|frequentie_zondag=4x/uur
|frequentie_avond=4x/uur
|afbeelding=Lijn19 HTM GTL RL DHY.jpg
|onderschrift=Lijn 19 op weg naar Leidschendam op de Rijswijkse Landingsbaan toen deze nog met GTL's reed.
}}
'''Tramlijn 19''' is de nieuwste tramlijn in de omgeving van Den Haag. De lijn voert vanaf het ziekenhuis MCH Antoniushove in Leidschendam, via de nieuwbouwwijken en de stations [[Leidschenveen]] en [[Den Haag Ypenburg|Ypenburg]] naar Delft Noord. Daarmee doet de lijn, als enige tramlijn in het vervoergebied van de [[HTM]], het centrum van Den Haag niet aan. Ook herbergt de lijn de derde volledig ondergrondse halte van de HTM, halte Oosteinde.
== Geschiedenis ==
[[Lijn 19 Leidschendam Leidsenhage - Delft Tanthof|Lijn 19]] is op 3 juli 2010 gaan rijdentussen Leidschendam Leidsenhage en Delft Tanthof. De deels parallel lopende [[Lijn 40 Den Haag Rotonde Houtkade - Leidschendam Dillenburgsingel|buslijn 40]] is gelijktijdig opgeheven.
Vanaf 18 april 2011 kwamen lijn 1 en 19 tussen Delft Station en Delft Tanthof tijdelijk te vervallen door de aanleg van de spoortunnel. Vanaf het busstation bij Delft NS werden pendelbussen ingezet naar Delft Tanthof. Op 12 december 2011 konden beide lijnen weer naar Tanthof rijden. Wegens werkzaamheden aan de halte [[Leidschendam MCH Antoniushove|MCH Antoniushove]] rijdt lijn 19 van 8 april 2013 tot nader order naar de halte [[Leidschendam Dillenburgsingel|Dillenburgsingel]] <small>(Leidschendam Noord)</small>. Per 7 oktober 2013 rijden er [[RegioCitadis|RegioCitadis-voertuigen]] op lijn 19, voorheen reed er [[GTL8|GTL-materieel]]. Tevens wordt de lijn ingekort tot halte Nieuwe Plantage <small>(in Delft Noord)</small>. Dit omdat er bij Station Delft geen ruimte was voor een keerpunt. === Voormalige route tussen 3 juli 2010 en 6 oktober 2013 ==={{RouteTop |{{RouteRij | {{Rimg|rer}}{{Rimg|0sr}} | Leidschendam, Dillenburgsingel (tijdelijk eindpunt van 8 april 2013 tot 6 oktober 2013) }}{{RouteRij | {{Rimg|rer}}{{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Kastelenring }}{{RouteRij | {{Rimg|rer}}{{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Burgemeester Kolfschotenlaan }}{{RouteRij | {{Rimg|0sr}}{{Rimg|rlr}} | [[Leidschendam Sint Antoniushove|Leidschendam, Sint Antoniushove]] (eindpunt, van 3 juli 2010 tot 7 april 2013)}}{{RouteRij | {{BRimg|rarr}} | Leidschendam, Leidsenhage [[Afbeelding:RR.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/RandstadRail]][[Afbeelding:2RR.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Lijn_2_Den_Haag_Kraayenstein_-_Leidschendam_Leidsenhage]] [[Afbeelding:Tram.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Tram_van_Den_Haag]][[Afbeelding:6.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Lijn_6_Den_Haag_Leyenburg_-_Leidschendam_Noord]]}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Leidschendam, Weigelia }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Voorburg, Oosteinde }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Middenweg }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Klaverveld }}{{RouteRij | {{Rimg|rsMr}} | [[Den Haag Leidschenveen|Den Haag, Leidschenveen Centrum]] [[Afbeelding:RR.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/RandstadRail]][[Afbeelding:3RR.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Lijn_3_Den_Haag_Loosduinen_-_Zoetermeer_Centrum_West]][[Afbeelding:4RR.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Lijn_4_Den_Haag_De_Uithof_-_Zoetermeer_Javalaan]][[Afbeelding:Metro E.png|15px|link=http://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Lijn_E_Den_Haag_Centraal_-_Rotterdam_Slinge]]}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, De Lanen }}{{RouteRij | {{Rimg|rsTr}} | [[Den Haag Ypenburg|Den Haag, Station Ypenburg]]}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Weidevogellaan}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Gruttosingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Scholekstersingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Ypenburg Centrum}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Den Haag, Anthony Fokkersingel}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Brasserskade}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Nieuwe Plantage}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Wateringsevest}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Prinsenhof}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Binnenwatersloot }}{{RouteRij | {{Rimg|rsTr}} | [[Delft|Delft, Station]]}}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Krakeelpolderweg }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Hovenpassage }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Martinus Nijhofflaan }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Diepenbrockstraat }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Van der Slootsingel }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Sadatweg }}{{RouteRij | {{Rimg|rsr}} | Delft, Bikolaan }}{{RouteRij | {{Rimg|rs0}} | Delft, Abtswoudsepark}}}}
== Eindpunt ==
Het eindpunt in Delft is gepland in de TU-wijk / Technopolis, maar kan daar voorlopig nog niet worden gerealiseerd vanwege problemen met de Sint Sebastiaansbrug in Delft. Voorlopig rijdt reed lijn 19 daarom naar het eindpunt van [[Lijn 1 Scheveningen Noorderstrand - Delft Tanthof|lijn 1]] in Delft (Abtswoudsepark). Dit eindpunt kankon, vanwege de bouw van de nieuwe treintunnel en het daarmee gepaard gaande opbreken van de tramrails, maar voor een beperkte tijd worden gebruikt. Daarom was het de bedoeling lijn 19 vanaf 13 juli 2013 ingekort zou worden tot de halte Delft, Nieuwe Plantage. Vanwege problemen met de (bredere en zwaardere) Regio-Citadissen op het traject is deze inkorting tot 7 oktober 2013 uitgesteld. Eind 2015 zal lijn 19 doorrijden naar TU Delft<ref>Stadsgewest Haaglanden (30-09-2013) [http://haaglanden.nl/tijdelijk-nieuw-begin-eindpunt-lijn-19 Tijdelijk nieuw begin-/eindpunt lijn 19]</ref>. == Problemen en uitstel ==De opening van de lijn was uitgesteld onder meer vanwege problemen met de beveiliging in de Sijtwendetunnel tussen Leidschenveen en Leidschendam <ref>Stadsgewest Haaglanden (20-10-2009) [http://www.haaglanden.nl/sites/default/p-main.asp?id=2496&mrkt=8 Start tramlijn 19 uitgesteld]</ref>. Op 22 maart 2010 startte het testen van de lijn. Op 1 en 2 juli 2010 reed de lijn voor het eerst, zonder dat reizigers hoefden te betalen. Op 3 juli 2010, met het ingaan van de zomerdienstregeling van de [[HTM]], is de lijn volledig in dienst genomen <ref>Stadsgewest Haaglanden (08-03-2010) [http://www.haaglanden.nl/sites/default/p-main.asp?id=2558&mrkt=8&reload_coolmenus Start testen tramlijn 19]</ref>. == Zie ook ==[http://www.htm.nl/Pages/DEF/527.html HTM pagina over lijn 19]
{{bron|bronvermelding=<references/>}}
