Wijzigingen

<div style="display:none"><div id="mf-kop-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;margin-top:25px;">{|style="background-color: #CADCEB;"|== OV in Nederland Wiki ==<span class="plainlinks" style="color:002bb8">[http://portal.ovinnederland.nl/ PORTAL] - [http://www.ovinnederland.nl FORUM] - [http://over.ovinnederland.nl/ OVER OVNL]</span>

Welkom op de mobiele weergave. Gebruik de zoekfunctie hierboven om een artikel te vinden of navigeer via de links hieronder.|}</div></div><!-----DESKTOPWEERGAVE{{: KOP----->Hoofdpagina/Banner}}<div {|cellpadding="1" style="font-size:25px; margin:0.3em95%; text-align:centerjustify;">'''Welkom op de OV in Nederland Wiki'''|colspan="2" style="background-color: #CADCEB;border-radius: 5px;"|</div> <!----VACATUREid="mf-intro-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">{{VacatureHoofdpagina/Intekenlijst}} Deze Wiki is onderdeel van de website <span class="plainlinks">[http://www.ovinnederland.nl OV in Nederland.nl]<!-----MELDING INTEKENLIJST NIEUWEDRGL (ZICHTBAAR VAN WEEK 41 T/M WEEK 1-----span>{{#switch, ook wel bekend als OVNL. De [[OV in Nederland Wiki:{{CURRENTWEEK}}Info|41OVNL-wiki]] is bedoeld als aanvulling op het forum en als naslagwerk op diverse gebieden in het openbaar vervoer van Nederland. Ook is er aandacht voor het OV in [[:Categorie:België|42België]] en [[:Categorie:Duitsland|43Duitsland]], inclusief [[Grensoverschrijdend openbaar vervoer|44|45|46|47|48|49grensoverschrijdende lijnen]]. Er zijn nu [[Speciaal:Statistics|50|51|52|53|01={{Hoofdpagina/IntekenlijstNUMBEROFARTICLES}}}}<!----OVER ]] artikelen. Met een OVNL-account kun je pagina's aanmaken en bewerken (''<span class="plainlinks">[http://www.ovinnederland.nl/ucp.php?mode=register registreren]</span> ----[[Speciaal:Aanmelden|inloggen]]''). De informatie in deze wiki is voor iedereen op te vragen. Voor vragen over het openbaar vervoer kun je zonder registratie gebruik maken van onze [http://www.ovinnederland.nl/viewforum.php?f=74 <u>OV vraagbaak</u>]. Let op dat dit een openbaar forum is waar iedereen de informatie kan bekijken.</div >|- |width="50%" style="widthbackground-color:#CADCEB; border-radius:48%5px; vertical-align:top" | <div id="mf-concessie-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB; floatpadding:left0.5em;">==== Over de OVNL-wiki [[Aanbesteding]]en ====<div id="mf-welkom-mobiele-weergave">De [[OV in Nederland WikiBestand:InfoYutong 8737 Katwijk.jpeg|170px|OVNL-wikirechts]] is een handig naslagwerk over Een groot deel van het openbaar vervoer OV in Nederland van toen, nu en moet om de toekomstzoveel jaar worden [[aanbesteding|aanbesteed]]. Daarnaast zijn Hierdoor kan er pagina's over het OV in onder meer België, Duitsland, Frankrijk en Luxemburg. De wiki telt nu ineens een nieuwe vervoerder of een [[Speciaal:StatisticsHuisstijlen in het openbaar vervoer|{{NUMBEROFARTICLES}}andere kleur bus]] artikelendoor de straat rijden.

Een groep enthousiastelingen verzamelt informatie over De verantwoordelijke [[:Categorie:Treinserie|treinseries]], [[:Categorie:Spoorlijn|spoorlijnen]], [[:Categorie:Spoorwegtechniek|spoorwegtechniek]], [[:Categorie:Station|stations]], [[:Categorie:Busstation|busstations]], [[:Categorie:Lijnen|busOV-, tram- en metrolijnen]], [[openbaar vervoer te waterautoriteit|OV te waterprovincie of vervoerregio]], maakt eerst een [[:Categorie:Dienstregeling|dienstregelingenprogramma van eisen]]bekend, waarna [[:Categorie:Materieel|materieel]], [[:Categorie:Vervoerder|vervoerders]], [[Overzicht van concessies|concessies]], [[Huisstijlen in het openbaar vervoer|huisstijlen]], [[:Categorie:Terminologie|vakjargon]], de [[OV-chipkaart]] en [[:Categorie:Alles|nog veel meer]]!</div></div><!-----MEEHELPEN------><div style="width:49%; vertical-align:top; float:right;">==== Meehelpen? ====Er wordt geprobeerd de informatie op de wiki zo betrouwbaar mogelijk te houdenaanbiedingen kunnen doen. Help ook mee!# <span class="plainlinks" style="color:002bb8">[http://www.ovinnederland.nl/ucp.php?mode=register Registreren]</span>.# Al geregistreerd? [[Speciaal:Aanmelden|Inloggen]].# Zoek op of het artikel al bestaat.# Maak het artikel zelf aan, werk een [[:Categorie:Beginnetje|beginnetje]] uit of kies een onderwerp uit De winnaar mag de [[Speciaal:GevraagdePaginas|wenslijstconcessie]]uitvoeren.# Raadpleeg De formele basis voor dit proces is vastgelegd in de '''[[:Help:Inhoud|hulpinformatieWet Personenvervoer 2000]]''' voor meer tips en uitleg.# Bekijk ook eens het <span class="plainlinks" style="color:002bb8">[http://www.ovinnederland.nl/viewforum.php?f=29 discussieonderdeel op het forum]</span>.</div><div style="clear:both"></div><!-----ONDERWERPEN------><div id="mf-onderwerpen">== [[Bestand:Stationsklok.svg|30px|link=]] Dienstregeling ==[[Bestand:Utrecht station digital information board 2.jpg|thumb|rechts|Digitaal megascherm met vertrektijden op [[Utrecht Centraal]]]]

Wat zou het openbaar vervoer zijn zonder '''[[dienstregelingConcessietabel]]?| [[Concessiekaart]]''' </div>

| width="50%" style="background-color: #CADCEB; border-radius:5px; vertical-align:top;" | <div id="mf-dienstregeling-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">==== [[Dienstregeling]] ====[[Bestand:Vertrekstaat RRReis.jpg|170px|rechts]]Wat zou het openbaar vervoer zijn zonder een dienstregeling? Reizigers kunnen hiermee hun reis plannen. Dit kan met bijvoorbeeld een [[reisplanner]], het personeel van de voertuigen kan worden geïnstrueerd over de tijden en de route die ze moeten aanhouden en het materieel kan worden gecoördineerdeen [[lijnfolder]] of een [[vertrekstaat]].

[[:categorie:reisinformatie|Reisinformatie]] is beschikbaar Alle Europese spoorwegen voeren sinds 2002 de nieuwe dienstregeling in op de zondag na de vorm tweede zaterdag van bijvoorbeeld een [[vertrekstaat]]december. De stads- en streekvervoerders passen hun diensten dan meestal ook aan, [[lijnfolder]] of een [[reisplanner]] maar ook op internetandere momenten kunnen wijzigingen plaatsvinden.

De dienstregeling wordt regelmatig onder de loep genomen, om bestaande verbindingen nog beter op elkaar af te stemmen en omdat er lijnen bijkomen of verdwijnen'''[[:Categorie:Dienstregeling|Dienstregelingen]] | [[:Categorie:Dienstregeling naar jaar|Dienstregeling naar jaar]] | [[Landelijk Uitgedunde Dienstregeling|Winterdienstregeling]]''' </div>|- | width="50%" style="background-color: #CADCEB; border-radius:5px; vertical-align: top" | <div id="mf-trein-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">==== [[Trein]] ====[[Bestand:0532 ARR RS30. Alle spoorwegmaatschappijen in Europa hanteren sinds 2002 jpg|170px|rechts]]Nederland kent een dienstregelingsjaar dat afloopt op de tweede zaterdag [[Lijst van decemberspoorlijnen|uitgebreid spoornet]]. De meeste regionale [[NS Reizigers|NS]] rijdt de [[Intercity|Intercity's]] en [[Sprinter|Sprinters]] op het [[Hoofdrailnet]], andere vervoerders hanteren dezelfde dienstregelingsperiode, maar ook rijden [[stoptrein|stop-]] en [[sneltrein]]en op andere momenten kunnen wijzigingen doorgevoerd worden[[gedecentraliseerde treindienst|regionale lijnen]]. Tot en met 2001 begon het nieuwe dienstregelingsjaar eind meiVerder zijn er enkele [[Grensoverschrijdend_openbaar_vervoer#Trein|internationale treinen]].

Bij werkzaamheden, wegafsluitingen, vakantieperiodes, evenementen, slechte weersomstandigheden of grote storingen kan de dienstregeling tijdelijk Al deze verbindingen worden aangepast. De ook wel [[NSTreinserie|treinseries]] en genoemd. Klik '''[[ProRailHuidige treinseries in Nederland|hier]] hebben sinds 2012 ''' voor een overzicht van alle treinseries in de [[Landelijk Uitgedunde Dienstregelingdienstregeling {{drgljaar}}]] achter de hand, die kan worden ingezet bij specifieke weersomstandigheden.

Artikelen op de wiki over dienstregelingswijzigingen:* Trein: In Nederland hebben alle speciale punten van het spoorwegnet (zoals dienstregelpunten) een eigen [[Dienstregeling 2014plaatsnaamverkortingen|2014]]* Bus, tram, metro: [[:categorie:stads- en streekvervoer 2014|2014]]* [[:Categorie:Dienstregeling naar jaar|Dienstregeling naar jaarverkorting]].

== Op deze wiki is tevens informatie te vinden over het [[Bestand:Trein blauw.svgCategorie:treinmaterieel|35px|link=treinmaterieel]] Trein ==en vele [[Bestand:VELIOS.JPG|thumbCategorie:Stations naar land|rechts|[[Velioshuidige]] trein van en [[Veolia Transport]] op [[Nijmegen:Categorie:Voormalig station|station Nijmegen]]voormalige]]stations in binnen- en buitenland.

Nederland kent een uitgebreid spoornet. Vroeger exploiteerde de NS alle binnenlandse reizigerstreinen. In 1995 werd de NS verzelfstandigd. Een jaar later ging '''[[Lovers Rail:Categorie:Spoorwegtechniek|Spoorwegtechniek]] als eerste bedrijf de concurrentie aan met de NS. Dit werd al snel een flop.| [[:Categorie:Spoorwegprojecten|Spoorwegprojecten]]''' </div>

Succesvoller bleek het [[gedecentraliseerde treindienst |decentraliseren van diverse regionale treindiensten]], die door de NS vaak als onrendabel waren aangewezen. Veel van deze diensten zijn daarna [[aanbestedingwidth="50%" style="background-color: #CADCEB; border-radius:5px; vertical-align: top" |openbaar aanbesteed]]. Bij een aanbesteding wordt gekeken welke vervoerder de beste prijs<div id="mf-overig-kwaliteitsverhouding kan bieden. Het exploitatiecontract, de zogeheten [[concessie]], mag tegenwoordig maximaal 15 jaar duren, waarna er weer een nieuwe aanbesteding moet worden uitgeschreven. De [[Concessie Regionale treindienst Almelo mobiele- Mariënberg|treindienst Almelo weergave" style="background- Mariënberg]] had in 1997 de primeur, deze werd in mei 1998 overgenomen door [[Oostnet]]. Later [[Gedecentraliseerde treindienstcolor: #Overzicht|volgden meer trajecten]]. [[Arriva]] rijdt nu bijvoorbeeld [[stoptrein|stop-]] en [[sneltrein]]en op de [[Concessie Vechtdallijnen|Vechtdallijnen]] en [[Veolia Transport]] op de [[Heuvellandlijn]]CADCEB;padding: 0.5em;">

De belangrijkste verbindingen (tegenwoordig alle ==== [[IntercityStads- en streekvervoer|Intercity'sBus, tram en metro]] en ====[[Sprinter (treinsoort)Bestand:Lijn 25 Uithoorn Busstation.jpg|Sprinters170px|rechts]]) zijn gebundeld in het In heel Nederland rijden [[hoofdrailnetlijnbus]]sen. Deze concessie is door het [[Ministerie van Infrastructuur en MilieuTrams in Nederland|Trams]] rijden in de vier grootste steden. [[:Categorie:Metrolijnen|Metro's]] tot zeker 2025 rijden in [[onderhands gunnenMetro van Amsterdam|onderhands gegundAmsterdam]] aan en [[NS ReizigersMetro van Rotterdam|Rotterdam]]. Enkele gedecentraliseerde treindiensten worden ook nog door NS uitgevoerd, waaronder het De [[KamperlijntjeRandstadRail]]verbindt de steden Den Haag, Delft, Rotterdam en Zoetermeer.

Internationale treinen van en naar Nederland worden gereden door Al deze [[NS Hispeed:categorie:Lijnen|lijndiensten]] rijden via vaste routes en door de buitenlandse vervoerders [[Deutsche Bahn]], stoppen bij [[NMBS:Categorie:Halte|haltes]] en . Ze komen vaak samen bij een [[Thalysstation]]of op een andere centrale plaats.

Elke treinrit heeft Van enkele steden is een eigen overzicht gemaakt van het openbaar vervoer in die stad. Een lijst met steden is '''[[Treinnummering|treinnummer]]. De laatste twee cijfers hiervan verschillen per rit, Openbaar vervoer in de overige cijfers duiden de [[:Categorie:Treinserie|treinserie]] aan. Het meeste [[:Categorie:treinmaterieelstad|treinmaterieel]] voor personenvervoer rijdt tegenwoordig op elektriciteit. Slechts op enkele trajecten wordt nog [[dieselmaterieel]] ingezet. In Nederland hebben alle speciale punten van het spoorwegnet (zoals dienstregelpunten) eigen [[plaatsnaamverkortingenhier]]''' te vinden.

Wanneer er sprake is van een [[verstoring van de treindienst]], komt de [[Bijsturen van de treindienst|bijsturingsafdeling]] van de vervoerder in actie. Bij ernstige [[:Categorie:Ontsporingen en aanrijdingen|ongevallen]] wordt ook de [http://www.ivw.nl/ verkeersinspectie] ingeschakeld. Op deze wiki is tevens informatie te vinden over bijna 400 het [[:Categorie:StationMaterieel|stationsmaterieel]] in binnen- en buitenland. == [[Bestand:Bus blauw.svg|30px|link=]] Lijnbus ==[[Bestand:Lijn66 Asd.JPG|thumb|rechts|over [[VDL Citea]] stadsbus van het [[GVB]] in Amsterdam.]] [[Lijnbus]]sen rijden Haltes in heel Nederland op vastgestelde routes. Onderweg stoppen ze bij vaste [[bushalte]]s, maar alleen als er passagiers in- of uit willen stappen. Veel [[:Categorie:Buslijnen|buslijnen]] komen samen bij een [[station|treinstation]], op centrale plaatsen in de stad of bij speciale [[busstation]]s. De [[stadsbus]] rijdt tussen de wijken binnen een stad en de [[streekbus]] rijdt tussen steden en dorpen. In bepaalde plattelandsgebieden gingen vanaf 1977 diverse [[buurtbus]]projecten van start. Buurtbussen worden gereden door vrijwilligers met 8-persoons bussen. Meestal gelden voor de buurtbus afwijkende vervoerbewijzen en tarieven. In 1998 droeg de rijksoverheid het beheer van het Nederlandse stadsbus- en streekvervoer over aan [[OV-autoriteit|regionale overheden]]. Door de invoering van de [[Wet Personenvervoer 2000]] zijn zij verplicht om [[concessie]tramhaltes]s voor het busvervoer middels een [[aanbesteding|openbare aanbesteding]] exclusief aan een vervoerder toe te kennen. Alleen Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht mogen het stadsvervoer ook onderhands gunnen. De laatste drie steden besloten het busvervoer toch aan te besteden. De concessietermijn voor personenvervoer per bus is maximaal 10 jaar. Indien de concessie ook nog spoorvervoer bevat en dit minimaal 50 procent van het contract beslaat, dan geldt een maximale looptijd van 15 jaar. Steeds meer [[:Categorie:Busmaterieel|busmaterieel]] rijdt niet meer op diesel, maar maakt gebruik van een [[alternatieve aandrijving]]. Met name aardgas-, elektrische- en hybride bussen verschijnen steeds meer in het straatbeeld. In [[:Categorie:Stadsdienst Apeldoorn|Apeldoorn]] wordt al enige jaren een proef gedaan met de [[Whisper]]. Tussen [[Rotterdam Kralingse Zoom]] en bedrijvenpark Rivium in Capelle aan den IJssel rijden volautomatische elektrische busjes onder de naam [[Parkshuttle]]. [[Arnhem]] heeft als enige stad Sneltramhaltes in Nederland een [[trolleybus in Arnhem|trolleybusnetwerksneltramhaltes]].  Buslijnen zijn nogal aan veranderingen onderhevig. Daarom zijn er op deze wiki ook tal van pagina's met informatie over [[:Categorie:Tijdelijke buslijnen|tijdelijke-]] en [[:Categorie:Voormalige buslijnen|voormalige buslijnen]]. Daarnaast zijn er pagina's over [[:Categorie:Grensoverschrijdende lijnen|grensoverschrijdende-]] en [[:Categorie:Buitenlandse buslijnen|buitenlandse buslijnen]]. == [[Bestand:Metro nieuw.svg|18px|link=]] Tram, metro en lightrail ==[[Bestand:RSG3 Meijersplein.JPG|thumb|rechts|Twee [[SG3|RSG3]] metrovoertuigen naderen [[Rotterdam Meijersplein|station Meijersplein]].]] In de grote steden is veel vraag naar openbaar vervoer. Daarom rijden hier Busstations in hoge frequenties, naast bussen, ook [[:Categorie:TramlijnenNederland|trambusstations]]- en [[:Categorie:Metrolijnen|metrolijnen]]. [[Tram|Stadstrams]] worden geëxploiteerd Metrostations in en om [[Concessie Stadsvervoer AmsterdamNederland|Amsterdam]], [[Concessie Haaglanden stad|Den Haag]] en [[Concessie Rail Rotterdam|Rotterdammetrostations]]. De trams hebben gemiddeld om de 500 meter een halte. Een [[Sneltram]]s rijden tussen [[Lijn 51 Amsterdam CS - Amstelveen Westwijk|Amsterdam Zuid en Amstelveen]], tussen [[Concessie Regio Utrecht|Utrecht en Nieuwegein/IJsselstein]] en in de Rotterdamse deelgemeente Prins Alexander. [[MetroOverzicht van stallingen|Metro's]] rijden in [[Metro overzicht van Amsterdam|Amsterdam]] stallingen en [[Metro stelplaatsen van Rotterdam|Rotterdam]]. Ze rijden zowel boven als onder de grond, vrij van het wegverkeer. De [[RandstadRail]] is een zogeheten [[lightrail]]netwerk en maakt reizen tussen Den Haag en Rotterdam en naar Zoetermeer mogelijk zonder over te stappen. In Rotterdam sluit de RandstadRail aan op het metronetwerk en in Den Haag op het tramnetwerk. Alle tram-, metro- en lightraillijnen, behalve de Utrechtse sneltram, zijn onderhands gegund aan het plaatselijke stadsvervoerbedrijf. Zie ook: [[Aanbesteding grote stedenmaterieel]]. Uiteraard is eveneens op deze wiki informatie beschikbaar over het [[:Categorie:Trammaterieel|tram]]- en [[:Categorie:Metromaterieel|metromaterieel]]te vinden. <!----MOBIELE WEERGAVE: DIV EINDE TEKST----> </div><!----DESKTOPWEERGAVE: DIV EINDE PAGINAOPMAAK-----> </div>