Wijzigingen

|type=Tram|lijnnr=91|route='''Scheveningen:''' Noord - '''Den Haag:''' Centrum - Station Hollands Spoor - '''Rijswijk:''' Hoornbrug - '''Delft:''' Station - Tanthof

|concessie=Rail Haaglanden (2017-2031)|lijnsoort=Tram|lijnkleurw=ff0d00|stad=Den Haag

|lijnsoortperiode=tramlijn26 augustus 1994|typefrequentie_spits=Tram6x/uur|frequentie_spitsfrequentie_dal=6x/uur|frequentie_dalfrequentie_zaterdag=4-6x/uur|frequentie_zaterdagfrequentie_zaterdag_vakantie=4x/uur (zomer)|frequentie_zondag=4-6x/uur|frequentie_zondag_vakantie=4x/uur (zomer)|frequentie_avond=4x/uur|afbeelding=3128-1.jpg|onderschrift='''Lijn 1''' rijdt nabij station Den Haag Hollands Spoor.|afbeelding2=HTM lijn 1 Delft Vrijenbanselaan.jpg|onderschrift2='''Lijn 1''' op weg naar Scheveningen rijdt over de Vrijenbanselaan in Delft.

Tramlijn '''Lijn 1 ''' rijdt van de [[HTM]] gaat van het Zwarte Pad in Scheveningen Noord via Den Haag Centrum, station Hollands Spoor, Rijswijk Haagweg en Rijswijk naar het Abtswoudepark in de Delftse wijk Tanthof. Op de bestemmingdisplay van de lijn die volledig gereden wordt door [[GTL8]]-tramwagens, staat in plaats van het Zwarte Pad Schevingen Noorderstrand vermeld. Tramlijn 1 is op dit moment de enige tramlijn in station Delft. Met de komst van [[Lijn 19 Den Haag M.C.H. Antoniushove - Delft Station|tramlijn 19]] moet daar verandering in komen. De lijn naar Delft is nog een van twee historisch ontstane buitenlijnen van de Haagse tram, en is pas in de jaren zestig opgenomen in het stadsnet van Den HaagTanthof.

Er zijn plannen voor het omzetten === Dienstregeling ===*Op zaterdag wordt tot 11:00 uur 4x/uur gereden, waarna de frequentie wordt verhoogd naar 6x/uur. *Op zondag na 12:00 uur wordt de frequentie verhoogd van lijn 1 4x/uur naar een [[RandstadRail]]-lijn6x/uur. Daarvoor zou een nieuwe tunnel onder de Vliet, de Binckhorsttunnel, aangelegd moeten worden{{TariefInfo|concessie=Rail Haaglanden|voorverkoop=ja}}

{{RouteTop |{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_0sr.svg{{Rimg|35px]] 0sr}} | Scheveningen, Zwarte Pad }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, Kurhaus }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, Scheveningseslag /Beelden aan Zee}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, Badhuiskade }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, Keizerstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, Duinstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, Frankenslag }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Scheveningen, World Forum }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | SchevingenScheveningen, Adriaan Goekooplaan }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] | Den Haag, Ary van der Spuyweg rsr}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Den Haag, Vredespaleis }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Javastraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Mauritskade }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Kneuterdijk }}{{RouteRij RouteRijPlaats| {{Rimg| [[Afbeelding:Route_rsr.svgrsr}} |35px]] Den Haag| Den Haag, Centrum }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Den Haag, Spui-Stadhuis Centrum}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Bierkade }}{{RouteRij RouteRijStation| {{Rimg| [[Afbeelding:Route_rsTr.svgrsTr}} |35px]] Den Haag| [[Den Haag HS|Den Haag, Station Hollands Spoor]] }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Den Haag, Leeghwaterplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Oudemansstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Den Haag, Lorentzplein }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Rijswijk, Broeksloot }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Rijswijk, Herenstraat }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Rijswijk, Hoornbrug }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Rijswijk, Broekpolder }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Rijswijk, 's-Gravenmade }}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Rijswijk, Vlietbrug Verffabriek}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | RijswijkDelft, Verffabriek Brasserskade}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Delft, Brasserkade Nieuwe Plantage}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|rsr}} | Delft, Prinsenhof}}{{RouteRijStation| {{Rimg|rsTr}} | Delft|35px]] Delft| Delft, Nieuwe Plantage Station}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Delft, Wateringsevest Krakeelpolderweg}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Delft, Prinsenhof Hovenpassage}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Delft, Binnenwatersloot Martinus Nijhofflaan}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsTr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | [[Delft, Diepenbrockstraat}}{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} |Delft, Station]] Van der Slootsingel}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Delft, Krakeelpolderweg Sadatweg}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | Delft, Hovenpassage Bikolaan}}{{RouteRij | {{Rimg|rs0}} | Delft, Abtswoudsepark}}}} == Geschiedenis ==Tramlijn 1 was tot de opening van [[Afbeelding:Route_rsrLijn 19 Leidschendam St.svgAntoniushove - Delft Tanthof|35pxlijn 19]] in juli 2010 de enige tramlijn in Delft. De lijn naar Delft is één van de twee historisch ontstane buitenlijnen van de Haagse tram. De lijn is pas in de jaren zestig opgenomen in het stadsnet van Den Haag. Van 18 april tot 12 december 2011 kwamen lijn 1 en 19 tussen Delft Station en Delft Tanthof tijdelijk te vervallen door de aanleg van de spoortunnel. Vanaf het busstation bij Delft NS werden pendelbussen ingezet naar Delft Tanthof.  Vanaf 7 oktober 2013 ging tram 19 niet verder rijden dan Nieuwe Plantage; lijn 1 doet vanaf dat moment alleen nog station Delft en Delft Tanthof aan. Met ingang van [[Dienstregeling concessie Haaglanden Agglomeratie 2016| 13 december 2015]] is in Delft, Aart de halte Wateringsevest opgeheven. Deze halte was gelegen tussen de haltes Nieuwe Plantage en Prinsenhof. Per [[Dienstregeling concessies Rail & Bus Haaglanden Stad 2020|31 augustus 2020]] vervielen de extra spitsritten. Op [[Dienstregeling concessies Rail & Bus Haaglanden Stad 2022|9 januari 2022]] werd de frequentie op zaterdag overdag verlaagd van 7x/uur naar 6x/uur. Tevens vervielen de haltes ''Ary van der Spuyweg'' en ''Vlietbrug''.{{RouteTopSpoiler|Voormalige halte Ary van der Leeuwlaan Spuyweg|{{RouteRij| {{Rimg|rsr}} | Scheveningen, Adriaan Goekooplaan}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | DelftDen Haag, Diepenbrockstraat Ary van der Spuyweg}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | DelftDen Haag, Van der Slootsingel Vredespaleis}}}} {{RouteTopSpoiler|Voormalige halte Vlietbrug|{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | DelftRijswijk, Sadatweg 's-Gravenmade}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | DelftRijswijk, Bikolaan Vlietbrug}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rs0.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | DelftRijswijk, AbtswoudeparkVerffabriek}}

Per [[CategorieDienstregeling concessies Rail & Bus Haaglanden Stad 2022|10 oktober 2022]] werd de frequentie op maandag t/m vrijdag overdag verlaagd van 6x/uur naar 5x/uur, in het weekend overdag van 6x/uur naar 5x/uur en 's avonds na 22:Lijn 100 en op zondagochtend voor 10:00 van 4x/uur naar 3x/uur. Per [[Dienstregeling concessies Rail & Bus Haaglanden Stad 2022|S7 november 2022]]werden de frequentieverlagingen teruggedraaid. Per [[Categorie:TramlijnenDienstregeling concessies Rail & Bus Haaglanden Stad 2024|6 januari 2024]] werden de vertrektijden licht gewijzigd. Er zijn plannen voor het omzetten van lijn 1naar een [[RandstadRail]]-lijn. Daarvoor zou een nieuwe tunnel onder de Vliet, de Binckhorsttunnel, aangelegd moeten worden.