Spoorlijn Arnhem - Nijmegen

De spoorlijn Arnhem - Nijmegen is een railverbinding tussen de twee genoemde Gelderse steden, geopend op 15 juni 1879. Kenmerkend voor deze niet al te lange spoorlijn zijn de twee spoorbruggen: over de Rijn bij Arnhem en over de Waal bij Nijmegen. De spoorlijn is in z'n geheel dubbelsporig en geëlektrificeerd.

Route

	Arnhem
	Arnhem Zuid
	Elst
	Nijmegen Lent
	Nijmegen

Reizigersaantallen

De lijn had de volgende reizigersaantal in 2006:

Station	In- en uitstappers
Arnhem	40.110
Arnhem Zuid	565
Elst	4.889
Nijmegen Lent	379
Nijmegen	35.574
Totaal	81.517

Lijnvoering

De spoorlijn tussen Arnhem en Nijmegen wordt voornamelijk aangedaan door intercity's vanaf Nijmegen naar de Randstad en treinen vanaf de IJssellijn, waarvan sommige doorgaan naar Brabant. Ook treinen die gebruik maken van de Betuwelijn rijden over de spoorlijn tussen Arnhem en Elst.

Dienstregeling 1971-1972

In deze dienstregeling bestond de lijn nog uit de volgende stations:

	Arnhem
	Elst
	Nijmegen

De spoorlijn Arnhem – Nijmegen werd in deze dienstregeling bediend door de serie 4300 (Zwolle – Roosendaal en in de spits Bergen op Zoom) en 4600 (Zwolle – Roosendaal – Vlissingen); beide treinseries reden eenmaal per uur en stopten in Elst. Tevens reed stoptrein 4400 eenmaal per uur tussen Arnhem en Nijmegen. Daarnaast reden twee treinen per uur vanaf Nijmegen naar de Randstad zonder stop in Elst: de series 500 (Nijmegen – Amsterdam) en 9500 (Nijmegen – Rotterdam Centraal / Den Haag SS). Tenslotte reed treinserie 6100, komende vanaf Utrecht Centraal via Tiel eenmaal per twee uur door naar Nijmegen en eenmaal per twee uur naar Arnhem met stop te Elst.

Dienstregeling 1974-1975

In deze dienstregeling maakte serie 4300 geen stop meer te Elst. Serie 500 tussen Nijmegen en Amsterdam was inmiddels vernummerd naar de 1800; de serie 9500 reed niet meer; de plaatsvervanger was de stoptreinserie 9800 tussen Nijmegen en Rotterdam Centraal / Den Haag Centraal.

Dienstregeling 1975-1978

Serie 4300 zou in de spits niet meer van en naar Bergen op Zoom rijden maar zou Roosendaal als nieuw vast eindpunt hebben. Elst verloor de stop van treinserie 4600, maar deze werd overgenomen door de 1800 (Nijmegen – Amsterdam). Stoptreinserie 4400 tussen Nijmegen en Arnhem kwam in z’n geheel te vervallen; hier en daar reden wel wat losse spitsritten tussen de twee Gelderse steden. Treinserie 9800 zou naast uit Nijmegen ook vanuit Zutphen gaan rijden.

Dienstregeling 1982-1983

In de dienstregeling van 1982-1983 stopte treinserie 1800 niet meer in Elst; dat station werd gecompenseerd door stops van de series 4300 en 4600. Treinserie 6100 zou voortaan niet meer in Utrecht beginnen maar in Tiel.

Dienstregeling 1989-1990

De spoorlijn Arnhem – Nijmegen werd in deze dienstregeling bediend door de series 4300 en 4600 tussen Zwolle en Roosendaal. Deze treinen maakten geen stop te Elst en vormden samen ongeveer een halfuursdienst op het gehele traject. Het andere kwartier reed afwisselend serie 1800 (Amsterdam Centraal – Nijmegen) en serie 6200 (Arnhem – Roermond); beide series maakten stops te Elst, hoewel de eerste van beide series geen stoptrein was. In de spits reed ook serie 4400 (stoptrein 's-Hertogenbosch – Nijmegen) vrij onregelmatig door naar Arnhem en stopte hierbij niet altijd in Elst. Ook serie 6100 reed in deze dienstregeling nog: de gehele dag werd naar Arnhem Velperpoort gereden; in de spits werd eenmaal per uur Nijmegen nog aangedaan.

Dienstregeling 1996-1997

Serie 4300 en 4600 bestonden niet meer; beide series waren samengevoegd tot sneltreinserie 3600 tussen Zwolle en Roosendaal (deze reed een halfuursdienst). De stop in Elst was inmiddels weer aan deze serie toegevoegd. Serie 1800 was vernummerd tot serie 3000 en zou voortaan het traject Nijmegen – Arnhem – Amsterdam – Den Helder rijden. Serie 6200 reed niet meer tussen Arnhem en Nijmegen; in de plaats hiervan reed voortaan stoptreinserie 4400 tussen Arnhem en Den Bosch (tussen Arnhem en Nijmegen in een uurdienst). In de spits reden tevens nog series 2000 (Nijmegen – Rotterdam Centraal) en 2800 (Nijmegen – Den Haag Centraal) eenmaal per uur zonder stop te Elst. Treinserie 6100 werd op doordeweekse avonden inmiddels uitgevoerd door bussen.

Dienstregeling 2001-2004

Treinserie 3000 reed inmiddels tweemaal per uur door naar Nijmegen en series 2000 en 2800 reden voortaan onder één nummer: de 2000; zowel Rotterdam Centraal als Den Haag Centraal kon in de spits vanuit Nijmegen elk halfuur met deze treinserie worden bereikt. Treinserie 4400 reed niet meer tussen Arnhem en Nijmegen; hiervoor in de plaats kwam stoptreinserie 7600 tussen Zutphen en Nijmegen. Deze trein reed een halfuursdienst en zou in de loop van het jaar gaan stoppen bij het nieuwe station Nijmegen Lent. De stoptrein Tiel – Arnhem reed met ingang van dit jaar vanaf Arnhem niet meer door naar Velperpoort.

Dienstregeling 2005

Per 1 april 2005 is stoptrein Tiel – Arnhem overgenomen door Syntus; vanaf dit moment reden er ook ’s avonds weer treinen op dit traject. In de spits werd een wat uitgebreidere halfuursdienst geboden dan voorheen. Uiteindelijk zou treinserie 6100 vernummerd worden naar 31100.

Dienstregeling 2006

Met aanvang van deze dienstregeling in december 2005 werd station Arnhem Zuid geopend. Treinserie 7600 ging stoppen. De andere stoptrein tussen Arnhem en Elst – de 31100 – reed dit station voorbij.

Dienstregeling 2007-2008

De flink gewijzigde dienstregeling van 2007 bracht met name forse wijzigingen op de IJssellijn met zich mee. Gepromoveerd tot intercity zou serie 3600 gaan stopperen tussen Arnhem en Nijmegen met het verschil dat de trein alleen nog maar tussen Arnhem, Nijmegen en Roosendaal reed. Het traject tussen Zwolle, Arnhem en Nijmegen zou voortaan voor de rekening van serie 3700 zijn die tussen Arnhem en Nijmegen geen stops zou maken. Treinserie 7600 kwam in z’n geheel te vervallen. Voor de treinen naar de Randstad vonden minder drastische wijzigingen plaats. Treinserie 3000 bleef vrijwel hetzelfde; serie 2000 reed voortaan alleen nog maar naar Den Haag en stopte (in de spits) te Elst. Treinserie 31100 bleef ongewijzigd.

Dienstregeling 2009

Door de verbouwingen bij het station van Arnhem moest in 2009 wederom de dienstregeling op de schop. Treinserie 7600 zou weer in z’n oude vorm terugkeren en treinserie 3600 ging ten koste van serie 3700 weer door naar Zwolle. Samen vormden ze een kwartiersdienst aan tussen Arnhem en Nijmegen overal stoppende treinen. Treinseries 3000 en 31100 bleven wederom ongewijzigd; treinserie 2000 werd tussen Nijmegen en Utrecht Centraal vervangen door de nieuwe treinserie 3100 tussen Nijmegen en Schiphol. Deze ging, behalve ’s avonds en op zondagochtend, tweemaal per uur rijden op het gehele traject. Net als de 3000 zou deze trein tussen Arnhem en Nijmegen nergens stoppen.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties:

Reisplanner NS 1989/1990 Busboekje Connexxion regio Arnhem 2003, 2005 Diverse spoorboekjes NS