Wijzigingen

<!-----Paginaopmaak (kleurverloop)MOBIELE WEERGAVE: KOP------><div style="border: 1px solid #cadbeb; background: #cadbeb; backgrounddisplay: none"><div id="mf-mozkop-linearmobiele-gradient(top, #cadbeb 0%, #fff 20%, #cadbeb 60%, #fff 100%); weergave" style="background: -webkit-gradient(linear, left top, left bottom, color-stop(0%,#cadbeb), color-stop(20%,: #fff), color-stop(60%,#cadbeb), color-stop(100%,#cadbeb))CADCEB; backgroundpadding: -webkit-linear-gradient(top, #cadbeb 0%, #fff 20%, #cadbeb 60%, #fff 100%).5em; background: margin-o-linear-gradient(top, #cadbeb 0%, #fff 20%,#cadbeb 60%, #fff 100%):25px; ">{|style="background-color: -ms-linear-gradient(top, #cadbeb 0%, #fff 20%, #cadbeb 60%, #fff 100%)CADCEB; background"|== OV in Nederland Wiki ==<span class="plainlinks" style="color: linear-gradient(top,#cadbeb 0%, #fff 20%, #cadbeb 60%, #fff 100%); padding002bb8">[http:0//www.ovinnederland.5em; fontnl FORUM] -family[http: Trebuchet MS;"//over.ovinnederland.nl/ OVER OVNL]</span>

Welkom op de mobiele weergave. Gebruik de zoekfunctie hierboven om een artikel te vinden of navigeer via de links hieronder.|}<!/div></div>{{:Hoofdpagina/Banner}}{|cellpadding="1" style="font-size:95%;text-align:justify;"|colspan="2" style="background-color: #CADCEB;border-radius: 5px;"|<div id="mf-Welkomintro-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">{{Hoofdpagina/Intekenlijst}}Deze Wiki is onderdeel van de website <span class="plainlinks">[http://www.ovinnederland.nl OV in Nederland.nl]</span>, ook wel bekend als OVNL. De [[OV in Nederland Wiki:Info|OVNL-wiki]] is bedoeld als aanvulling op het forum en als naslagwerk op diverse gebieden in het openbaar vervoer van Nederland. Ook is er aandacht voor het OV in [[:Categorie:België|België]] en [[:Categorie:Duitsland|Duitsland]], inclusief [[Grensoverschrijdend openbaar vervoer|grensoverschrijdende lijnen]]. Er zijn nu [[Speciaal:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikelen. Met een OVNL-account kun je pagina's aanmaken en bewerken (''<span class="plainlinks">[http://www.ovinnederland.nl/ucp.php?mode=register registreren]</span> -[[Speciaal:Aanmelden|inloggen]]''). De informatie in deze wiki is voor iedereen op te vragen. Voor vragen over het openbaar vervoer kun je zonder registratie gebruik maken van onze [http://www.ovinnederland.nl/viewforum.php?f=74 <u>OV vraagbaak</u>]. Let op dat dit een openbaar forum is waar iedereen de informatie kan bekijken.</div>|- |width="50%" style="background-color:#CADCEB; border-radius: 5px; vertical-align: top" | <div id="mf-welkomconcessie-mobiele-weergave" style="textbackground-align:center; background: #12a2ea; color:#fffCADCEB; font-sizepadding:20px0.5em;">==== [[Aanbesteding]]en ====[[Bestand:Yutong 8737 Katwijk.jpeg|170px|rechts]]Een groot deel van het OV in Nederland moet om de zoveel jaar worden [[aanbesteding|aanbesteed]]. Hierdoor kan er ineens een nieuwe vervoerder of een [[Huisstijlen in het openbaar vervoer|andere kleur bus]] door de straat rijden.

'''''Welkom op de OV in Nederland Wiki'''''</div><!----Vacature---->{{Vacature}}<!----OverOVNL----><div style="border-left: 2px solid #888; padding-left: 15px; padding-top: 10px; overflow: auto; clear: both"><div style="width: 50px; height: 40px; float: left;">[[Afbeelding:Nuvola apps package editors.png|40px|link=]]</div><div id="mf-welkom2"> ''De verantwoordelijke [[OV in Nederland Wiki:Info-autoriteit|OVNL-Wikiprovincie of vervoerregio]] is maakt eerst een online naslagwerk over het openbaar vervoer in Nederland en daarbuiten. De wiki telt op dit moment [[Speciaal:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]] artikelen over het [[stads- en streekvervoerprogramma van eisen]]bekend, waarna [[trein]]vervoer en [[openbaar vervoer te watervervoerders]]aanbiedingen kunnen doen.</div></div><!----Registreren----><div style="border-left: 2px solid #888; padding-left: 15px; padding-top: 10px; overflow: auto; clear: both"><div style="width: 50px; height: 40px; float: left;">De winnaar mag de [[Afbeelding:Nuvola apps password.png|40px|link=concessie]]</div> ''Iedereen kan na [http://wwwuitvoeren.ovinnederland.nl/ucp.php?mode=register registratie] artikelen aanmaken en bewerken. Met de registratiegegevens kan ook worden ingelogd op het forum en het portal. Lees De formele basis voor je aan de slag gaat dit proces is vastgelegd in de '''[[:Help:Inhoud|hulpinformatieWet Personenvervoer 2000]]''' <small>(ook te vinden in het navigatiemenu links)</small>.''</div>

<!-----Snellinks mobiele weergave------><div style="font-size:12px; background: #cadbeb;"><div id="mf-snellinks">Onderwerpen: ['''[OV-chipkaart]] - [[Overzicht van concessies|ConcessiesConcessietabel]] - [[:Categorie:Station|Stations]] - [[:Categorie:Busstation|BusstationsConcessiekaart]] - [[:Categorie:Treinserie|Treinseries]] - [[:Categorie:Buslijnen|Buslijnen]] - [[:Categorie:Materieel|Materieel]] - [[:Categorie:Vervoerder|Vervoerders]] - [[:Categorie:Terminologie|Vakjargon]].''' </div></div><!-----Onderwerpen------><div id="mf-onderwerpen">== [[Bestand:Ambox clock.svg|20px|link=]] Dienstregeling ==[[Bestand:Utrecht station digital information board 2.jpg|thumb|rechts|Digitaal megascherm met vertrektijden op [[Utrecht Centraal]]]]

| width="50%" style="background-color: #CADCEB; border-radius:5px; vertical-align:top;" | <div id="mf-dienstregeling-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">==== [[Dienstregeling]] ====[[Bestand:Vertrekstaat RRReis.jpg|170px|rechts]]Wat zou het openbaar vervoer zijn zonder een dienstregeling? Reizigers kunnen hiermee hun reis plannen. Dit kan met bijvoorbeeld een [[dienstregelingreisplanner]], een [[lijnfolder]] of een [[vertrekstaat]]?.

Vervoerders kunnen met behulp van Alle Europese spoorwegen voeren sinds 2002 de nieuwe dienstregeling in op de reiziger informeren over het vervoersaanbod, zodat zij hun reis kunnen plannen. [[:categorie:reisinformatie|Reisinformatie]] is beschikbaar in zondag na de vorm tweede zaterdag van bijvoorbeeld een [[vertrekstaat]]december. De stads- en streekvervoerders passen hun diensten dan meestal ook aan, [[lijnfolder]] of een [[reisplanner]] maar ook op internet, zoals [[9292.nl]]. Op basis van de dienstregeling worden ook personeelsroosters en materieelomloop geplandandere momenten kunnen wijzigingen plaatsvinden.

De dienstregeling wordt jaarlijks onder de loep genomen, om bestaande verbindingen nog beter op elkaar af te stemmen en omdat er lijnen bijkomen of verdwijnen. Alle spoorwegmaatschappijen in Europa hanteren sinds 2002 een dienstregelingsjaar dat ingaat op de tweede zaterdag van december, om 24'''[[:Categorie:Dienstregeling|Dienstregelingen]] | [[:Categorie:Dienstregeling naar jaar|Dienstregeling naar jaar]] | [[Landelijk Uitgedunde Dienstregeling|Winterdienstregeling]]''' </div>|- | width="50%" style="background-color: #CADCEB; border-radius:5px; vertical-align:00 uur top" | <div id="mf-trein- dus op zondag om mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">==== [[Trein]] ====[[Bestand:00 uur0532 ARR RS30. De meeste regionale vervoerders passen hun dienstregeling dan ook aanjpg|170px|rechts]]Nederland kent een [[Lijst van spoorlijnen|uitgebreid spoornet]]. Alle [[NS Reizigers|NS]] rijdt de [[Intercity|Intercity's]] en [[Sprinter|Sprinters]] op het [[Hoofdrailnet]], andere vervoerders kunnen ook rijden [[stoptrein|stop-]] en [[sneltrein]]en op andere momenten kleine of grote wijzigingen aan de dienstregeling doorvoeren[[gedecentraliseerde treindienst|regionale lijnen]]. Tot en met 2001 begon het nieuwe dienstregelingsjaar eind meiVerder zijn er enkele [[Grensoverschrijdend_openbaar_vervoer#Trein|internationale treinen]].

Bekijk de dienstregelingswijzigingen:* Al deze verbindingen worden ook wel [[Dienstregeling 2013Treinserie|Trein (2013)treinseries]]* genoemd. Klik '''[[Dienstregeling 2014Huidige treinseries in Nederland|Trein (2014)hier]]* [[:categorie:stads- en streekvervoer 2013|Bus, tram en metro per concessie (2013)]]* ''' voor een overzicht van alle treinseries in de [[:Categorie:Dienstregeling naar jaar|Voorgaande jarendienstregeling {{drgljaar}}]].

Bij werkzaamheden, wegafsluitingen, vakantieperiodes, evenementen, slechte weersomstandigheden of grote storingen kan de dienstregeling tijdelijk worden aangepast. De [[NS]] en [[ProRail]] In Nederland hebben sinds 2012 alle speciale punten van het spoorwegnet (zoals dienstregelpunten) een speciale eigen [[Landelijk Uitgedunde Dienstregelingplaatsnaamverkortingen|verkorting]] achter de hand, die kan worden ingezet bij verwachte sneeuw of vorst.

== Op deze wiki is tevens informatie te vinden over het [[Bestand:Trein blauw.svgCategorie:treinmaterieel|30px|link=treinmaterieel]] Trein ==en vele [[Bestand:VELIOS.JPG|thumbCategorie:Stations naar land|rechts|[[Velioshuidige]] trein van en [[Veolia Transport]] op [[Nijmegen:Categorie:Voormalig station|station Nijmegen]]voormalige]]stations in binnen- en buitenland.

Nederland kent een uitgebreid spoornet. Vroeger had de NS het alleenrecht op de exploitatie van alle binnenlandse reizigerstreinen. In 1995 werd de NS verzelfstandigd. Een jaar later ging '''[[Lovers Rail:Categorie:Spoorwegtechniek|Spoorwegtechniek]] als eerste bedrijf de concurrentie aan met de NS. Dit werd echter een flop.| [[:Categorie:Spoorwegprojecten|Spoorwegprojecten]]''' </div>

Succesvoller bleek het [[gedecentraliseerde spoorlijn |decentraliseren]] en vervolgens [[aanbestedingwidth="50%" style="background-color: #CADCEB; border-radius:5px; vertical-align: top" |openbaar aanbesteden]] van de – door NS vaak onrendabel geachte – regionale lijnen. Het principe van aanbesteden is dat het vervoerbedrijf dat de meest uitgebreide dienstregeling tegen de laagste subsidie kan bieden, de lijn(en) mag exploiteren. Het exploitatiecontract, de zogenaamde [[concessie]], heeft meestal een looptijd van 10 tot 15 jaar, waarna er weer een nieuwe aanbesteding moet worden uitgeschreven<div id="mf-overig-mobiele-weergave" style="background-color: #CADCEB;padding: 0.5em;">

De ==== [[spoorlijn Mariënberg Stads- Almeloen streekvervoer|spoorlijn Mariënberg - AlmeloBus, tram en metro]] had in 1997 de primeur. De treindienst werd in 1998 overgenomen door ====[[OostnetBestand:Lijn 25 Uithoorn Busstation.jpg|170px|rechts]]. Later volgden meer trajecten. In heel Nederland rijden [[Arrivalijnbus]] rijdt nu bijvoorbeeld sen. [[stoptreinTrams in Nederland|stop-Trams]] en rijden in de vier grootste steden. [[sneltrein:Categorie:Metrolijnen|Metro's]]en op de rijden in [[Concessie VechtdallijnenMetro van Amsterdam|VechtdallijnenAmsterdam]] en [[Veolia TransportMetro van Rotterdam|Rotterdam]] op de . De [[HeuvellandlijnRandstadRail]]verbindt de steden Den Haag, Delft, Rotterdam en Zoetermeer.

Op de belangrijkste spoorlijnen, die tegenwoordig onderdeel zijn van het Al deze [[hoofdrailnet]], blijft [[NS Reizigers]] tot zeker 2015 met [[Intercity:categorie:Lijnen|Intercity'slijndiensten]] rijden via vaste routes en stoppen bij [[Sprinter (treinsoort):Categorie:Halte|Sprintershaltes]] rijden. Het [[Ministerie van Infrastructuur en Milieu]] heeft het voornemen om ook de concessie 2015-2025 Ze komen vaak samen bij een [[onderhands gunnen|onderhands te gunnenstation]] aan de NSof op een andere centrale plaats.

Internationale treinen Van enkele steden is een overzicht gemaakt van en naar Nederland worden gereden door het openbaar vervoer in die stad. Een lijst met steden is '''[[NS Hispeed]] en door Openbaar vervoer in de buitenlandse vervoerders [[NMBS]] en [[Deutsche Bahnstad|hier]]''' te vinden.

Elke treinrit heeft een eigen [[Treinnummering|treinnummer]]. De laatste twee cijfers hiervan verschillen per treindienst, de overige cijfers duiden de [[:Categorie:Treinserie|treinserie]] aan. Op deze Wiki wiki is tevens informatie te vinden over het [[:Categorie:treinmaterieelMaterieel|treinmaterieelmaterieel]] en over bijna 400 [[:Categorie:Station|stations]] in binnen- en buitenland. Wanneer er sprake is van een [[verstoring van de treindienst]], komt de [[Bijsturen van de treindienst|bijsturingsafdeling]] van de vervoerder Haltes in actie. Bij ernstige [[:Categorie:Ontsporingen en aanrijdingen|ongevallen]] wordt ook de [http://www.ivw.nl/ verkeersinspectie] ingeschakeld. In Nederland hebben alle speciale punten van het spoorwegnet (zoals dienstregelpunten) eigen [[plaatsnaamverkortingen]]. == [[Bestand:Bus blauw.svg|30px|link=]] Bus ==[[Bestand:Lijn66 Asd.JPG|thumb|rechts|[[VDL Citea]] stadsbus van het [[GVB]] in Amsterdam.]] [[Bus]]sen rijden in heel Nederland op vastgestelde routes. De [[stadsbus]] rijdt tussen de wijken binnen een stad. De [[streekbus]] rijdt tussen steden en dorpen. Onderweg stoppen ze bij vaste [[bushalte]]s, maar alleen als er passagiers in- of uit willen stappen. Sinds 1977 rijdt in bepaalde plattelandsgebieden de [[buurtbus]]. Deze 8bus-persoons bussen worden gereden door vrijwilligers en er geldt meestal een ander tarief. Veel [[:Categorie:Buslijnen|buslijnen]] komen samen bij een [[station|treinstation]], op centrale plaatsen in de stad of bij speciale [[busstation]]s. [[OV-autoriteit|Regionale overhedentramhaltes]] bepalen, net als bij de gedecentraliseerde spoorlijnen, sinds de invoering van de [[Wet Personenvervoer 2000]] via een [[aanbesteding|openbare aanbesteding]] welk bedrijf (een bepaald deel van) het busvervoer Sneltramhaltes in de regio exclusief mag verzorgen. [[Concessie]]s met buslijnen duren doorgaans 6 tot 8 jaar. Soms worden de buslijnen gezamenlijk aanbesteed met een spoorlijn en duurt het contract langer. De stadsbussen in Amsterdam zijn de enige buslijnen die (nog) niet openbaar zijn aanbesteed. Steeds meer [[:Categorie:BusmaterieelNederland|busmaterieelsneltramhaltes]] rijdt niet meer op diesel, maar maakt gebruik van een [[alternatieve aandrijving]]. Met name aardgas-, elektrische- en hybride bussen verschijnen steeds meer Busstations in het straatbeeld. In [[:Categorie:Stadsdienst ApeldoornNederland|Apeldoorn]] wordt al enige jaren een proef gedaan met de [[Whisper]]. Tussen [[Rotterdam Kralingse Zoombusstations]] en bedrijvenpark Rivium in Capelle aan den IJssel rijden volautomatische elektrische busjes onder de naam [[Parkshuttle]]. [[Arnhem]] heeft als enige stad Metrostations in Nederland een [[trolleybus in Arnhem|trolleybusnetwerkmetrostations]].  Buslijnen zijn nogal aan veranderingen onderhevig. Daarom zijn er op deze wiki ook tal van pagina's met informatie over Een [[:Categorie:Voormalige buslijnen|voormalige buslijnen]]. Daarnaast zijn er pagina's over [[:Categorie:Buitenlandse buslijnen|buitenlandse buslijnen]]. == [[Bestand:Metro nieuw.svg|18px|link=]] Tram, metro en lightrail ==[[Bestand:RSG3 Meijersplein.JPG|thumb|rechts|Twee [[SG3|RSG3]] metrovoertuigen naderen [[Rotterdam Meijersplein|station Meijersplein]].]] In de grote steden is veel vraag naar openbaar vervoer. Daarom rijden hier in hoge frequenties, naast bussen, ook [[:Categorie:Tramlijnen|tram]]- en [[:Categorie:Metrolijnen|metrolijnen]]. [[Tram|Stadstrams]] rijden in de regio’s [[Concessie Stadsvervoer Amsterdam|Amsterdam]], [[Concessie Haaglanden stad|Den Haag]] en [[Concessie Rail Rotterdam|Rotterdam]]. De trams hebben gemiddeld om de 500 meter een halte. [[Sneltram]]s rijden tussen [[Lijn 51 Amsterdam CS - Amstelveen Westwijk|Amsterdam Zuid en Amstelveen]], tussen [[Concessie BRU sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein|Utrecht en IJsselstein]] en in de Rotterdamse deelgemeente Prins Alexander. [[MetroOverzicht van stallingen|Metro's]] rijden in [[Metro overzicht van Amsterdam|Amsterdam]] stallingen en [[Metro van Rotterdam|Rotterdam]]. Ze rijden zowel boven als onder de grond, vrij stelplaatsen van het wegverkeer. De [[RandstadRailmaterieel]] is een zogeheten [[lightrail]]netwerk en maakt reizen tussen Den Haag en Rotterdam en naar Zoetermeer mogelijk zonder over te stappen. In Rotterdam sluit RandstadRail aan op het metronetwerk, in Den Haag op het tramnetwerk. Een ander lightrailproject is de [[RijnGouweLijn]]. Alle tram- en metrolijnen (incl. RandstadRail), behalve de Utrechtse sneltram, zijn onderhands gegund aan het plaatselijke stadsvervoerbedrijf. Zie ook: [[Aanbesteding grote steden]]. Uiteraard is eveneens op deze Wiki informatie beschikbaar over het [[:Categorie:Trammaterieel|tram]]- en [[:Categorie:Metromaterieel|metromaterieel]]wiki te vinden. <!----Einde tekst mobiele weergave----></div><!----Einde paginaopmaak-----></div>