1.999
bewerkingen
Wijzigingen
BBA
,geen bewerkingssamenvatting
'''BBA''' (volledig: N.V. ''Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten'') is een voormalig stads- en streekvervoerder in de provincie Noord-Brabant (oorspronkelijk werkgebied) welke na het winnen van verschillende aanbestedingen ook in andere delen van Nederland actief was.
BBA Mobility Services bood bedrijfs- en evenementenvervoer aan terwijl BBA Tours besloten vervoer uitvoerde. Tevens was het bedrijf eigenaar van enkele taxiondernemingen in Brabant. BBA was sinds 2001 onderdeel van [[Veolia Transport|Veolia Transport Nederland]].
==Geschiedenis==
===Ontstaan===
Vanaf 1881 reden er in de provincie Noord-Brabant een aantal stoomtrammaatschappijen, waarvan er in 1934 zes maatschappijen fuseerden tot de N.V. '''Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten''' (afgekort tot '''BBA'''). De maatschappijen die een fusie aangingen waren: Stoomtramweg-Maatschappij Antwerpen - Bergen op Zoom - Tholen (ABT), Zuid-Nederlandsche Stoomtramweg-Maatschappij (ZNSM), [[Zuider Stoomtramweg-Maatschappij ]] (ZSM), Hollandsche Buurtspoorwegen (HB), Tramweg-Maatschappij "De Meijerij" (TM) en NV [[Stoomtram 's-Hertogenbosch - Helmond - Veghel - Oss]] (HHVO).
Op 29 juni 1934 werd de BBA opgericht en werd de exploitatie van de lijnen overgedragen aan de BBA en op 1 juli 1935 volgden alle eigendommen. De spoorwijdte van deze stoom- en motortramlijnen was 1067 mm (Kaapspoor). De netlengte bedroeg 387 km. De BBA werd gevestigd te 's-Hertogenbosch en verhuisde in 1937 naar Breda. De aandelen werden gelijk verdeeld over het Rijk, de provincie Noord-Brabant en de zes voormalige tramwegmaatschappijen (elk een derde). Het aandelenpakket voor de tramwegmaatschappijen werd verdeeld op basis van de grootte van de bedrijven. De aandelen van de HHVO gingen naar de gemeenten aan de lijn, welke eigenaar waren van de HHVO. De aandelen van de overige maatschappijen gingen naar particulieren. Door deze constructie bleven de gemeenten lange tijd een belang in BBA houden.
De BBA ging geleidelijk over op gebruik van autobussen. In 1937 werd het personenvervoer per tram gestaakt. Tot 1939 reden er nog trams voor goederenvervoer, maar op 15 november 1939 werd de laatste rit gereden (tussen Veghel en Oss). Het goederenvervoer werd per vrachtwagen voortgezet. De BBA nam de vergunningen van enkele kleine vervoerders over.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef de BBA haar zijn werkzaamheden voortzetten, maar de omstandigheden waren moeilijk door gebrek aan materieel, meer reizigers en brandstofschaarste. De BBA kreeg in de oorlogsjaren de vergunningen van bijna alle buslijnen van de [[Algemeene Transport Onderneming]] (ATO) in Noord-Brabant.<ref name="Leideritz01">Leideritz, W.J.M, Schellinger G.S., Siebenga, L.G.E. (1971) ''BBA: Oorsprong en ontwikkeling van een Brabants bedrijf.'' Breda: Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V. "BBA".</ref><ref name="Leideritz02">Leideritz, W.J.M, Schellinger G.S., Siebenga, L.G.E. (1984) ''BBA: 1934-1984. De BBA 50 jaar.'' Breda: Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V. "BBA".</ref>
===Groei===
===Marktverschuiving===
De BBA nam maatregelen om te de teruggang in reizigers te compenseren. In 1968 stopte de BBA met het goederenvervoer. Dit werd overgedragen aan N.V. Bernaards Transport Onderneming (BTO) en Van Gend & Loos. In 1969 stopte de BBA ook met toeractiviteiten van BraBenA, nadat het aantal reizigers door de opkomst van vlieg- en treinreizen afgenomen was.
Met de nota ''Op weg van '80 naar '80'' formuleerde de BBA in 1968 plannen voor de komende tien jaar om het openbaar vervoer weer kostendekkend te maken en meer reizigers in de bus te krijgen en in te spelen op verandering bij de [[NS|Nederlandse Spoorwegen]] die toen bezig waren met het opstellen van ''Spoor naar '75'', waarvan Spoorslag '70 onderdeel van uitmaakte. De BBA zag hierin de taak voor zich weggelegd om te zorgen voor goed voor- en natransport. Dialoog met de NS en andere vervoerders werden noodzakelijk geacht door de BBA. De BBA plande vooral het opschroeven van frequenties, integratie van voorstadslijnen met stadslijnen en snelbusdiensten op lange trajecten. De BBA wilde ook inspelen op snel groeiende kernen en stadswijken en het mogelijk maken om een flexibel net aan te leggen waarmee nieuwe of groeiende kernen of wijken beter bediend konden worden. In 1970 was de BBA begonnen met het realiseren van enkele plannen en waren sneldiensten opgezet tussen Eindhoven en Asten, Eindhoven en Uden en tussen 's-Hertogenbosch en Schijndel.<ref name="nota80">BBA (1968) ''Op weg van '80 naar '80. De taak van BBA in heden en toekomst in de openbare vervoersvoorziening van Noord-Brabant.'' Breda: Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V. "BBA".</ref>
Zuidooster stond de volgende lijnen af aan de BBA:
Zuidooster kreeg de volgende lijnen van BBA:
Hierdoor werden de gebieden van de BBA en Zuidooster afgebakend. Grens was de lijn Eindhoven – Veghel – Uden – Oss. De BBA exploiteerde de lijnen in Noord-Brabant ten westen van deze grens. 56 BBA-chauffeurs gingen over naar Zuidooster terwijl 65 Zuidooster-chauffeurs overkwamen naar de BBA.<ref name="Bosman01">Bosman, F. (1994) ''Zuidooster 1949-1994. Bedrijf in beweging. Een terugblik in de tijd.'' Weert: Hermes Groep NV.</ref>
Naast de samenwerking/lijnenruil met de Zuidooster nam de BBA eind jaren '70 twee bedrijven over. Op 1 mei 1979 werden [[ALAD]] overgenomen en op 15 augustus 1979 werden de lijnen van [[Thoolse Autobus Diensten|Krijger Goes]] overgenomen.
===Jaren '80===
In deze periode kreeg de BBA weer met problemen te maken. In de spits bleef het reizigersaantal toenemen, in de daluren nam het sterk af. In 1981 werd in BBA-bussen de ESOfoon geïnstalleerd, waarmee de BBA de dienstverlening naar de klant kon verbeteren en werden de bussen in 's-Hertogenbosch uitgerust met VETAG. Ook werden meer buurtbussen ingezet. De BBA nam verder nog twee vervoerders over, [[Thoolse Autobus Diensten|Van de Klundert in ]] op 1 augustus 1980 en op 1 januari 1982 [[Hoefnagels in 1981]]. In 1982 trad de BBA toe tot de Vereniging ESO, welke ontstond uit het Management Team. Op 1 juni 1982 beschikte de BBA over 121 stadsbussen, 223 streekbussen en 7 buurtbussen.<ref name="Leideritz03"/> Op 1 juni 1983 naam BBA de vervoerder [[Onze Tram]] uit de Bommelerwaard over en kreeg zo een drietal lijnen rond Rossum in handen. De BBA nam ook de laatste particuliere vervoerders in Noord-Brabant over, [[Marijnissen ]] uit Bergen op Zoom en EMA uit Valkenswaard. Hiermee kwam het lijnnetwerk in de Kempen in handen van BBA.
===VSN-Groep===
Uiteindelijk werd de BBA onderdeel van de [[Verenigd Streekvervoer Nederland|VSN-Groep]]. Na splitsing van de VSN-groep kwam de BBA in VSN-2en werd bestemd voor de verkoop.<ref>[http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/2737435/1997/09/04/Streekvervoer-reus-splitst-zichzelf.dhtml Streekvervoer-reus splitst zichzelf (Trouw)]</ref> BBA zou volgens de plannen met [[Hermes]] worden samengevoegd. In 1998 stapte de besloot BBA uit de VSN-Groep te stappen en ging zelfstandig als provinciaal bedrijf verder. Dit was mogelijk omdat VSN, in tegenstelling tot andere vervoerders, slechts een minderheidsbelang had in BBA.<ref>[http://www.refdag.nl/oud/bin/980320bin03.html Reorganisatie van streekvervoer strandt - Brabantse BBA gaat zelfstandig verder]</ref> VSN en later [[Connexxion]] Holding behield wel een dit minderheidsaandeel van 47,6%, en de rest ging naar de provincie Noord-Brabant (voor 47,6%). De resterende 4,8% lagen bij de gemeentes Oss, Bergen op Zoom, Roosendaal, Tilburg, Breda en 's-Hertogenbosch, welke zich daarvoor verenigd hadden in de BV Stadsvervoer BBA<ref name="stadsvervoer">[http://brabant.nl/politiek-en-bestuur/provinciale-staten/vergaderstukken-en-besluiten-ps-en-commissies/agenda-en-vergaderstukken-statencommissies/historische-statencommissies/cfb.aspx?qvi=7239 Nota Nutsvoorzieningen Provincie Noord-Brabant (Statenvoorstel 13/00 A 25-04-2000) (MS Word document)]</ref>. De BBA was het laatste bedrijf uit de VSN-groep dat werd verkocht.
===BBA/Connex===
Op 29 juni 2001 werden de aandelen van de BBA verkocht aan het Franse Compagnie Générale d’Entreprise Automobiles (CGEA) , onderdeel van Vivendi (later Vivendi Environnement) , welke BBA onderbracht bij vervoersdochter Connex<ref name="verkoop">[http://www.brabant.nl/politiek-en-bestuur/provinciale-staten/vergaderstukken-en-besluiten-ps-en-commissies/ps.aspx?qvi=8585 Jaarverslag/Jaarrekening 2001 Provincie Noord-Brabant (PDF document)]</ref>. De naam Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten verviel en Connex ging '''BBA''' (zonder '''de''') als handelsnaam gebruiken. BBA vervoerde op dat moment mensen Midden- en West-Brabant, in de Kempen rond Eindhoven en in Tholen. Na nieuwe aanbestedingen kreeg BBA in 2002 de concessie Brabant-Oost toegewezen, welke daarvoor in handen was van [[Hermes]], de opvolger van Zuidooster.<ref name="onderzoek">[http://www.brabant.nl/Nieuws/2007/~/media/migration%20folder/upload/documenten/c/concessieverleningopenbaarvervoer.pdf.ashx Onderzoek aanbestedingen Openbaar Vervoer in Noord-Brabant (Brabant.nl)]</ref> Hierdoor had BBA nu de hele provincie Brabant in handen, met uitzondering van stadsvervoer in Eindhoven en Helmond en streekvervoer in de regio SRE/De Peel.
Onder de naam BBA won Connex concessies in de provincies [[Provincie Gelderland|Gelderland]] ([[Concessie Veluwe(2005-2010)|Veluwe]]) en [[provincie Utrecht|Utrecht]] ([[Concessie Utrecht-Noordwest|Utrecht-Noordwest]]). Tevens werd ook de concessie voor openbaar vervoer te water tussen [[Vlissingen]] en Breskens gewonnen welke uitgevoerd werd onder de naam BBA Fast Ferries. Connex gaf aan de handelsnaam BBA te blijven hanteren en nieuwe aanwinsten ook onder deze naam te gaan exploiteren.
===Veolia Transport===
Uiteindelijk besloot Vivendi Environnment na omstandigheden met dochter Environnement zich af te splitsen van Vivendi (wat zelf verder ging als Vivendi Universal haar ) en zijn naam te wijzigen in Veolia Environnment Environnement en kort daar na in 2006 besloot Veolia om Connex verder te laten gaan als Veolia Transport. In Nederland werd de dochter Veolia Transport Nederland opgericht waar de toenmalige Connexbedrijven BBA, [[Limex]] en [[Stadsbus Maastricht]] deel van uit gingen maken. De bestaande concessies bleven de naam BBA-Connex dragen, maar bij nieuwe aanbestedingen schreef Veolia Transport zich nog enkel onder haar zijn nieuwe naam in.
Het vervoer in Midden- en West-Brabant ging per 1 januari 2007 met een nieuwe dienstregeling verder onder de naam ''Veolia Transport Brabant'', waardoor de naam BBA in deze gebieden is vervallen.<ref>[http://www.bba.nl/tmpl/NewsPageWithList____21892.aspx?epslanguage=ML&ListID=16609 BBA in Brabant wordt Veolia Transport (Veolia Transport Nederland)]</ref>
Verder wijzigde ook de naam BBA Fast Ferries naar Veolia Fast Ferries.<ref>[http://www.veolia-transport.nl/tmpl/NewsPageWithList____17877.aspx?epslanguage=ML&ListID=17022 BBA Fast Ferries verder onder nieuwe naam (Veolia Transport Nederland)]</ref> Met ingang van een nieuwe dienstregeling op 8 september 2007 wijzigde ook de naam van BBA Veluwe in Veolia Transport Veluwe<ref>[http://www.veolia-transport.nl/tmpl/NewsPageWithList____33435.aspx?epslanguage=ML&ListID=16924 BBA Veluwe heet voortaan Veolia Transport Veluwe (Veolia Transport Nederland)]</ref>.
De concessies SRE/De Kempen en Utrecht-Noordwest, die liepen tot medio december 2008, werden onder de naam BBA uitgereden. Bij de aanbestedingen voor het SRE gebied had Veolia Transport zich onder eigen naam ingeschreven.<ref>[http://www.ed.nl/eindhovenregio/article2318473.ece Hermes en Veolia in race voor busvervoer in Zuidoost-Brabant (Eindhovens Dagblad)]</ref> Ook bij de nieuwe aanbesteding in Utrecht schreef Veolia zich in als Veolia Transport.<ref>[http://www.veolia-transport.nl/uploadConnex/29738/veolia_transport_7.pdf Veolia Transport Nederland Magazine nr. 7, februari 2007]</ref> Beide concessie werden uiteindelijk aan andere vervoerders gegund. Op 13 december 2008 kwam een einde aan BBA. Op deze dag verliepen de concessies in Utrecht en het SRE gebied. Vanaf 14 december reden nieuwe vervoerders in het gebieddeze gebieden.
==Recente aanbestedingen==
Juni 2006 werd de uitslag van de tweede aanbesteding bekend: BBA bleek alsnog buiten de boot te vallen, en de concessies werden per 10 december 2006 gegund aan Connexxion en Hermes.
In oktober 2006 kwam naar buiten dat Connexxion en Hermes een fout in hun offerte hadden gemaakt en zich wilden terugtrekken door dreigend miljoenenverlies. De provincie wilde dat Connexxion en Hermes zich zouden houden aan het contract en beide partijen spanden een rechtszaak aan. Hierdoor ontstonden er bij de buschauffeurs van BBA grote onduidelijkheden en onzekerheden over hun toekomst en er volgden acties. Op maandag 14 oktober werd het busvervoer in de ochtend plat gegooid in een wilde staking. In de avond reden de bussen weer en was het vervoer gratis ter compensatie van de niet aangekondigde staking. Er begonnen onderhandelingen tussen provincie, BBA, Hermes en Connexxion. Deze liepen op niets uit zodat de chauffeurs op 18 oktober weer gingen staken. De hele dag reed geen bus. Op maandag 23 oktober en dinsdag 24 oktober werd er ook gestaakt, alleen in het ochtend- en middagspits reden er bussen. In de nacht van 24 op 25 oktober werd bekend gemaakt bekendgemaakt dat door alle partijen een nieuw plan goedgekeurd was. Hierdoor zou BBA in Midden- en West-Brabant blijven rijden en nam Arriva het vervoer in Noord-Oost Brabant per 10 december over van BBA.<ref name="onderzoek"/> Tevens verloor BBA de concessie in Tholen aan Connexxion. Doordat BBA echter er in eerste instantie vanuit ging dat het niet meer in Brabant mocht blijven rijden, had men besloten om oude bussen te verkopen. Hierdoor ontstond een tekort aan bussen toen bekend werd dat de concessies alsnog aan BBA gegund werden. Dat tekort werd opgevangen doordat Connexxion bussen voor onbepaalde tijd beschikbaar had gesteld ging stellen aan BBA. De concessies West- en Midden-Brabant werden per 10 december 2006 gereden onder de naam van Veolia Transport. Ook Arriva ging per die datum rijden in Oost-Brabant en reed aanvankelijk met oud materieel uit andere concessies. In de loop van 2007 stroomden bij beide bedrijven nieuwe bussen in.
===SRE & Provincie Utrecht 2008===
Op 28 januari 2008 werd bekend gemaakt bekendgemaakt dat Hermes de aanbesteding van het gehele [[Samenwerkingsverband Regio Eindhoven|SRE]]-gebied heeft had gewonnen. Dit betekent betekende dat BBA de concessie voor De Kempen per 14 december 2008 verliestkwijt zou raken. <ref>[http://www.hermes.nl/nieuws/nieuws_detail.asp?NI_ID=281&co_titel=persberichten&categorie=Nieuws Hermes blijft de vervoerder voor de regio Eindhoven–Helmond! (Hermes persbericht 28-01-2008)]</ref>
De provincie Utrecht maakte haar uitslag op 26 maart 2008 bekend, alle concessies worden gegund aan Connexxion.<ref>[http://www.nieuwsbank.nl/inp/2008/03/26/F044.htm 26-3-2008 – Connexxion wordt nieuwe busmaatschappij (Nieuwsbank)]</ref> Dit betekende dat BBA ook de concessie voor Utrecht-Noordwest per 14 december 2008 zou gaan verliezen. Hiermee zou per 14 december 2008 BBA ophouden te bestaan. In alle overige concessies was de naam inmiddels al gewijzigd naar Veolia Transport.
==Wagenpark==
Bij oprichting beschikte BBA vooral over stoomtrams maar ging meteen over op het omschakelen op autobussen. De eerste bussen waren van Ford en Kromhout. Na de oorlog werkte BBA een tijd met noodbussen en kwamen ook weer Kromhout bussen in dienst. Later stapte BBA over op bussen van [[Volvo]] en [[DAF]]. De carrosserieën werden veelal door [[ZABO]] geleverd. Ook had BBA verschillende standaard streekbussen in dienst, waaronder de bekende [[DAF MB200]] met Den Oudsten opbouw maar ook bussen van [[Hainje]] op Volvo B10M-55 of DAF MB200 onderstel en gelede bussen van Den Oudsten op een DAF MBG205 chassis. In 1988 kreeg BBA de laatste gemaakte standaard streekbussen, gemaakt door Den Oudsten op Volvo onderstel.<ref name="Meer01"/> Daarna stapte BBA over op de nieuwe [[Den Oudsten B88]] bus, zowel met DAF SB220 als Volvo B10M-55 onderstel. Verder kwamen ook [[Berkhof]] bussen op dezelfde onderstellen in dienst. Op de stadsdiensten reden vrijwel allemaal CSA I en CSA II bussen en midibussen.
In 2001 begon de instroom van [[Mercedes-Benz Citaro]] bussen en de [[VDL Berkhof Ambassador]]. Voor de nieuw gewonnen concessies in Utrecht en de Veluwe werden nieuwe bussen van die types gekocht. In Brabant vervingen ze de oudste standaard streekbussen. Ook werden moderne stadsbussen ter vervanging van de oudste CSA bussen aangeschaft. Verder en werden er ook nieuwe gelede bussen aangeschaft van Van Hool AG300. Eind 2006 was BBA de laatste vervoerder in Nederland met nog actieve standaard streekbussen (de gelede bussen uit de laatste levering en nog enkele 12 meter varianten) en CSA II bussen. Door het rommelige verloop van de aanbesteding in 2006 kon BBA geen nieuwe bussen inzetten. Veolia Transport reed daardoor tot midden 2007 nog met het oude materieel. [[Afbeelding:BBA_601.jpg|150px|thumb|right|Een oude streekbus van de '''BBA''' die nog meeging naar [[Veolia Transport]]]]. Halverwege 2007 kwam de instroom van nieuw materieel op gang, zo zijn er Ambassadors en [[Volvo 7700]] bussen ingestoomd en zijn de oude wagens opgelegd. De oude Citaro's, welke in Brabant West reden, werden naar SRE/De Kempen verplaatst, zodat daar ook de oude wagens opgelegd konden worden. Vervoerder Arriva gebruikte in het voorjaar van 2007 afgeschreven BBA bussen ter tijdelijke vervanging van afgekeurd materieel.
===Nummering van het wagenpark===
==Voormalige dienstregelingen==
[http[://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Categorie:Dienstregeling_BBA Dienstregeling BBA|Dienstregelingen BBA]]
{{bron|bronvermelding=
