ap_users
86.329
bewerkingen
Wijzigingen
k
lf
[[Afbeelding:U6 Platz der Luftbrücke.JPG|290px|thumb|right|Een metro van lijn [[Metrolijn U6 Alt-Tegel - Alt-Mariendorf|U6]] richting Alt-Mariendorf op station Platz der Luftbrücke, 14 augustus 2010.]]
[[Afbeelding:Spittelmarkt.JPG|290px|thumb|right|Twee metro's van het type [[H (metrotype)|Hk]] op station Spittelmarkt aan lijn U2, 14 augustus 2010.]]
Het metronet van '''Berlijn''' is één van de grootste en oudste netten van Europa. De eerste lijn werd in 1902 geopend en liep van ''Warschauerstraße'' naar ''Knie'' (teg. ''Ernst Reuterplatz''), met een aftakking naar ''Potsdamerplatz'', een traject dat tegenwoordig door de lijnen [[Metrolijn Lijn U1 Warschauerstraße Berlin, Warschauer Straße - Uhlandstraße|U1]] en [[Metrolijn Lijn U2 Berlin, Pankow - Ruhleben|U2]] bereden wordt.
== Geschiedenis ==
In 1908 vond er een groot ongeluk plaats op de spoordriehoek, waarbij veel doden vielen. Twee metrotreinen reden elkaar hierbij in de flank. De spoordriehoek werd omgebouwd tot een ongelijkvloers kruispunt en er werd een station gebouwd, dat nog altijd Gleisdreieck heet, hoewel de driehoek allang niet meer bestaat. Wel is deze driehoek nog in het landschap zichtbaar. Er werd een verbindingsbaan geopend van Gleisdreieck naar het Nollendorfplatz-Wittenbergplatz via de Kürfurstenstraße, die grotendeels ondergronds loopt. Om ongelukken zoals in 1908 gebeurde te voorkomen wordt bij bijna alle metronetwerken in de wereld zoveel mogelijk het principe gehanteerd van ná het station invoegen of splitsen, dit is bijvoorbeeld bij het Amsterdamse station [[Amsterdam Overamstel|Overamstel]] goed zichtbaar.
Op dit ongeluk na bleek de metro een groot succes te zijn. De metro werd in de jaren 1910 doorgetrokken naar de binnenstad. In 1912 werd het ondergrondse traject Potsdamer Platz-Spittelmarkt geopend. Ook de omliggende plaatsen Charlottenburg, Wilmersdorf, Dahlem en Schöneberg hadden interesse gekregen, het traject werd vanaf Knie al snel doorgetrokken verder Charlottenburg in, en er werd een zijtak Wittenbergplatz-Uhlandstraße gebouwd. Wilmersdorf en Dahlem werden bediend door een eigen lijn die ook bij Wittenbergplatz aftakte, de huidige lijn [[Metrolijn Lijn U3 Nollendorfplatz Berlin, Warschauer Straße - Krumme Lanke|U3]]. De plaatsen wilden hun rijkdom graag laten zien, de stations langs deze lijn zijn prachtig versierd. Schöneberg kreeg vanaf 1910 een eigen lijn die de huidige [[Metrolijn Lijn U4 Berlin, Nollendorfplatz - InnsbrückerplatzInnsbrücker Platz|U4]] is.
== De metro tijdens de splitsing van de stad ==
Op 13 augustus 1961 werd de Berlijnse Muur gebouwd, die het westelijke deel van Berlijn, bestuurd door de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk splitste van het oostelijke deel van Berlijn, dat door de USSR bestuurd werd. Dit had ook gevolgen voor het metronetwerk.
Lijn U2 liep van Oost-Berlijn naar West-Berlijn. Deze lijn werd in tweëen gesplitst, een westelijk deel ''Ruhleben-Nollendorfplatz'' en een oostelijk deel ''Mohrenstraße-Vinetastraße'', lijn A genoemd. Bij de lijnen U6 en U8 was het een ander verhaal: deze liepen van West-Berlijn via Oost-Berlijn weer naar West-Berlijn. Om deze reden werden de stations van deze lijnen die in Oost-Berlijn lagen hermetisch afgesloten. De stationstoegangen werden onherkenbaar gemaakt, zodat de Oost-Berlijnse bevolking de stations kon gaan vergeten, zij mocht immers zo weinig mogelijk te weten komen van een bestaande "kapitalistische wereld". Op de stations zelf stonden soldaten en de metrotreinen reden erdoorheen zonder te stoppen. Uit protest reden de bestuurders er niet op volle snelheid doorheen maar slechts met ongeveer 25 km/h, zodat de (West-Berlijnse) inzittenden duidelijk konden zien dat de stations bestonden. Op station [[Berlin Friedrichstraße|Friedrichstraße]] werd gestopt, zodat de reizigers konden overstappen op de [[S-Bahn van Berlijn|S-Bahn]]. Er waren zodanig veel muren en gangen bijgebouwd op dit station dat de reizigers uit beide stadshelften elkaar niet tegenkwamen.
<br>Dit laatste was ook het geval op station Alexanderplatz. Het perron van lijn [[Metrolijn Lijn U5 Berlin, Alexanderplatz - Hönow|U5]] (toen lijn E), in Oost-Berlijn, was bereikbaar via het perron van de West-Berlijnse lijn [[Metrolijn Lijn U8 Berlin, Wittenau - Hermannstraße|U8]]. Daarom werden er over dit perron muren langs de perronrand gebouwd, zodat het perron voor de Oost-Berlijnse reizigers een normale gang leek. De verbindingsspoortunnel tussen de lijnen U2 (toen A) en U8 werd afgesloten toen bleek dat er veel Oost-Berlijners waren die via die tunnel naar West-Berlijn probeerden te vluchten.
Het is opvallend te noemen hoe de beide stadsdelen hun metronetwerken op de plattegronden zetten. In West-Berlijn werd het gehele net op de kaart gezet, waarbij de onbereikbaar geworden stations waren afgekruist. Ze werden met naam genoemd en naamswijzigingen aan Oost-Berlijnse zijde werden keurig op de West-Berlijnse kaarten verwerkt. In Oost-Berlijn werd het West-Berlijnse net in zijn geheel niet weergegeven.<br>
In West-Berlijn werd ondertussen het netwerk grootschalig uitgebreid. De lijnen [[Metrolijn Lijn U7 Berlin, Rathaus Spandau - Rudow|U7]] en [[Metrolijn Lijn U9 Osloerstraße Berlin, Osloer Straße - Rathaus Steglitz|U9]] werden geopend en waren lijnen die het Oost-Berlijnse stadsgebied omzeilden.
=== Na de 'Wende' ===
