Wijzigingen

De spoorlijn {{SpoorlijnInfo|naam=Spoorlijn Zutphen - Gelsenkirchen|lengte=102,7|jaar_geopend=1878 - 1880|jaar_gesloten=1979, 1994|huidige_status=Deels in gebruik|aantal_sporen=1, Hervest-Dorsten - Gladbeck-Zweckel: 2|vervoerders=[[ZutphenArriva]]-, [[WinterswijkNWB]] }}De '''spoorlijn Zutphen - Winterswijk''' is een verlengstuk van de [[Oosterspoorweg]]. In de negentiende eeuw was het de bedoeling dat er een spoorlijn kwam die Amsterdam via [[Amersfoort Centraal|Amersfoort]], [[Apeldoorn]], [[Zutphen ]] en [[Winterswijk ]] verbond met het Ruhrgebiet. Hier waren veel kolenmijnen. Echter, de [[HSM|HSM (Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij) ]] heeft de Oosterspoorweg slechts tot Zutphen aangelegd. Ze was bang geen toestemming te krijgen voor aanleg van de spoorlijn op Duits grondgebied, en een spoorlijn tot Winterswijk zou te onrendabel zijn. De Winterswijkse textielfabrikant Jan Willink maakte zich sterk voor een spoorverbinding met de rest van het land. Hij zag in dat de route nuttig kon zijn voor het goederenvervoer. Niet alleen voor een snelle verbinding van Amsterdam met de kolenmijnen in het Ruhrgebiet, ook de textielfabrieken in de Achterhoek zouden baat hebben bij een spoorlijn. Uiteindelijk kon in 1878 de spoorlijn Zutphen-Winterswijk worden geopend. In 1880 werd ook het verlengstuk geopend, de spoorlijn Winterswijk-Borken-Gelsenkirchen=Bismarck (tegenwoordig ''Gelsenkirchen Zoo''). De lijn werd aangelegd en geëxploiteerd door de [[NWS|NWS (Nederlandsch-Westphaalse-Spoorwegmaatschappij)]]. In 1926 werd de NWS (en dus ook de spoorlijn) overgenomen door de HSM. Dat Jan Willink een goede zet had gedaan, zou in de daarop volgende jaren wel blijken. In 1880 werd de spoorlijn Winterswijk-Bocholt geopend. In die jaren werd, onder leiding van Willink, een heel net van lokaalspoorwegen aangelegd in de Achterhoek. De lijnen Winterswijk-[[Zevenaar]] en Winterswijk-Neede-[[Hengelo]]/[[Enschede]] hadden in Winterswijk een eigen station, [[Winterswijk GOLS]]. Het gebouw hiervan werd in 1908 geopend en staat er nog steeds. In 1920, de bloeiperiode van station Winterswijk, waren er aansluitingen in vijf richtingen, drie locomotiefloodsen, twee kolenparken, diverse gebouwen voor technische diensten, en hadden de stations NWS en [[GOLS]] samen maar liefst 32 sporen. In Winterswijk kwamen meer goederen de grens over dan alle andere Duitse grensovergangen bij elkaar. Het traject [[Vorden]]-[[Ruurlo]] is zelfs een tijd dubbelsporig geweest om alle treinen te kunnen verwerken. Het goederenvervoer viel in de jaren 1960 terug omdat kolen bijna niet meer werden gebruikt en Nederland op aardgas overstapte. Inmiddels is station Winterswijk teruggevallen naar een kopstation voor de series {{S|30800}} en serie {{S|30900}} en liggen er nog zes sporen. Het NWS-gebouw dat nog in gebruik is, herinnert aan het verleden. Vanaf Gladbeck Zweckel liep de lijn oorspronkelijk naar Gelsenkirchen Bismarck. Tegenwoordig rijden de treinen vanaf Borken naar Essen.Block Holland, Block Gemenwirthe en Block Leblich waren kruisingsplaatsen. Aangezien de lijn tot Dorsten enkelsporig was (al was de spoordijk wel breed genoeg gemaakt voor dubbelspoor) waren deze drie blokposten ingericht, waar de treinen elkaar konden kruisen. Er stond een seinhuis en een baanwachterswoning bij.Vanaf Winterswijk zijn er nog veel van deze baanwachterswoningen te vinden. Ze worden particulier bewoond en verkeren in goede staat.In het kader van het 150-jarig bestaan van spoorwegen in Nederland, werd de spoorweg tussen Winterswijk en de Duitse grens van NS aan Natuurmonumenten geschonken, en sindsdien is de spoorweg een natuurgebied. Het spoor is, op een stuk van een kilometer lang voor de grens na, opgebroken, maar de spoordijk is goed herkenbaar als een lange rechte streep in het landschap. Een klein deel is toegankelijk, maar het meeste is natuurgebied en dus verboden terrein. == Data opening en sluiting ==Openingsdata:* 24 juni 1878: Zutphen - Winterswijk* 21 juni 1880: Winterswijk - Gelsenkirchen Sluitingsdata:* 4 maart 1940: Winterswijk - Burlo (alleen voor reizigersvervoer)* 29 september 1961: Burlo - Borken (alleen voor reizigersvervoer)* 29 september 1979: Winterswijk - Burlo* 30 september 1994: Burlo - Borken

De Winterswijkse textielfabrikant Jan Willink maakte zich sterk voor een spoorverbinding met Tussen Winterswijk en de rest van het land. Hij zag overweg Kienveenweg (in dat Nederland, vlak voor de route zeer nuttig kon zijn voor grens met Duitsland) is het goederenvervoerspoor opgebroken. Niet alleen voor een snelle verbinding van Amsterdam met Tussen de kolenmijnen in het Ruhrgebiet, ook de textielfabrieken in Kienveenweg en de Achterhoek zouden baat hebben bij een spoorlijn. Uiteindelijk kon in 1878 de spoorlijn Zutphen-Winterswijk worden geopend. In 1880 werd ook rijksgrens ligt het verlengstuk geopend, de spoorlijn Winterswijk-Borken-Gelsenkirchen=Bismarck spoor er nog (tegenwoordig ''Gelsenkirchen Zoo''zie foto). De lijn werd aangelegd door de NWS, en tussen de Nederlandsch-Westphaalse-Spoowegmaatschappij, maar de dienst werd gereden door de HSMrijksgrens en Borken is het spoor ook opgebroken.

Dat Jan Willink een goede zet had gedaan, zou in de daarop volgende jaren wel blijken. Ook in 1880 werd == Hedendaagse toegankelijkheid van de spoorlijn Winterswijk-Bocholt geopend. In die jaren werd, onder leiding ==Het gebeurt vaak dat op het tracé van Willink, voormalige spoorlijnen na de opbraak een heel net van lokaalspoorwegen fietspad of zelfs autoweg wordt aangelegd in (bijvoorbeeld de AchterhoekN348 tussen Raalte en Ommen). De lijnen voormalige spoorlijnen Winterswijk-[[Zevenaar]] Neede en Winterswijk-Neede-[[Hengelo]]/[[Enschede]] hadden in Winterswijk een eigen stationBocholt zijn nu fietspad, [[Winterswijk GOLS]]maar bij de ''Borkense Baan'' is dit echter niet het geval. Het gebouw hiervan werd Nederlandse deel van de lijn is in 1908 geopend bezit van Natuurmonumenten. Er komen salamanders voor, en staat er nu nog steedsbijzondere flora doordat de treinen van verre gebieden bijzondere zaadjes meenamen.

In 1920, Eind jaren 1990 is het Nederlandse deel van de spoorlijn opgebroken tussen de bloeiperiode van station Winterswijkoverwegen ''Badweg'' en ''Kienveenweg'', waren en is vrijwel geheel niet toegankelijk. Het ballastbed ligt er aansluitingen naar vijf richtingen, drie locomotiefloodsen, twee kolenparken, diverse gebouwen voor technische dienstennog wel, en hadden ook de brug over de stations NWS Boven-Slinge ligt er nog en GOLS samen maar liefst 32 sporenis toegankelijk. In Winterswijk kwamen meer goederen Nabij wachtpost 36 aan de grens over dan alle andere Duitse grensovergangen bij elkaar''Meester Brouwerlaan'' ligt er een stukje fietspad langs de lijn, dit is ook het geval nabij de overgang ''Deunkmolenweg''. Het traject [[Vorden]]-[[Ruurlo]] Na de overweg ''Kuipersweg'', waar het spoor nog aanwezig is zelfs , ligt de ''Blankersweg'' een tijd dubbelsporig geweest om alle treinen te kunnen verwerken. Helaas viel dit in stukje parallel aan de spoorlijn, daarna is het het tracé toegankelijk voor voetgangers tot de jaren '60 terug toen kolen bijna niet meer werden gebruikt en iedereen op aardgas overstapterijksgrens (zie bovenstaande foto).

Inmiddels is station Winterswijk teruggevallen naar Direct na de rijksgrens ligt er circa anderhalve kilometer een kopstation voor fietspad rechts langs het tracé, na de [[serie 30800]] en voormalige spoorwegovergang in de [[serie 30900]] en liggen er regionale weg L572 (waar nog zes sporen. Het NWS-gebouw dat nog steeds in gebruik altijd een bushalte met de naam ''Bahnübergang'' is, herinnert nog aan vervlogen jaren.) ligt er een straat links van het tracé.In de voormalige spoorbedding zijn enkele bordjes en oude hectometerstenen zonder opschrift te vinden.

Hieronder een routestrip van Van Burlo tot Borken ligt de spoorlijn op particulier terrein en is ontoegankelijk. Op enkele percelen is de lijnniet meer te herkennen, vanaf Zutphenmaar op luchtfoto's is vaak nog redelijk te zien waar de lijn heeft gelopen. == Traject =={{TreinRouteTop |{{TreinRouteRij | {{RouteTop Rimg|0sr}} | Zutphen}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsICr.svg{{Rimg|35px]] rsrg}} | [[ZutphenNieuwstad]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_AtnR.png|35px]] | ''richting [[DeventerStaatslijn A]] naar [[Leeuwarden]] en [[HengeloStaatslijn D]] naar [[Glanerbeek]]''}}

{{RouteRij | {{Rimg|rsrg}} | [[Afbeelding:Route_rsrg.svg|35pxWarken]] | Warken}}{{RouteRij TreinRouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | [[Vorden]]}}{{RouteRij | {{Rimg|rsrg}} | [[Afbeelding:Route_rsrg.svg|35pxBrandenborch]] | Brandenborch}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_vAtvL.png|35px]] | ''uit [[Spoorlijn Doetinchem - Hengelo|lijn]] van [[Doetinchem]]''}}{{RouteRij TreinRouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | [[Ruurlo]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_vAtnR.png|35px]] | ''naar [[Neede]]Spoorlijn Doetinchem -[[Hengelo|lijn]]/naar [[EnschedeHengelo]]''}}{{RouteRij | {{Rimg|rsrg}} | [[Afbeelding:Route_rsrg.svg|35px]] | Beltrum-Zieuwent]]}}{{RouteRij TreinRouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg{{Rimg|35px]] rsr}} | [[Lichtenvoorde-Groenlo]]}}

{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_vAtvR.png|35px]] | ''uit [[Spoorlijn Winterswijk - Neede|lijn]]-van [[HellendoornNeede]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_vAtnL.png|35px]] | ''[[Spoorlijn Winterswijk - Neede|lijn]] naar [[Winterswijk GOLS]]''}}{{TreinRouteRij | {{Rimg|rsr}} | Winterswijk West}}{{TreinRouteRij | {{Rimg|rsr}} | Winterswijk}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrRoute_AtnLv.svgpng|35px]] | ''[[Spoorlijn Winterswijk West- Zevenaar|lijn]] naar [[Zevenaar]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rs0Route_vAtnLv.svgpng|35px]] | ''[[Spoorlijn Winterswijk- Bocholt|lijn]] naar [[Bocholt]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_glrVgrens.svgpng|35px]] | ''Blok Hollandgrens Nederland - Duitsland''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_glrRoute_gsr.svg|35px]] | [[Burlo]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_vBrug.png|35px]] | ''rijksgrens Nederland/DuitslandBrug over de Bocholter Aa''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_gsrRoute_vAtvLv.svgpng|35px]] | Burlo''lijn DB 2265 van [[Empel-Rees]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_glrRoute_vAtvRv.svgpng|35px]] | ''Block Gemenwirthelijn DB 9205 uit [[Steinfurt-Burgsteinfurt]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_0srRoute_BeginGes.svgpng|35px]] | [[Borken(Westf.)]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_AtnRRoute_vAtnR.png|35px]] | ''raccordement Beckenberg, vroeger lijn DB 2265 naar Coesfeld[[Münster (Westf.) Hbf|Münster Hbf]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | [[Marbeck-Heiden]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rlrRoute_rsr.svg|35px]] | [[Rhade]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | [[Deuten]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_AtvR.png|35px]] | ''Block Leblichlijn DB 2273 van Quakenbrück''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Rhade[[Hervest-Dorsten]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrRoute_vAtvR.svgpng|35px]] | Deuten''lijn DB 2002 van Haltern am See''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_AtvRRoute_brug.png|35px]] | ''uit Brug over de Lippe''}}{{RouteRij | [[Coesfeld (WestfAfbeelding:Route_brug.)png|Coesfeld35px]]| ''Brug over het Wesel-Dattelnkanal''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Hervest-[[Dorsten]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_vAtnL.png|35px]] | ''lijn DB 2273 naar Bottrop Nord''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | [[Feldhausen]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsr.svg|35px]] | Dorsten[[Gladbeck-Zweckel]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_AtnLRoute_AtnR.png|35px]] | ''lijn DB 2251 naar Gladbeck West''}}{{RouteRij | [[Oberhausen HbfAfbeelding:Route_rsr.svg|35px]] |Oberhausen[[Gladbeck Ost]]''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrgRoute_rsr.svg|35px]] | Dorsten[[Gelsenkirchen-TönsholtBuer Süd]]}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrRoute_AtvL.svgpng|35px]] | Feldhausen''lijn DB 2246 van Oberhausen-Osterfeld Süd''}}{{RouteRij | [[Afbeelding:Route_rsrRoute_rs0.svg|35px]] | Gladbeck Zweckel[[Gelsenkirchen Zoo]]}}

==Treindienst==

Tussen Zutphen en Winterswijk wordt tegenwoordig een half-uursdienst halfuursdienst onderhouden door [[SyntusArriva]]. Zie voor meer details de pagina over de [[serie {{S|30800]]}}. Tussen Borken, Dorsten en Essen wordt een uursdienst onderhouden. Deze dienst staat bekend onder de naam ''Der Borkener'' en wordt geboden door de NordWestbahnRheinRuhrBahn. {{HuidigeSpoorlijnBediening|spoorlijn=Spoorlijn Zutphen - Gelsenkirchen}}{{HistBedienLink}}