{{Meebezig|Thom91, tot minimaal vrijdag 20 februari}}
De Lange Termijn Spooragenda (Verder LTSA) is een programma van de Rijksoverheid om de toekomst van het spoorvervoer in Nederland te bepalen. Het doel van dit programma is ''om de kwaliteit van het spoor als vervoerproduct te verbeteren zodat de trein voor de reiziger en verlader in toenemende mate een aantrekkelijke vervoersoptie is''<ref name="LTSA. Visie, ambities en doelen">[http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/02/13/lange-termijn-spooragenda-visie-ambtities-en-doelen.html LTSA. Visie, ambities en doelen]</ref>. Hierbij is van belang dat de wensen van de reiziger en verlader centraal staan, en de focus ligt op de gehele deur-tot-deur keten. Om te voldoen aan deze wens is er een structuurvisie Infrastructuur en Ruimte opgezet die het eindbeeld schetst voor Nederland in 2040. De LTSA vult het spoordeel van deze ambitie in is voor de middellange termijn tot 2028.
===Doelen===
[[Afbeelding:Driehoek-doelen.png|miniatuur|De doelen van de LTSA hebben een belangrijk aandeel in elkaar en het centrum is het optimum.<ref name="LTSA. Visie, ambities en doelen">[http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/02/13/lange-termijn-spooragenda-visie-ambtities-en-doelen.html LTSA. Visie, ambities en doelen]</ref>]]
Voor de invulling van de bovenstaande ambities zijn bepaalde doelen gesteld. Doelen versterken elkaar en sommige doelen zijn op zichzelf staande doelen. Deze doelen zijn gecategoriseerd in drie subcategorieën die verder beschreven worden. Deze doelen hebben een grote onderlinge band en kunnen ook in een driehoek gezet worden en het centrum van deze driehoek is een optimaal resultaat.
Met de ambities en doelen in het achterhoofd zijn NS & ProRail van start gegaan met het operationaliseren van deze doelen<ref name="Operationalisering ProRail & NS LTSA">[http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/03/28/bijlage-1e-operationele-uitwerking-prorail-en-ns-beter-en-meer.html Operationalisering ProRail & NS LTSA]</ref>. In grote lijnen is uitgezet wat de spoorsector gaat doen tot en met 2028. Voor deze relatief lange termijn is het lastig goede prognoses te maken vanwege de onzekerheden. De operationalisering is gemaakt voor 2025 met een blik tot aan 2035. De doelstelling die de spoorbedrijven daarbij hebben aangesloten is ''''Eerst beter, dan meer'''', eerst de betrouwbaarheid van het spoorsysteem verbeteren en daarna de frequenties omhoog. Belangrijke speerpunten zijn dan ook reissnelheid, betrouwbaarheid en rechtstreeksheid.
Voor de ontworpen spoorconcepten is voornamelijk gevarieerd in verschillende maten van frequenties en rechtstreeksheid. Voor de frequenties is gevarieerd met het 6/6, 8/8, 4/8 en 8/4 (Intercity's/sprinters per uur) concepten en wat de gevolgen daarvan zijn. Voor de 6/6 diensten is gezocht naar nette elke 10' minuten een trein diensten en voor de 8 diensten is dat minder strak uitgezocht. Rechtstreeksheid is de parameter hoeveel stations direct met elkaar verbonden zijn, en dus in feite de mate van vervlechting in het netwerk.
===Trajecten===
[[Afbeelding:IC-Spr-2025.png|miniatuur|Het beoogde intercity- en sprinternetwerk voor 2025. ]]De ambities voor het intercity en sprinternetwerk zijn in de afbeelding hiernaast weergegeven. Voor het hoogfrequente netwerk is het mogelijk dat het een tien minuten dienst of een combinatie van twee kwartiersdiensten waar dus acht treinen per uur gaan rijden. Als er gekeken wordt naar de richting 2035 gelden dezelfde intercity trajecten met hoogfrequent vervoer met daar bovenop de volgende trajecten die hoogfrequent spoorvervoer krijgen:
* Amsterdam - Haarlem - Leiden
* Amsterdam - Schiphol - Leiden
===Rijsnelheid===
[[Afbeelding:Tijd-snelheid.png|miniatuur|De voordelen van het verhogen van de rijsnelheid.]]Het verhogen van de rijsnelheid van treinen zorgt ervoor dat er tijdswinst geboekt wordt. Het verhogen van de rijsnelheid kan op twee manieren:
* Verhogen maximumsnelheid
* Snelheden in lage snelheidsgebieden verhogen
Het studentenvervoer heeft voor het spoor een grote invloed, in 2011 kwamen 25% van de reizigerskilometers via studenten. Vanwege de grote onzekerheid en grote impact is er besloten om scenario's op te stellen. Deze scenario's gaan uit van een krimp in reizigerskilometers van 5% en 35%, om daar nog een mooi middenmodel aan toe te voegen is 20% ook meegenomen. De spits-dal verhouding zal niet wijzigen, alleen het totaalvervoer is rechtlijnig naar beneden bijgesteld.
[[Afbeelding:Ontw-reiz.png|miniatuur|Voor alle LTSA scenario's de ontwikkeling van de reizigerskilometers.<ref name="Geactualiseerde prognoses reizigersvervoer">[http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/03/28/bijlage-1c-geactualiseerde-prognoses-reizigersvervoer.html Geacualiseerde prognoses reizigersvervoer]</ref>]] In alle doorgerekende scenario's wordt groei in de hoeveelheid reizigerskilometers verwacht. RC -35% is het laagste scenario en kent een groei van 5% tot 2020, daarna vlakt de groei af naar 0%. Het scenario met de meeste groei is GE -5% dat tot 2020 25% groei voorspeld en daarna tot 2030 terugloopt tot 10%. De groei die verwacht wordt schommelt tot 2030 tussen de 7% in het slechtste scenario en 42% in het beste scenario. Deze scenario's zijn voor al het treinvervoer in Nederland, uitgezonderd de Thalys.
Deze groei heeft ook invloed op de hoeveelheid in- en uitstappers op het station, Zoals in onderstaande tabel te zien zal Amsterdam-Zuid de grootste groei doormaken, ondermeer door de komst van de Noord-Zuidlijn en de ontwikkeling van woningen en kantoren. In alle scenario's zal Utrecht Centraal Amsterdam Centraal aflossen als grootste station en zal in de toekomst Den Haag HS wegvallen uit de top-10 en zal Amsterdam Sloterdijk zich erbij voegen.
Voor het opstellen van de dienstregeling is uitgegaan van het pré-PHS model voor 2020 en PHS model 3A<ref name="PHS Voorkeursbeslissing">[http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2010/06/04/rapportage-en-voorkeursbeslissing-programma-hoogfrequent-spoorvervoer.html Voorkeursbeslissing PHS]</ref>. Bij het ontwikkelen van de scenario's zijn een aantal ontwikkelingen niet meegenomen doordat deze naar huidige inzichten nog niet bekend waren. Dat zijn de volgende wijzigingen voor 2020:
* Tweede sneltrein Groningen - Leeuwarden (Hele dag)
==== Alkmaar - Eindhoven ====
Het drukste deel op deze corridor is Utrecht - Utrecht Lunetten, met en baanvakbelasting van 62.000 reizigers per werkdag. In 2020 is dit gestegen naar 64.000 tot 78.000 reizen en in 2030 naar 69.000 tot 91.000 reizen, afhankelijk van het scenario. Deze groei wordt voornamelijk veroorzaakt tot 2020 door de frequentieverhoging van de intercity's en sprinters en tot 2030 door de verlenging van PHS naar Alkmaar en de koppeling naar Woerden en Den Haag. In onderstaande tabel is de beoogde lijnvoering voor deze corridor te zien per deeltraject. Op sommigen sommige deeltrajecten is een samenloop met andere corridors.
{|Class="wikitable ovnl"
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
''' Castricum - Zaandam '''
|-
*2 IC Schagen - Eindhoven
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Amsterdam Bijlmer - Utrecht Centraal'''
|-
*2 IC Alkmaar - Nijmegen
*2 IC Amsterdam - Maastricht
*2 IC Shiphol Schiphol - Heerlen
*2 IC Schiphol - Nijmegen
|
*2 IC Schiphol - Arnhem
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Utrecht Centraal - Den Bosch'''
|-
*2 IC Schagen - Eindhoven
|-
| Colspan ="3" align="center"|
'''Boxtel - Eindhoven'''
|-
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Zaandam - Koog Bloemwijk'''
|-
*2 Sp Uitgeest - Amsterdam Centraal
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Utrecht Zuilen - Utrecht Centraal'''
|-
*2 Sp Breukelen - Ede-Wageningen
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Utrecht Centraal - Utrecht Lunetten'''
|-
*2 Sp Den Haag Centraal - Geldermalsen
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Eindhoven Beukenlaan - Best'''
|-
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Utrecht Centraal - Bunnik'''
|-
*2 IC Schiphol - Arnhem
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Ede-Wageningen - Arnhem'''
|-
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Utrecht Centraal - Bunnik'''
|-
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Leiden - Den Haag'''
|-
*2 IC Den Haag Centraal - Almere Centrum
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Den Haag Centraal - Den Haag HS
|-
*2 IC Den Haag Centraal - Rotterdam Centraal
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Den Haag HS - Delft'''
|-
*2 IC Amsterdam Centraal - Breda
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Tilburg - Eindhoven'''
|-
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''De Vink - Voorschoten'''
|-
*2 Sp Haarlem - Den Haag Centraal
|-
| Colspan="3" align="center"|
'''Den Haag Centraal - Den Haag HS'''
|-
*2 Sp Den Haag Centraal - Roosendaal
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Delft - Rijswijk'''
|-
*2 Sp Den Haag Centraal - Roosendaal
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Oisterwijk - Boxtel'''
|-
==== Schiphol - Lelystad ====
Het drukste baanvak op dit deel is is Weesp - Almere poort met een baanvakbelasting van 41.000 reizen per werkdag. In 2020 toegenomen naar 44.000 en 53.000 en in 2030 gegroeid naar 53.000 tot 72.000 reizen. Tot 2020 is dit effect voornamelijk zichtbaar door de opening van de Hanzelijn en daarna door frequentieverhoging en de groei van de steden op deze corridor.
{|Class="wikitable ovnl"
! 2011
! 2020
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Amsterdam-Zuid - Duivendrecht'''
|-
|
*1 IC Schiphol - Enschede/Berlijn
*2 IC Schiphol - Lelystad
*1 IC Schiphol - Groningen/Leeuwarden
|
*2 HSL Almere Centrum - Rotterdam Centraal
*2 Den Haag Centraal - Groningen/Leeuwarden
*1 IC Schiphol - Enschede
*1 IC Schiphol - Amersfoort Schothorst
|
*2 IC Den Haag Centraal - Almere Centrum
*2 IC Den Haag Centraal - Lelystad Centrum
*2 IC Den Haag Centraal - Groningen
*2 IC Schiphol - Enschede
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Weesp - Almere Centrum'''
|-
|
*2 IC Hoofddorp - Amsterdam Centraal - Lelystad
*2 IC Schiphol - Lelystad
|
*2 HSL Almere Centrum - Rotterdam
*2 IC Amsterdam Centraal - Lelystad Centrum
*2 IC Den Haag Centraal - Groningen/Leeuwarden
|
*2 IC Amsterdam Centraal - Almere Centrum
*2 IC Den Haag Centraal - Almere Centrum
*2 IC Den Haag Centraal - Lelystad Centrum
*2 IC Den Haag Centraal - Groningen
|}
De opvallende zaken:
*In 2020 twee keer per uur een HSL trein tussen Almere en Rotterdam
*Twee keer per uur rechtstreeks van Den Haag naar Zwolle ipv een keer met overstap
*In 2030 zijn de HSL treinen weer verdwenen
*IC door naar Groningen ipv alternerend naar Leeuwarden
*IC doorgetrokken naar Den Haag Centraal, waardoor zes keer per uur vanuit Almere naar Den Haag
*Twee in plaats van een keer per uur naar Enschede
{|Class="wikitable ovnl"
! 2011
! 2020
! 2030
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Amsterdam Rai - Duivendrecht'''
|-
|
*2 Sp Hoofddorp - Almere Oostvaarders
*2 Sp Leiden - Utrecht Centraal
|
*2 Sp Hoofddorp - Almere Oostvaarders
*2 Sp Hoofddorp Utrecht
|
*4 Sp Hoofddorp - Almere Oostvaarders
*2 Sp Hoofddorp - Zwolle
|-
| colspan="3" align="center"|
'''Weesp - Almere Poort'''
|-
|
*2 Sp Hoofddorp - Almere Oostvaarders
*2 Sp Amsterdam Centraal - Almere Oostvaarders
|
*2 Sp Hoofddorp - Almere Oostvaarders
*2 Sp Hoofddorp - Amsterdam Centraal - Zwolle
|
*4 Sp Hoofddorp Almere - Oostvaarders
*2 Sp Hoofddorp - Zwolle
|}
De opvallende zaken:
*In 2020 gaat sprinter uit Utrecht niet meer door naar Leiden
*Sprinter uit Zwolle via Amsterdam Centraal doorgetrokken naar Hoofddorp
*In 2030 twee extra sprinters per uur Almere - Hoofddorp
*Sprinter uit Hoofddorp gaat niet meer naar Utrecht maar naar Zwolle