Wijzigingen

Ga naar: navigatie, zoeken

Amsterdam Centraal

1.950 bytes toegevoegd, 10 juni
Internationaal
|verkorting=Asd
|fecode=058
|vervoerders=[[NS Reizigers]] , [[NS International]], [[ThalysEurostar]], [[EurostarEuropean Sleeper]], [[Arriva]]
}}
[[Afbeelding:Cuypershal.JPG|290px|thumb|right|De zogeheten Cuypershal in het middendeel van het stationsgebouw. 25 december 2009.]]
Station [[Amsterdam Centraal]] is het grootste en drukste station van Amsterdam. Tegelijkertijd is het station het drukste binnen Nederland. Vele treinen hebben hier een tussenstop of het station als eindpunt. Dit station is het beginpunt van de [[Rhijnspoorweg]] naar Arnhem.
<br>Het door Pierre Cuypers ontworpen stationsgebouw is geopend op 15 oktober 1889. De vanuit het westen en oosten komende spoorlijnen eindigden vóór die tijd op de tijdelijke eindstations [[Amsterdam Westerdok|Westerdok]] en [[Amsterdam Oosterdok|Oosterdok]]. Door de opening van het Centraal Station zijn deze spoorlijnen aan elkaar geknoopt. Het stationsareaal is gebouwd op drie kunstmatig aangelegde eilanden.
<br>De centrale stationshal is vernoemd naar de architect en heet daarom ook wel Cuypershal. Vanuit deze hal gaat een middentunnel onder alle perrons door en vanuit deze, en ook vanuit de aan de zijkant gelegen west- en oosttunnel, zijn alle perrons bereikbaar. Tussen deze tunnels door lopen de IJ- en Amstelpassage die geen toegang geven tot de perrons, maar waardoor men zonder OV-chipkaart door het station heen kan lopen.
Het station door Pierre Cuypers ontworpen stationsgebouw is geopend op 15 oktober 1889. De vanuit het westen en directe omgeving was decennialang een grote bouwput, vanwege oosten komende spoorlijnen eindigden vóór die tijd op de op 22 juli 2018 geopende tijdelijke eindstations [[Amsterdam Westerdok|Westerdok]] en [[Noord/ZuidlijnAmsterdam Oosterdok|Oosterdok]]. Daarnaast is het busstation van Door de Centrum- naar de IJzijde opening van het stationsgebouw verhuisdCentraal Station zijn deze spoorlijnen aan elkaar geknoopt. Aanstaande projecten zijn de bouw van een ondergrondse fietsenstalling onder het Open Havenfront en het herinrichten van de wisselstraten ten westen en ten oosten van het Het station waardoor de lijnvoering ontvlochten kan worden en treinen sneller kunnen binnenkomen en vertrekken. Hierbij worden de perrons verbreed en perronloze middensporen opgehevenareaal is gebouwd op drie kunstmatig aangelegde eilanden.
De centrale stationshal is vernoemd naar de architect en heet daarom Cuypershal. Vanuit deze hal gaat een middentunnel onder alle perrons door en vanuit deze, en ook vanuit de aan de zijkant gelegen west- en oosttunnel, zijn alle perrons bereikbaar. Tussen deze tunnels door lopen de IJ- en Amstelpassage die geen toegang geven tot de perrons, waardoor men zonder OV-chipkaart door het station heen kan lopen. Het station en directe omgeving was decennialang een grote bouwput, vanwege de op 22 juli 2018 geopende [[Noord/Zuidlijn]]. Tegelijk met de opening van deze lijn is het busstation van de centrum- naar de IJzijde van het stationsgebouw verhuisd. Aanstaande projecten zijn de bouw van een ondergrondse fietsenstalling onder het Open Havenfront en het herinrichten van de wisselstraten rondom het station waardoor de lijnvoering ontvlochten kan worden en treinen sneller kunnen binnenkomen en vertrekken. Hierbij worden de perrons verbreed en worden perronloze middensporen verwijderd. == Dienstregeling 2021 2024 ===== Richting Zaandam - Alkmaar ==={{PatTop |{{PatRij1 | .09 | 3000 | [[Den Helder]] |8/ 8a| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .13 | 4000 | [[Uitgeest]] |10a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .23 | 7400 | [[Uitgeest]] |7a| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits ma-do}}{{PatRij1 | .28 | 800 | [[Alkmaar]] (- [[Den Helder]]) |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do en vr na 15:00}}{{PatRij1 | .39 | 3000 | [[Den Helder]] |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .43 | 4000 | [[Uitgeest]] |10a| [[Sprinter]] | [[NS]] | }}{{PatRij1 | .53 | 7400 | [[Uitgeest]] |7a| [[Sprinter]] | [[NS]] | spits ma-do}}{{PatRij1 | .58 | 800 | [[Alkmaar]] (- [[Den Helder]]) |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]] | tot 18:30 ma-do en vr na 15:00}}}} === Richting Hoorn - Enkhuizen ===
{{PatTop |
{{PatRij1 | .06 | 4500 | [[Enkhuizen]] (middagspits) |7a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | ma-do om 17.09 | 3000 | [[Den Helder]] |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .13 | 4000 | [[Uitgeest]] |7a| [[Sprinter]] | [[NS]]06}}{{PatRij1 | .19 | 3900 | [[Enkhuizen]] (tot 19:30) |8a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .23 | 7400 | [[Uitgeest]] (tot 19:30 ma-vr) |7a| [[Sprinter]] | [[NS]]do}}{{PatRij1 | .23 | 2900 | [[Enkhuizen]] (na 19:30) |8a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .29 | 800 | [[Alkmaar]] (- [[Schagen]] (- [[Den Helder]])) (tot na 19:30) |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]]en vr-zo}}{{PatRij1 | .36 | 4500 | [[Enkhuizen]] (middagspits) |7a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | ma-do om 17.39 | 3000 | [[Den Helder]] |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .43 | 4000 | [[Uitgeest]] |7a| [[Sprinter]] | [[NS]]36}}{{PatRij1 | .49 | 3900 | [[Enkhuizen]] (tot 19:30) |8a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .53 | 7400 | [[Uitgeest]] (tot 19:30 ma-vr) |7a| [[Sprinter]] | [[NS]]do}}{{PatRij1 | .53 | 2900 | [[Enkhuizen]] (na 19:30) |8a| [[Intercity]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .59 | 800 | [[Alkmaar]] (- [[Schagen]] (- [[Den Helder]])) (tot na 19:30) |8/8a| [[Intercity]] | [[NS]]en vr-zo}}
}}
=== Richting Haarlem ===
{{PatTop |
{{PatRij1 PatRij4 | .04 05 | {{S| 2200 }}/{{S|2300}} | [[Vlissingen]] |2a4a| [[Intercity]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .11 10 | 4800 5400 | [[Alkmaar]] - [[HoornZandvoort aan Zee]] |12b| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .20 | 2100 | [[Den Haag Centraal]] |2a4a| [[Intercity]] | [[NS]]| Ma-do 6:00-22:00, vr 15:00-21:00, za/zo 11:00-22:00}}{{PatRij1 | .26 25 | 5400 4800 | [[Zandvoort aan ZeeHoorn]] |12b| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .34 35 | 2200 | [[Vlissingen]] |2a4a| [[Intercity]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .41 40 | 4800 5400 | [[AlkmaarZandvoort aan Zee]] (- [[Hoorn]]) |12b| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .50 | 2100 | [[Den Haag Centraal]] |2a4a| [[Intercity]] | [[NS]]| Ma-do 6:00-22:00, vr 15:00-21:00, za/zo 11:00-22:00}}{{PatRij1 | .56 55 | 5400 4800 | [[Zandvoort aan ZeeAlkmaar]] (- [[Hoorn]] ) |12b| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}
}}
=== Richting Schiphol ===
{{PatTop |
{{PatRij1 | .00 01 | 5800 | [[Hoofddorp]] |14b/15b| [[Sprinter]] | [[NS]]| spits en weekend}}{{PatRij1 | .08 11 | 900 4600 | [[Breda]] |14a| [[Intercity directLeiden Centraal]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .11 | 4600 | (- [[Den Haag Centraal]] ) |14b15a| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .22 16 | 1000 | [[Rotterdam Centraal]] |11a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS]]| zondag niet tussen 9:00 en 12:00}}{{PatRij1 | .30 31 | 5800 | [[Hoofddorp]] |14b/15b| [[Sprinter]] | [[NS]]| spits en weekend}}{{PatRij1 | .38 | 900 | [[Breda]] |14a11a/15a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS]]}}{{PatRij1 | .41 | 4600 | [[Leiden Centraal]] (- [[Den Haag Centraal]] ) |14b15a| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .53 55 | 1000 | [[Rotterdam Centraal]] |11a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS]]| zondag niet tussen 9:00 en 12:00}}
}}
=== Richting Weesp - Hilversum / Almere ===
{{PatTop |
{{PatRij1 | .00 | 1500 | [[Amersfoort Centraal]] (- [[Deventer]]) (1x/2 uur doordeweeks) |11b| [[Intercity]] | [[NS]]| 1x/2 uur doordeweeks}}{{PatRij1 | .00 | 140 | [[Berlin Ostbahnhof]] (|10a| [[Intercity]] | [[NS International|NS Intern.]] | 1x/2 uur; soms als [[Treinserie 240 ({{drgljaar}})|240]]) |10a| [[Intercity]] | [[NS International]]}}{{PatRij1 | .08 | 2600 | [[Almere Centrum]] |11b/13b| [[Intercity]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .11 | 15800 5800 | [[Amersfoort Vathorst]] |10b/11a| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .23 | 14600 4600 | [[ZwolleAlmere Oostvaarders]] |10b/11b| [[Sprinter]] | [[NS]]| spits ma-do}}{{PatRij1 | .30 | 1500 | [[Amersfoort Centraal]] (- [[Deventer]]) |11b13b/14b| [[Intercity]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .38 | 2600 | [[Almere Centrum]] |11b/13b| [[Intercity]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .41 | 15800 5800 | [[Amersfoort Vathorst]] |10a/10b| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .53 | 14600 4600 | [[ZwolleAlmere Oostvaarders]] |10b| [[Sprinter]] | [[NS]]| spits ma-do}}}}
=== Richting Amsterdam Amstel - Gouda / Utrecht ===
{{PatTop |
{{PatRij1 | .05 | 800 | [[Maastricht]] (tot 19:30) |44b/5b| [[Intercity]] | [[NS]]| tot 18:30 ma-do}}{{PatRij1 | .08 09 | 7400 | [[RhenenUtrecht Centraal]] (tot 19:30 ma-vr[[Driebergen-Zeist]]) |4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]]| spits}}{{PatRij1 | .10 | 2900 | [[Maastricht]] (na 19:30) |4b| [[Intercity]] | [[NS]]| na 19:30 en vr-zo}}{{PatRij1 | .14 15 | 3900 | [[Heerlen]] (tot 19:30) |44b| [[Intercity]] | [[NS]]| tot 19:30 ma-do}}{{PatRij1 | .19 | 4000 | [[Rotterdam Centraal]] |4/5b5| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .24 | 3000 | [[Nijmegen]] |4| [[Intercity]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .35 | 800 | [[Maastricht]] (tot 19:30) |44b| [[Intercity]] | [[NS]]| tot 18:30 ma-do}}{{PatRij1 | .39/.41 | 7400 | [[RhenenUtrecht Centraal]] (tot 19:30 ma-vr[[Driebergen-Zeist]]) |4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]]| spits}}{{PatRij1 | .40 | 2900 | [[Maastricht]] (na 19:30) |4b| [[Intercity]] | [[NS]]| na 19:30 en vr-zo}}{{PatRij1 | .45 | 3900 | [[Heerlen]] (tot 19:30) |44b| [[Intercity]] | [[NS]]| tot 19:30 ma-do}}{{PatRij1 | .49 | 4000 | [[Rotterdam Centraal]] |4/5b| [[Sprinter]] | [[NS]]| }}{{PatRij1 | .54 | 3000 | [[Nijmegen]] |4| [[Intercity]] | [[NS]]| }}}} === Nachtnet (vrijdag- en zaterdagnacht) ==={{PatTop |{{PatRij1 | .19 | 1400 | [[Utrecht Centraal]] (- [[Nijmegen]]) |4a/7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.19 t/m 5.19; eerste trein naar Nijmegen}}{{PatRij1 | .20 | 32790 | [[Groningen]] |??| [[Nachttrein]] | [[Arriva]] | vr/za-nacht om 5.20; speciaal tarief}}{{PatRij1 | .25/.26 | 1400 | [[Utrecht Centraal]] |2b/8b| [[Intercity]] | [[NS]] | vr/za-nacht om 6.26 en za/zo-nacht om 6.25}}{{PatRij1 | .34 | 32790 | [[Schiphol Airport]] |??| [[Nachttrein]] | [[Arriva]] | vr/za-nacht om 3.34; speciaal tarief}}{{PatRij1 | .43/.46 | 1400 | [[Rotterdam Centraal]] |7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.46 t/m 4.46, za/zo-nacht tot 5.43}}{{PatRij1 | .46 | 21500 | [[Utrecht Centraal]] |13a| [[Intercity]] | [[NS]] | vr/za- en za/zo-nacht om 2.46}}{{PatRij1 | .50 | 22200 | [[Haarlem]] |8a| [[Intercity]] | [[NS]] | vr/za- en za/zo-nacht om 2.50 en 3.50}}}} === Nachtnet (overige nachten) ==={{PatTop |{{PatRij1 | .18/.19 | 1400 | [[Utrecht Centraal]] |2a/2b/<br>4a/7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.19 t/m 5.19}}{{PatRij1 | .46 | 1400 | [[Rotterdam Centraal]] |7a/11a| [[Intercity]] | [[NS]] | van 1.46 t/m 4.46}}
}}
=== Internationaal ===
{{PatTop |
{{PatRij1 | .15 08 | 9300 | [[Paris-Nord]] |15a14b| [[ThalysEurostar]] | [[NS International|NS Intern.]]| }}{{PatRij1 | .25 28 | 9200 | [[Brussel-Zuid]] |15a| [[Intercity direct|IC direct]] | [[NS International|NS Intern.]]| }}{{PatRij1 | .38 | 100 | [[Frankfurt (M) Hbf]] (|2b| [[ICE]] | [[NS International|NS Intern.]] | soms als [[Treinserie 200 ({{drgljaar}})|200]]) |2b| [[ICE]] | [[NS International]]}}{{PatRij1 | .46 47 | 9100 | [[London St. Pancras International]] (3x/dag) |15| [[Eurostar]] | [[Eurostar]]| 1-2x/dag}}
}}
=== Nachtnet Internationale nachttrein ==={{PatTop |{{PatRij1 | 6.31 | 450 | [[Brussel-Zuid]] |5/5a| [[European Sleeper]] | [[European Sleeper]] | ma + wo + vr; speciaal tarief}}{{PatRij1| 19 .00 | 1400 420 | [[Utrecht CentraalInnsbruck Hbf]] / [[Wien Hbf]] |7a10b| [[IntercityNightjet]] | [[NSÖBB]]| }}{{PatRij1 | 20.46 28 | 1400 400 | [[Rotterdam CentraalZürich HB]] |7a7| [[IntercityNightjet]] | [[NSÖBB]]| }}{{PatRij1 | 22.50 34 | 22200 450 | [[HaarlemPraha hl.n.]] (vr/za-nacht om 2:50 en 3:50) |8a8| [[IntercityEuropean Sleeper]] | [[NSEuropean Sleeper]]| ma + wo + vr; speciaal tarief}}
}}
{{PatVoetnoot}}
''Aan de dagranden wordt dit station soms ook bediend door Sprinter {{s|7300}}.''
{{HistBedienLink}}
[[Afbeelding:M51.png|30px|]][[Afbeelding:M53.png|30px|]][[Afbeelding:M54.png|30px|]] [[Amsterdam Nieuwmarkt|Nieuwmarkt]] >> ''(850m richting Gaasperplas/Gein/Isolatorweg)''
<br>[[Afbeelding:M52.png|30px|]] [[Amsterdam Rokin|Rokin]] >> ''(1100m richting Station Zuid)''
<br>[[Afbeelding:M52.png|30px|]]<< [[Amsterdam Noorderpark|Noorderpark]] ''(1740m richting BuikslotermeerpleinNoord)''
== Tram ==
|naam=Centraal Station IJzijde
|plaats=Amsterdam
|concessie=[[Concessie Stadsvervoer Amsterdam (2012-2024)|Stadsvervoer Amsterdam]], [[Concessie Zaanstreek-Waterland (20122024-20232033)|Waterland]], [[Concessie Zaanstreek (2011-2023)|ZaanstreekWaterland]], [[Concessie Amstelland-Meerlanden (2018-2032)|Amstelland-Meerlanden]], [[Concessie Busvervoer Almere (2018-2027)|Busvervoer Almere]]
|vervoerders=[[GVB]], [[EBS]], [[Connexxion]], [[Keolis Nederland]]
|vorm=Eilandbusstation
|type=statisch
}}
<gallery mode="packed-hover" widths="210px" heights="160px">[[Afbeelding:Busstation IJSEI.JPG|300px|thumb|Het busstation aan de IJzijde van Amsterdam Centraal, 20 augustus 2014.</gallery>]]
Op 13 december 2009 werd busstation IJzijde geopend. Het busstation bij het Prins Hendrikplantsoen werd gesloten op 22 juli 2018, tegelijk met de ingebruikname van de [[Noord/Zuidlijn]]. Wel bleef er een halte aan de Prins Hendrikkade voor langeafstandsbussen.
 
{{LijnTabel|plaats=Amsterdam|halte=Amsterdam Centraal IJzijde|type=Bus}}
=== Langeafstandsbussen ===
De langeafstandsbussen stoppen aan Aan de Prins Hendrikkade, aan de voorzijde van het station, stopten in het verleden langeafstandsbussen. Er is historische bedieningsinformatie beschikbaar.{{LijnTabel|plaats=Amsterdam|halte=Amsterdam Centraal (Prins Hendrikplantsoen)|type=Langeafstandsbus}}
{{HistBusLink}}
{{LijnTabel|plaats=Amsterdam|halte=Amsterdam Centraal (veer)|type=Veer}}
{{HistVeerLink}}
== Verbouwing ==
60.638
bewerkingen

Navigatiemenu