#DOORVERWIJZING {{VLijnInfo|lijnnr=19|route='''Leidschendam:''' Leidschenhage - '''Den Haag:''' Leidschenveen - Station Ypenburg - Ypenburg - '''Delft:''' Noord - Station - Tanthof|vervoerder=[[HTM]]|concessie=Haaglanden Agglomeratie|materieel=[[GTL-8]]|lijnsoort=Tramlijn|type=tram|periode=3 juli 2010 t/m 6 oktober 2013|opvolger=[[Lijn 19 Leidschendam Leidsenhage - Delft Noord|19]]|frequentie_spits=4x/uur|frequentie_dal=4x/uur|frequentie_zaterdag=4x/uur|frequentie_zondag=4x/uur|frequentie_avond=4x/uur}}'''Tramlijn 19''' was de nieuwste tramlijn in de omgeving van Den Haag. De lijn reed van het ziekenhuis MCH Antoniushove in Leidschendam, via de nieuwbouwwijken en de stations [[Leidschenveen]] en [[Den Haag Ypenburg|Ypenburg]] naar Delft. Daarmee deed de lijn, als enige tramlijn in het vervoergebied van de [[HTM]], het centrum van Den Haag niet aan. Ook herbergde de lijn de derde volledig ondergrondse halte van de HTM, halte Oosteinde. ==Route=={{RouteTop |{{RouteRijPlaats | {{Rimg|0sr}} | Leidschendam | Leidschendam MCH Antoniushove|Leidschendam, MCH Antoniushove}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Leidsenhage}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Weigelia }}{{RouteRijPlaats | {{Rimg|rsr}} | Voorburg | Voorburg Oosteinde | Voorburg, Oosteinde}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Middenweg }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Klaverveld }}{{RouteRijPlaats | {{Rimg|rsSNr}} | Den Haag | Den Haag Leidschenveen|Den Haag, Leidschenveen Centrum}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, De Lanen }}{{RouteRijStation | {{Rimg|rsTr}} | Den Haag|Den Haag Ypenburg|Den Haag, Station Ypenburg}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Weidevogellaan}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Gruttosingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Scholekstersingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Ypenburg Centrum}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Anthony Fokkersingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Brasserskade}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Nieuwe Plantage}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Wateringsevest}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Prinsenhof}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Binnenwatersloot }}{{RouteRijStation | {{Rimg|rsTr}} | Delft|Delft|Delft, Station}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Krakeelpolderweg }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Hovenpassage }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Martinus Nijhofflaan }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Diepenbrockstraat }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Van der Slootsingel }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Sadatweg }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Bikolaan }}{{RouteRij | {{Rimg|rs0}} | Delft, Abtswoudsepark}}}} == Geschiedenis ==De opening van de lijn was uitgesteld onder meer vanwege problemen met de beveiliging in de Sijtwendetunnel tussen Leidschenveen en Leidschendam <ref>Stadsgewest Haaglanden (20-10-2009) [http://www.haaglanden.nl/sites/default/p-main.asp?id=2496&mrkt=8 Start tramlijn 19 uitgesteld]</ref>. Op 22 maart 2010 startte het testen van de lijn. Op 1 en 2 juli 2010 reed de lijn voor het eerst, zonder dat reizigers hoefden te betalen. Op 3 juli 2010, met het ingaan van de zomerdienstregeling van de [[HTM]], is de lijn volledig in dienst genomen <ref>Stadsgewest Haaglanden (08-03-2010) [http://www.haaglanden.nl/sites/default/p-main.asp?id=2558&mrkt=8&reload_coolmenus Start testen tramlijn 19]</ref> De deels parallel lopende [[Lijn 40 Den Haag Rotonde Houtkade - Leidschendam Dillenburgsingel|buslijn 40]] is gelijktijdig opgeheven. Vanaf 18 april 2011 kwamen lijn 1 en 19 tussen Delft Station en Delft Tanthof tijdelijk te vervallen door de aanleg van de spoortunnel. Vanaf het busstation bij Delft NS werden pendelbussen ingezet naar Delft Tanthof. Op 12 december 2011 konden beide lijnen weer naar Tanthof rijden. Wegens werkzaamheden aan de halte [[Leidschendam MCH Antoniushove|MCH Antoniushove]] reed lijn 19 van 8 april 2013 tot 6 oktober 2013 verder naar de halte [[Leidschendam Dillenburgsingel|Dillenburgsingel]] in Leidschendam Noord. Per 7 oktober 2013 rijden er [[RegioCitadis|RegioCitadis-voertuigen]] op [[Lijn 19 Leidschendam Leidsenhage - Delft Noord|lijn 19]]. Tevens werd de lijn ingekort tot halte Nieuwe Plantage in Delft Noord. Dit omdat er bij Station Delft geen ruimte was voor een keerpunt.{{RouteTopSpoiler|Tijdelijke route in Leidschendam wegens werkzaamheden aan halte MCH Antoniushoeve |{{RouteRij | {{Rimg|0sr}} | Leidschendam, Dillenburgsingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Kastelenring}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Burgemeester Kolfschotenlaan}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Leidsenhage}}}} == Eindpunt ==Het eindpunt in Delft was gepland in de TU-wijk / Technopolis, maar kon daar voorlopig nog niet worden gerealiseerd vanwege problemen met de Sint Sebastiaansbrug in Delft. Voorlopig reed lijn 19 daarom naar het eindpunt van [[Lijn 1 Scheveningen Noorderstrand - Delft Tanthof|lijn 1]] in Delft (Abtswoudsepark). Dit eindpunt kon, vanwege de bouw van de nieuwe treintunnel en het daarmee gepaard gaande opbreken van de tramrails, maar voor een beperkte tijd worden gebruikt. Daarom was het de bedoeling lijn 19 vanaf 13 juli 2013 ingekort zou worden tot de halte Delft, Nieuwe Plantage. Vanwege problemen met de (bredere en zwaardere) Regio-Citadissen op het traject was deze inkorting tot 7 oktober 2013 uitgesteld. Eind 2015 zal lijn 19 doorrijden naar TU Delft <ref>Stadsgewest Haaglanden (30-09-2013) [http://haaglanden.nl/tijdelijk-nieuw-begin-eindpunt-lijn-19 Tijdelijk nieuw begin-/eindpunt lijn 19]</ref>. {{bron|bronvermelding=<references/>}}
