60.052
bewerkingen
Wijzigingen
→Richting Schiphol
{{StationInfo
|naam=Amsterdam Centraal
|geopend=15 oktober 1889
|plaats=Amsterdam
|URLnaam=Amsterdam%20Centraal
|verkorting=Asd
|fecode=058
|vervoerders=[[NS Reizigers]], [[NS International]], [[Eurostar]], [[European Sleeper]], [[Arriva]]
}}
[[Afbeelding:Cuypershal.JPG|290px|thumb|right|De zogeheten Cuypershal in het middendeel van het stationsgebouw. 25 december 2009.]]
Het station en directe omgeving was decennialang een grote bouwput, vanwege de op 22 juli 2018 geopende [[Noord/Zuidlijn]]. Daarnaast is het busstation van de Centrum- naar de IJzijde van het stationsgebouw verhuisd. Aanstaande projecten zijn de bouw van een ondergrondse fietsenstalling onder het Open Havenfront en het herinrichten van de wisselstraten ten westen en ten oosten van het station waardoor de lijnvoering ontvlochten kan worden en treinen sneller kunnen binnenkomen en vertrekken. Hierbij worden de perrons verbreed en perronloze middensporen opgeheven. == Dienstregeling 2013 2024 ===== Richting Zaandam / Hoorn - Enkhuizen Alkmaar ==={{ PatTop |{{ PatRij1 | .03 09 | 3000 | [[Den Helder]] |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .13 | 4000 | [[Uitgeest]] |10a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .23 | 4700 7400 | [[Uitgeest]] (Niet na 20:00 uur en weekend) |7a| [[Sprinter]]| [[NS]] | spits ma-do}}{{ PatRij1 | .09 28 | 1500 800 | [[EnkhuizenAlkmaar]] (- [[Den Helder]] ) |8/8a| [[Intercity]]| [[NS]] | tot 18:30 ma-do en vr na 15:00}}{{ PatRij1 | .12 39 | 3000 | [[Den Helder]] |8/8a| [[Intercity]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .17 43 | 4000 | [[Uitgeest]] |10a| [[Sprinter]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .20 53 | 7400 | [[Uitgeest]] | 14500 7a| [[EnkhuizenSprinter]] (Spits) | [[IntercityNS]]| spits ma-do}}{{ PatRij1 | .27 58 | 800 | [[Alkmaar]] (- [[SchagenDen Helder]]) (Niet na 19:00 uur en zondag) |8/8a| [[Intercity]]| [[NS]] | tot 18:30 ma-do en vr na 15:00}}}} === Richting Hoorn - Enkhuizen ==={{PatTop |{{ PatRij1 | .33 06 | 4700 4500 | [[UitgeestEnkhuizen]] |7a| [[Intercity]] (Niet na 20:00 uur en weekend) | [[SprinterNS]]| ma-do om 17.06}}{{ PatRij1 | .39 19 | 1500 3900 | [[Enkhuizen]] |8a| [[Intercity]]| [[NS]] | tot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .42 23 | 3000 2900 | [[Den HelderEnkhuizen]] |8a| [[Intercity]]| [[NS]] | na 19:30 en vr-zo}}{{ PatRij1 | .47 36 | 4500 | [[Enkhuizen]] | 4000 7a| [[UitgeestIntercity]] | [[SprinterNS]]| ma-do om 17.36}}{{ PatRij1 | .50 49 | 14500 3900 | [[Enkhuizen]] (Spits) |8a| [[Intercity]]| [[NS]] | tot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .57 53 | 800 2900 | [[AlkmaarEnkhuizen]] (- |8a| [[SchagenIntercity]]) (Niet na 19:00 uur en zondag) | [[IntercityNS]]| na 19:30 en vr-zo}}
}}
=== Richting Haarlem ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 PatRij4 | .04 05 | {{S|2200}}/{{S|2300}} | 4800 [[Vlissingen]] |4a| [[UitgeestIntercity]] | [[SprinterNS]]| }}{{ PatRij1 | .04 10 | 14800 5400 | [[AlkmaarZandvoort aan Zee]] - |2b| [[HoornSprinter]] (Na 20:00 uur en zondag) | [[SprinterNS]]| }}{{ PatRij1 | .12 20 | 2200 2100 | [[DordrechtDen Haag Centraal]] |4a| [[Intercity]]| [[NS]] | Ma-do 6:00-22:00, vr 15:00-21:00, za/zo 11:00-22:00}}{{ PatRij1 | .18 25 | 5400 4800 | [[Zandvoort aan ZeeHoorn]] |2b| [[Sprinter]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .27 35 | 2100 2200 | [[Den Haag CentraalVlissingen]] |4a| [[Intercity]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .34 40 | 4800 5400 | [[UitgeestZandvoort aan Zee]] |2b| [[Sprinter]]}}{{ PatRij1 | .34 | 14800 | [[AlkmaarNS]] (Na 20:00 uur en zondag) | [[Sprinter]]}}{{ PatRij1 | .42 50 | 2200 2100 | [[DordrechtDen Haag Centraal]] |4a| [[Intercity]]| [[NS]] | Ma-do 6:00-22:00, vr 15:00-21:00, za/zo 11:00-22:00}}{{ PatRij1 | .48 55 | 5400 4800 | [[Zandvoort aan ZeeAlkmaar]] | (- [[SprinterHoorn]]}}{{ PatRij1 ) | .57 | 2100 2b| [[Den Haag CentraalSprinter]] | [[IntercityNS]]| }}
}}
=== Richting Schiphol ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 | .14 01 | 5800 | [[Hoofddorp]] |14b| [[Sprinter]]| [[NS]] | spits en weekend}}{{ PatRij1 | .25 08 | 900 | [[Breda]] |11a/15a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[FyraNS]]}}{{ PatRij1 | .29 11 | 4600 | [[Leiden Centraal]] (- [[Den Haag Centraal]]) | 2600 15a| [[VlissingenSprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .25 | 1000 | [[Rotterdam Centraal]] |11a| [[Intercitydirect|IC direct]] | [[NS]]| zondag niet tussen 9:00 en 12:00}}{{ PatRij1 | .34 31 | 5800 | [[Hoofddorp]] |14b| [[Sprinter]]| [[NS]] | spits en weekend}}{{ PatRij1 | .55 41 | 4600 | [[Leiden Centraal]] (- [[Den Haag Centraal]]) | 900 15a| [[BredaSprinter]] | [[FyraNS]]| }}{{ PatRij1 | .59 55 | 2600 1000 | [[VlissingenRotterdam Centraal]] |11a| [[Intercitydirect|IC direct]]| [[NS]] | zondag niet tussen 9:00 en 12:00}}
}}
=== Richting Weesp - Hilversum / Almere ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 | .02 00 | 1500 | [[AmersfoortCentraal]] (- [[Deventer]]) |11b| [[Intercity]]| [[NS]] | 1x/2 uur doordeweeks}}{{ PatRij1 | .02 00 | 140 | [[Berlin Ostbahnhof]] (|10a| [[Intercity]] | [[NS International|NS Intern.]] | 1x/2 uur t.v.v. 1500, ; soms als [[Treinserie 240({{drgljaar}})| [[Intercity240]]}}{{ PatRij1 | .07 08 | 2600 | [[Lelystad Almere Centrum]] (Niet na 20:00 uur) |11b/13b| [[Intercity]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .10 11 | 4600 5800 | [[ZwolleAmersfoort Vathorst]] |10b/11a| [[Sprinter]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .22 23 | 5800 4600 | [[AmersfoortAlmere Oostvaarders]] (- |10b/11b| [[Amersfoort Vathorst|VathorstSprinter]]) | [[SprinterNS]]| spits ma-do}}{{ PatRij1 | .32 30 | 1500 | [[AmersfoortCentraal]] (- [[Deventer]]) |13b/14b| [[Intercity]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .37 38 | 2600 | [[Lelystad Almere Centrum]] (Niet na 20:00 uur) |11b/13b| [[Intercity]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .40 41 | 4600 5800 | [[ZwolleAmersfoort Vathorst]] |10a/10b| [[Sprinter]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .52 53 | 5800 4600 | [[AmersfoortAlmere Oostvaarders]] (- |10b| [[Amersfoort Vathorst|VathorstSprinter]]) | [[SprinterNS]]| spits ma-do}}}}
=== Richting Amsterdam Amstel - Gouda / Utrecht ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 | .08 05 | 800 | [[Maastricht]] |4b/5b| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do}}{{PatRij1 | .09 | 7400 | [[Utrecht Centraal]] (- [[Driebergen-Zeist]]) |4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits}}{{PatRij1 | .10 | 2900 | [[Maastricht]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | na 19:30 en vr-zo}}{{PatRij1 | .15 | 3900 | [[Heerlen]] |4b| [[Intercity]]| [[NS]] | tot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .17 19 | 4000 | [[Rotterdam Centraal]] |5| [[Sprinter]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .23 24 | 3000 | [[Nijmegen]] |4| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .35 | 800 | [[Maastricht]] |4b| [[Intercity]]| [[NS]] | tot 18:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .28 39 | 7400 | [[RhenenUtrecht Centraal]] (Spits- [[Driebergen-Zeist]]) |4/5b| [[Sprinter]]| [[NS]] | spits}}{{ PatRij1 | .38 40 | 800 2900 | [[Maastricht]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | na 19:30 en vr-zo}}{{PatRij1 | .45 | 3900 | [[Heerlen]] |4b| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 19:30 ma-do}}{{ PatRij1 | .47 49 | 4000 | [[Rotterdam Centraal]] |4/5b| [[Sprinter]]| [[NS]] | }}{{ PatRij1 | .53 54 | 3000 | [[Nijmegen]] |4| [[Intercity]] | [[NS]] | }}}} === Nachtnet (vrijdag- en zaterdagnacht) ==={{PatTop |{{PatRij1 | .19 | 1400 | [[Utrecht Centraal]] (- [[Nijmegen]]) |4a/7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.19 t/m 5.19; eerste trein naar Nijmegen}}{{PatRij1 | .20 | 32790 | [[Groningen]] |??| [[Nachttrein]] | [[Arriva]] | vr/za-nacht om 5.20; speciaal tarief}}{{PatRij1 | .25/.26 | 1400 | [[Utrecht Centraal]] |2b/8b| [[Intercity]] | [[NS]] | vr/za-nacht om 6.26 en za/zo-nacht om 6.25}}{{PatRij1 | .34 | 32790 | [[Schiphol Airport]] |??| [[Nachttrein]] | [[Arriva]] | vr/za-nacht om 3.34; speciaal tarief}}{{PatRij1 | .43/.46 | 1400 | [[Rotterdam Centraal]] |7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.46 t/m 4.46, za/zo-nacht tot 5.43}}{{PatRij1 | .46 | 21500 | [[Utrecht Centraal]] |13a| [[Intercity]]| [[NS]] | vr/za- en za/zo-nacht om 2.46}}{{ PatRij1 | .58 50 | 7400 22200 | [[Haarlem]] |8a| [[Intercity]] | [[RhenenNS]] | vr/za- en za/zo-nacht om 2.50 en 3.50}}}} === Nachtnet (Spitsoverige nachten) ==={{PatTop |{{PatRij1 | .18/.19 | 1400 | [[Utrecht Centraal]] |2a/2b/<br>4a/7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.19 t/m 5.19}}{{PatRij1 | .46 | 1400 | [[Rotterdam Centraal]] |7a/11a| [[SprinterIntercity]] | [[NS]]| van 1.46 t/m 4.46}}
}}
=== Internationaal ===
{{ PatTop |{{ PatRij1 | .19 15 | 9300 | [[Paris-Nord]] |14b| [[Eurostar]] | [[NS International|NS Intern.]] | }}{{PatRij1 | .28 | 9200 | [[Brussel-Zuid]] |15a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[ThalysNS International|NS Intern.]]| }}{{ PatRij1 | .34 38 | 100 | [[Frankfurt (M) Hbf]] |2b| [[ICE]]| [[NS International|NS Intern.]] | soms als [[Treinserie 200 ({{drgljaar}})|200]]}}{{PatRij1 | .47 | 9100 | [[London St. Pancras International]] |15| [[Eurostar]] | [[Eurostar]] | 1-2x/dag}}
}}
=== Nachtnet Internationale nachttrein ==={{ PatTop |{{ PatRij1 | 6.17 31 | 1400 450 | [[Utrecht CentraalBrussel-Zuid]] |5/5a| [[European Sleeper]] | [[European Sleeper]] | ma + wo + vr; speciaal tarief}}{{PatRij1| 19.00 | 420 | [[Innsbruck Hbf]] / [[Wien Hbf]] (- |10b| [[EindhovenNightjet]])| [[IntercityÖBB]]| }}{{ PatRij1 | 20.45 28 | 400 | [[Zürich HB]] |7| 1400 [[Nightjet]] | [[Rotterdam CentraalÖBB]] (- | }}{{PatRij1| 22.34 | 450 | [[BredaPraha hl.n.]] - |8| [[EindhovenEuropean Sleeper]]) | [[IntercityEuropean Sleeper]]| ma + wo + vr; speciaal tarief}}
}}
{{PatVoetnoot}}
''Aan de dagranden wordt dit station soms ook bediend door Sprinter {{s|7300}}.''
{{HistBedienLink}}
===Volgende stations===
[[Amsterdam Sloterdijk]]-hoog ''5.3 km richting Schiphol''
|plaats=Amsterdam
|afkorting=CS
|metronetwerk=[[GVBMetro van Amsterdam|Amsterdam]]|lijn=[[Afbeelding:M51.png|45px|link=Lijn 51 Amstelveen Westwijk Amsterdam, Centraal Station - Isolatorweg]][[Afbeelding:M52.png|45px|link=Lijn 52 Amsterdam CS|51, Noord - Station Zuid]], [[Afbeelding:M53.png|45px|link=Lijn 53 Amsterdam, Gaasperplas - Centraal Station|53]], [[Afbeelding:M54.png|45px|link=Lijn 54 Amsterdam, Gein - Centraal Station|54]]|overstap=Ja
}}
[[Afbeelding:Metro CS.JPG|290px|thumb|right|Blik over het perron van het metrostationde Oostlijn, 25 december 2009.]]Onder het oostelijke deel van het stationsplein, en midden onder het station door, bevindt zich een metrostation van het [[GVB]]. Dit metrostation is geopend op 11 oktober 1980 bij de tweede fase van de metrotunnel, als eindpunt van de Oostlijn. Het metrostation bestaat uit een breed eilandperron, de sporen die erlangs liggen lopen enkele meters ten westen van het perron dood. Meteen ten oosten van het perron ligt een kruiswissel. Er zijn sponningen bevestigd om een waterkering in te bouwen voor het geval het IJ overstroomt. Meteen na het perron begint een lange krappe bocht naar rechts waar een maximumsnelheid van 40 km/h geldt. Deze bocht is aangelegd om het metrostation parallel aan het treinstation aan te kunnen leggen en zo een verlenging richting het westen mogelijk te maken. Deze verlenging is tot op heden nog niet gebouwd, maar is wel in studie en bouwkundig voorbereid.<br>Midden onder het treinstation liggen op 21 meter diepte de perrons voor de Noord/Zuidlijn. Dat station heeft twee zijperrons. Aan de zuidzijde zijn deze perrons met dat van de Oostlijn en de stationshal verbonden in een grote hal dat door de hoogte en de kloeke kolommen ook wel ''de Kathedraal'' wordt genoemd.<br>Het station heeft uitgangen aan drie kanten. Aan de kant van het Centraal Station bevinden zich drie roltrappen, twee vaste trappen en een lift naar de hal, waarin zich een AH to Go en diverse kaartautomaten bevinden. De uitgang aan de Kamperbrug is alleen met vaste trappen te bereiken. Er bevindt zich een hal naar het tussenniveau, vanwaar er vier trappen naar de straat leiden. Via het noordelijke einde van de Noord/Zuidlijnperrons zijn de IJhal, het busstation en de aanlandingen van de veerdiensten aan de achterkant van het Centraal Station bereikbaar.
===Volgende stations===
[[Afbeelding:M51.png|30px|]][[Afbeelding:M53.png|30px|]][[Afbeelding:M54.png|30px|]] [[Amsterdam Nieuwmarkt|Nieuwmarkt]] >> ''(850m richting Gaasperplas/Gein/WestwijkIsolatorweg)''<br>[[Afbeelding:M52.png|30px|]] [[Amsterdam Rokin|Rokin]] (in bouw) >> ''(1100m richting Station Zuid)''<br>[[Afbeelding:M52.png|30px|]]<< [[Johan van HasseltwegAmsterdam Noorderpark|Noorderpark]] (in bouw) ''(1740m richting BuikslotermeerpleinNoord)''
== Tram ==
|naam=Centraal Station
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Stadsvervoer Amsterdam (2012-2024)|Stadsvervoer Amsterdam]]
|vervoerders=[[GVB]]
}}
Het stationsplein is verdeeld in twee delen: een westzijde en een oostzijde. Beide keerlussen zijn voorzien van vier sporen.
=== Stationsplein West (van/naar Nieuwezijds Voorburgwal) ===
{{LijnTabel|plaats=Amsterdam|halte=Amsterdam Centraal (Tram Westzijde)|type=Tram}}
== Bus ==
{{BusstationInfo
|naam=Centraal StationIJzijde
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Stadsvervoer Amsterdam (2012-2024)|Stadsvervoer Amsterdam]], [[Concessie Zaanstreek-Waterland (2024-2033)|Zaanstreek-Waterland]], [[Concessie Amstelland-Meerlanden (2018-2032)|Amstelland-Meerlanden]], [[Concessie Busvervoer Almere (2018-2027)|Busvervoer Almere]]|vervoerders=[[GVB]], [[EBS]], [[Connexxion]], [[Keolis Nederland]]|vorm=perronbusstationEilandbusstation
|type=statisch
}}
===Langeafstandsbussen = Streekbus ([[Connexxion]]) ===='''[[Concessie Zaanstreek]]'''* [[Lijn 391 Amsterdam Centraal Station - Zaandam Zaanse Schans|391: Amsterdam - Zaandam (R-NET)]]* [[Lijn 392 Amsterdam Centraal Station - Zaandam Station NS|392: Amsterdam - Oostzaan - Zaandam (R-NET)]]* [[Lijn 394 Amsterdam Centraal Station - Zaandam Station NS|394: Amsterdam - Zaandam (R-NET)]]Aan de Prins Hendrikkade, aan de voorzijde van het station, stopten in het verleden langeafstandsbussen. Er is historische bedieningsinformatie beschikbaar.
=== Prins Hendrikplantsoen ([[GVB]], [[Connexxion]] en 's nachts [[EBS]]) =Veer =={{BusstationInfoHalteInfo|naam=Prins HendrikkadeCentraal Station
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Stadsvervoer Amsterdam]], [[Concessie AmstellandIJ- en Noordzeekanaalveren (2019-2024)|IJ-Meerlanden]en Noordzeekanaalveren], [[Concessie Waterland]] ('s nachts)|vervoerders=[[GVB]], [[Connexxion]], [[EBS]]|vorm=perronbusstation|type=statisch
}}
[[Categorie:Rhijnspoorweg]][[Categorie:Oosterspoorweg]][[Categorie:Staatslijn K]][[Categorie:Oude Lijn]]