Köln'. Het deeltraject Düsseldorf Hbf-Solingen Hbf is overgenomen door de [[Afbeelding:S1 Ruhrgebiet.png|30px|link=S1 (Nordrhein-Westfalen)]].
=== S8 ===
==== Toekomst ====
Deze lijn is onderdeel van deel B van de nieuwe concessie S-Bahn Rhein-Ruhr, die in december 2019 zal ingaan. Deze concessie is door [[Abellio Rail NRW]] gewonnen. VRR stelt voor deze nieuwe concessie FLIRT3XL-treinenstellen ter beschikking. De frequentie gaat op werkdagen omlaag naar 2x/uur, er zal daarnaast een nieuwe noordelijke zijtak naar Recklinghausen worden toegevoegd.
<br>Door een nieuwe trein RE49 van Wesel naar Wuppertal blijven er drie treinen per uur rijden tussen Essen en Wuppertal. Eén rit per uur van de S9 wordt doorgetrokken naar Hagen, waar de lijn zal worden doorgekoppeld aan de RB40 naar Bochum.
=== S28 ===