Spoorlijn Boxtel - Wesel
| Spoorlijn Boxtel - Wesel | |
|---|---|
| Naam | Spoorlijn Boxtel - Wesel |
| Lengte | 92,9 km |
| Geopend | 1874 - 1878 |
| Gesloten | 1945 - 2005 |
| Huidige status | Grotendeels opgebroken |
| Geëlektrificeerd | niet geëlektrificeerd |
| Aantal sporen | 1 |
| Vervoerders | NBDS, MESS, NS |
De Spoorlijn Boxtel - Wesel, bijgenaamd het Duits Lijntje, was de spoorverbinding tussen het Nederlandse Boxtel en het Duitse Wesel. Het Duitse deel staat bekend als DB 2515. In Duitsland had de spoorlijn als bijnaam "Boxteler Bahn".
Inhoud
Opening en sluiting
Opening van het traject:
- Büderich - Wesel: 31 december 1874
- Goch - Büderich: 1 juli 1878
- Boxtel - Goch: 15 juli 1878
Opheffing personenvervoer:
- Uden - Hassum: 17 september 1944
- Uedem - Wesel: 10 maart 1945
- Hassum - Goch: 15 mei 1949
- Boxtel - Uden: 1 augustus 1950
- Goch - Uedem: 26 mei 1963
Sluiting van het traject:
- Uedem - Wesel: 10 maart 1945
- Goch - Uedem: 1 november 1966
- Hassum - Goch: 1 maart 1967
- Beugen - Hassum: 24 mei 1971
- Uden - Beugen: 1978
- Veghel - Uden: 1986
- Boxtel - Veghel: 29 maart 2005
Het grootste deel van het traject is opgebroken; het traject Boxtel - Veghel is in verval.
Traject
| Station | ||
 |
Boxtel | |
 |
lijn naar Maastricht | |
 |
A2 | |
 |
Dommel | |
 |
Liempde | |
| |
Olland | |
| |
Schijndel | |
| |
Eerde | |
| |
A50 | |
| |
Zuid Willemsvaart | |
 |
Havenspoor | |
| |
Aa | |
| |
Veghel | |
| |
Uden | |
| |
Zeeland | |
| |
Mill | |
| |
Haps | |
 |
Kruising met spoorlijn Nijmegen - Venlo | |
| |
Kruispunt Beugen (laag) | |
 |
lijn van Nijmegen | |
| |
Oeffelt | |
| |
Maas | |
| |
Gennep | |
| |
Gennep Aansluiting | |
 |
grens Nederland - Duitsland | |
| |
Kendel | |
| |
Hassum | |
| |
Asperden | |
| |
Niers | |
 |
lijn van Kranenburg | |
 |
Goch | |
 |
Niers | |
| |
lijn naar Köln Hbf | |
| |
Vornick | |
| |
Niers | |
| |
Kalbeck | |
| |
Buckholt | |
| |
Uedem | |
| |
Uedemerfeld | |
| |
Uedemerbruch | |
| |
Labbeck | |
| |
Xanten West | |
| |
Kruising met spoorlijn Rheinhausen - Kleve | |
| |
Birten | |
| |
Menzelen-Ginderich | |
 |
lijn van Venlo en lijn van Alpen | |
 |
Büderich | |
| |
Büderich Ost | |
| |
Rijn | |
| |
Industrie-aansluiting | |
 |
lijn van Emmerich | |
| |
lijn van Bocholt | |
 |
Wesel | |
Geschiedenis[1]
De spoorlijn is geopend in 1873 door de Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatschappij (NBDS) als hoofdspoorlijn. De lijn vormde een schakel in het internationale treinverkeer door een directe verbinding te vormen tussen Berlijn en London. Met het oog op deze doorgaande verbinding is de lijn zo recht mogelijk aangelegd en met zo min mogelijk hellingen. Voornamelijk in Duitsland zijn hiervoor relatief veel spoordijken en ingravingen aangelegd. De lijn liep van Boxtel naar Gennep waar de trein de grens overging. Bij Büderich werd aangesloten op de spoorlijn Büderich - Venlo (Venloer Bahn).
De NBDS kreeg het zwaar te verduren in de Eerste Wereldoorlog door het ontbreken van internationaal treinverkeer, mede doordat de lijn de enige verbinding voor de maatschappij was. Concurrentie tussen andere bedrijven op internationale verbinding vormde de doodsteek. In 1925 ging de NBDS failliet. De exploitatie werd overgenomen door de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (MESS). Aan beide kanten van de grens werd de lijn gedegradeerd tot lokaalspoorlijn.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog speelde de spoorlijn een belangrijke rol. De Maasbrug bij Gennep werd niet vernield en Nederlandse troepen lieten het na het spoor te blokkeren. Hierdoor kon een Duitse trein doorbreken door de Peel-Raamstelling bij Mill en troepen uitladen bij Zeeland. Op de terugweg ontspoorde de trein bij Mill alsnog doordat Nederlandse troepen inmiddels het spoor met een zogenaamde aspergestelling hadden geblokkeerd. In 1944 werd de spoorbrug bij Gennep opgeblazen door het zich terugtrekkende Duitse leger. Bij Gennep werd een aansluiting op de Hommersum Junction gebouwd, een tijdelijke spoorlijn voor de invasie van Duitsland. Deze werd later weer opgebroken. In 1945 werd ook de Rijnburg bij Wesel opgeblazen.
De spoorbrug bij Wesel keerde niet terug na de oorlog en hiermee kwam een einde aan de internationale verbinding. De spoorbrug in Gennep werd wel hersteld. Het reizigersverkeer tussen Uden en Gennep werd gestaakt in 1945. In 1950 werd ook het reizigersvervoer tussen Boxtel en Uden gestaakt. In Duitsland reden nog treinen tussen Goch en Uedem, nadat eind jaren 40 het verkeer tussen Hassum en Goch stilgelegd werd. De laatste dienst in Duitsland werd in de jaren 60 gestaakt waarna de opbraak began. Vanaf 1970 is de lijn in Nederland grotendeels afgebroken. In 1971 werd de spoorbrug in Gennep afgebroken. Alleen tussen Boxtel en Veghel bleven nog tot 2001 regelmatig goederentreinen rijden. In 2008 is de spoorlijn formeel opgeheven nadat al enkele jaren geen trein meer had gereden. De aansluitwissel in Boxtel werd verwijderd.
Sindsdien raakt de lijn in verval. Bij verbreding van de Zuid-Willemsvaart is de monumentale spoorbrug in Veghel verplaatst naar een andere locatie. Wegens de monumentale status kon deze niet gesloopt worden. In Mill is een klein stukje spoor herbouwd met een aspergestelling ter herinnering aan 10 mei 1940. In Duitsland is de spoorlijn geheel opgebroken maar er zijn nog enkele resten van de lijn te vinden. Spoordijken en ingravingen zijn nog te vinden eveneens als enkele tunneltjes en resten van bruggenhoofden. In Uedemerbruch heeft men op de funderingsresten van het oude stationnetje de vroegere halte geconstrueerd met een klein stukje spoor. In 2017 liggen de sporen in Nederland tot aan Veghel er nog steeds verwilderd bij.
| Bronnen, noten en/of referenties: |
|
