152.314
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
Een '''dienstregeling''' is het geheel van vertrek-, rij- en aankomsttijden van één of meerdere lijndiensten.
Dienstregelingen van het openbaar vervoer worden gepubliceerd zodat de reizigers kunnen weten op welke tijden en volgens welke route deze lijndiensten rijden. Bijvoorbeeld in de vorm van [[vertrekstaat|vertrekstaten]], een [[busboekje|bus-]] of [[spoorboekje]] en op internet. Verder kan met behulp van de dienstregeling het personeel van de voertuigen worden geïnstrueerd over de tijden en de route die ze moeten aanhouden en het materieel kan worden gecoördineerd.
==Treindienstregeling==
Elk jaar wordt een nieuwe treindienstregeling opgesteld. Deze wordt door [[ProRail]] samengesteld, samen met vervoerders. ProRail doet dit op basis van regelgeving, zoals het ''Besluit capaciteitsverdeling hoofdspoorweginfrastructuur'' en de jaarlijks opgestelde ''Netverklaring'' <ref name="Netverklaring">http://www.prorail.nl/Vervoerders/Netverklaring/Pages/Netverklaring.aspx</ref>. De dienstregeling wordt samen met vervoerders gemaakt. Alle spoorwegmaatschappijen in Europa hanteren sinds 2002 een dienstregelingsjaar dat afloopt op de tweede zaterdag van december. De meeste regionale vervoerders hanteren dezelfde dienstregelingsperiode, maar ook op andere momenten kunnen wijzigingen doorgevoerd worden. Tot en met 2001 begon het nieuwe dienstregelingsjaar eind mei.
==Een treindienstregeling in de tijd==
Een dienstregeling wordt in drie fasen opgesteld <ref name="Werkplan">http://www.prorail.nl/Vervoerders/Capaciteitsverdeling/Dienstregeling2013/Documents/Werkplan%202013%20versie%201.5.pdf</ref><ref name="Capaciteitsverdeling">http://www.prorail.nl/Vervoerders/Capaciteitsverdeling/Pages/Capaciteitsverdeling.aspx</ref><ref name="Aanvraag en verdelen">http://www.prorail.nl/Vervoerders/Capaciteitsverdeling/Pages/Aanvraagenverdeling.aspx</ref>: basisuren, basisdagen en specifieke dagen. Op die dienstregeling wordt nog [[Bijsturen van de treindienst|bijgestuurd]] vanwege niet geplande situaties, dat wordt hier niet verder besproken.
===Basisuren===
Op basis van de jaardienst (uitgewerkt in de wijzigingsbladen) worden specifieke dagen gepland. De standaardweek wordt hierbij uitgeklapt naar specifieke datums. Op die dag kunnen allerlei wijzigingen worden ingevoerd, bijvoorbeeld de uitwerking van verdeelde incidentele werkzaamheden, extra treinen vanwege evenementen en treinen voor ad-hoc vervoer. De hierin geplande dagen worden geleverd aan verkeersleiding, en dit is de dienstregeling die uiteindelijk in de reisplanners wordt weergegeven.
==BronvermeldingLandelijke Uitgedunde Dienstregeling ==<references />Bij werkzaamheden, wegafsluitingen, vakantieperiodes, evenementen, slechte weersomstandigheden of grote storingen kan de dienstregeling tijdelijk worden aangepast. De [[NS]] en [[ProRail]] hebben sinds 2012 een [[Landelijk Uitgedunde Dienstregeling]] achter de hand, die kan worden ingezet bij specifieke weersomstandigheden.
[[Categorie:Busterminologie]]
[[Categorie:Spoorwegterminologie]]
[[Categorie:Naslagwerk]]