ap_users
17.232
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
Berlijn begon aan het eind van de 19e eeuw dicht te slibben. De trams en bussen konden de vervoersvraag niet meer aan, waardoor er een nieuwe vervoersvorm moest worden bedacht. In eerste instantie werd er gedacht aan een zweeftrein zoals die ook in [[Wuppertaler Schwebebahn|Wuppertal]] in aanbouw was toendertijd, maar daar werd uiteindelijk vanaf gezien aangezien dat in de binnenstad moeilijk inpasbaar zou zijn. Zodoende werd er gekozen voor een echte metro. Het te openen traject, ''Warschauer Straße'' - ''Knie'' / ''Potsdamer Platz'', werd voor het grootste gedeelte als ''Hochbahn'' uitgevoerd, op viaducten dus. Op de plek van het huidige station ''Gleisdreieck'' werd een spoordriehoek gebouwd, waardoor er rechtstreekse treinen Warschauer Straße-Knie konden rijden, én treinen die via Potsdamer Platz reden, waar gekeerd werd. De stations Potsdamer Platz, Wittenbergplatz, Zoologischer Garten en Knie liggen ondergronds. Het traject door de wijk Kreuzberg was in principe een proeftraject om te kijken of de metro zou aanslaan, bij succes zou de metro de binnenstad ingaan.
In 1908 vond er een groot ongeluk plaats op de spoordriehoek, waarbij veel doden vielen. Twee metrotreinen reden elkaar hierbij in de flank. De spoordriehoek werd nu omgebouwd tot een ongelijkvloers kruispunt en er werd een station gebouwd, dat nog altijd Gleisdreieck heet, hoewel de driehoek dus allang niet meer bestaat. Wel is deze driehoek nog in het landschap zichtbaar. Er werd nu een verbindingsbaan geopend van Gleisdreieck naar het Nollendorfplatz-Wittenbergplatz via de Kürfurstenstraße, welke grotendeels ondergronds loopt. Om ongelukken zoals die in 1908 gebeurde te voorkomen wordt er nog steeds bij bijna alle metronetwerken in de wereld zoveel mogelijk het principe gehanteerd van ná het station invoegen of splitsen, dit is bijvoorbeeld bij het Amsterdamse station [[Overamstel]] erg goed zichtbaar.
Op dit ongeluk na bleek de metro een groot succes te zijn. De metro werd in de jaren 1910 doorgetrokken naar de binnenstad. In 1912 werd het ondergrondse traject Potsdamer Platz-Spittelmarkt geopend. Ook de omliggende plaatsen Charlottenburg, Wilmersdorf, Dahlem en Schöneberg hadden interesse gekregen, het traject werd vanaf Knie ook al snel doorgetrokken verder Charlottenburg in, en er werd een zijtak Wittenbergplatz-Uhlandstraße gebouwd. Wilmersdorf en Dahlem werden bediend door een eigen lijn die ook bij Wittenbergplatz aftakte, de huidige lijn [[Metrolijn U3 Nollendorfplatz - Krumme Lanke|U3]]. De plaatsen wilden hun rijkdom graag laten zien, de stations langs deze lijn zijn prachtig versierd. Schöneberg kreeg vanaf 1910 een eigen lijn die de huidige [[Metrolijn U4 Nollendorfplatz - Innsbrückerplatz|U4]] is.
== De metro tijdens de splitsing van de stad ==
Op 13 augustus 1961 werd de Berlijnse Muur gebouwd, die het westelijke deel van Berlijn, bestuurd door de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk splitste van het oostelijke deel van Berlijn, dat door de USSR bestuurd werd. Dit had ook gevolgen voor het metronetwerk.
Lijn U2 liep van Oost-Berlijn naar West-Berlijn. Deze lijn werd in tweëen gesplitst, een westelijk deel ''Ruhleben-Nollendorfplatz'' en een oostelijk deel ''Mohrenstraße-Vinetastraße'', lijn A genoemd. Bij de lijnen U6 en U8 was het een ander verhaal: deze liepen van West-Berlijn via Oost-Berlijn weer naar West-Berlijn. Om deze reden werden de stations van deze lijn lijnen die in Oost-Berlijn lagen hermetisch afgesloten. De stationstoegangen werden onherkenbaar gemaakt, zodat de Oost-Berlijnse bevolking de stations kon gaan vergeten, zij mocht immers zo weinig mogelijk te weten komen van een bestaande "kapitalistische wereld". Op de stations zelf stonden soldaten en de metrotreinen reden erdoorheen zonder te stoppen. Uit protest reden de bestuurders er niet op volle snelheid doorheen maar slechts met ongeveer 25 km/h, zodat de (West-Berlijnse) inzittenden duidelijk konden zien dat de stations bestonden. Op station [[Berlin Friedrichstraße|Friedrichstraße]] werd wel gestopt, zodat de reizigers konden overstappen op de [[S-Bahn van Berlijn|S-Bahn]]. Er waren echter zoveel muren en gangen bijgebouwd op dit station dat de reizigers uit beide stadshelften elkaar niet tegenkwamen.
<br>Dit laatste was ook het geval op station Alexanderplatz. Het perron van lijn [[Metrolijn U5 Alexanderplatz - Hönow|U5]] (toen lijn E), in Oost-Berlijn, was ook bereikbaar via het perron van de West-Berlijnse lijn [[Metrolijn U8 Wittenau - Hermannstraße|U8]]. Daarom werden er over dit perron muren langs de perronrand gebouwd, zodat het perron voor de Oost-Berlijnse reizigers een normale gang leek. De verbindingsspoortunnel tussen de lijnen U2 (toen A) en U8 werd ook afgesloten toen bleek dat er veel Oost-Berlijners waren die via die tunnel naar West-Berlijn probeerden te vluchten.
|-
| '''G'''
| Het metrotype G, ook wel ''Gisela'' genoemd, is in de jaren 1980 besteld door de Oost-Berlijnse vervoerder BVB. Dat bedrijf Dit deed dienst op de toenmalige lijn A, van Mohrenstraße naar Vinetastraße. Tegenwoordig is dit een deel traject onderdeel van lijn U2, waar ze deze metro's nu nog steeds te vinden zijn. Op andere lijnen rijden ze in principe niet.
| [[Afbeelding:G Nollendorfplatz.JPG|150px|G-metro richting Pankow, binnenrijdend op Nollendorfplatz. 13 augustus 2010]]
|-
|-
| '''Ik'''
| Het metrotype Ik (hoofdletter 'i' als serievolgletter, kleine letter 'k' voor ''kleinprofiel'') is op dit moment in ontwikkeling, een prototype rijdt momenteel al rond in Berlijn. Via facebook Facebook kon men stemmen op de bijnaam van dit type, het is ''Icke'' geworden. Het is een kleinprofielmetro, ter vervanging van bouwserie A3L. Door een knik in de buitenwand is deze metro aan de vloeren en het dak de gebruikelijke 2,3 meter breed, maar in het midden 2,4 meter. Zo wordt er binnen iets meer plaats geboden. De metro's zijn net als het type Hk vier bakken lang zijn en geheel doorloopbaar. Ze zijn aan de buitenkant voorzien van digitale koersdisplays.
| [[Afbeelding:Icke Prinzenstraße.JPG|150px|Ik-metro op station Prinzenstraße, als lijn U12 naar Theodor-Heuss-Platz. 19 september 2015.]]
|}
