Stadtbahn van Köln: verschil tussen versies
(Categorie toegevoegd + lijn 13 rijdt ook 's nachts) |
(Vage tijdsaanduiding) (Labels: Bewerking via mobiel, Bewerking via mobiele website) |
||
| (3 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
|spoorbreedte=1435 millimeter | |spoorbreedte=1435 millimeter | ||
|opening=1877 (paardentram)<br>1900 (elektrische tram)<br>1968 (Stadtbahn) | |opening=1877 (paardentram)<br>1900 (elektrische tram)<br>1968 (Stadtbahn) | ||
| − | }} | + | }} |
| − | De '''Stadtbahn van Köln''' is een uit twaalf lijnen bestaand hoogwaardig sneltramnetwerk in en rond de Duitse stad. Een aanzienlijk deel van het netwerk ligt ondergronds, en in de buitenwijken zijn de tramlijnen ook | + | De '''Stadtbahn van Köln''' is een uit twaalf lijnen bestaand hoogwaardig sneltramnetwerk in en rond de Duitse stad. Een aanzienlijk deel van het netwerk ligt ondergronds, en in de buitenwijken zijn de tramlijnen ook snel door vrijliggende trambanen. Twee lijnen, 16 en 18, gaan naar Bonn en sluiten aan op het [[Stadtbahn van Bonn|Stadtbahnnetwerk]] aldaar. Het is het grootste sneltramnetwerk van Duitsland. Lijn 7 is de enige lijn die geen ondergronds traject heeft. |
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
In 1877 opende in Köln de eerste paardentram. Het netwerk dat zich daarna ontwikkelde bestond voornamelijk uit lijnen van Köln naar omliggende plaatsen en werden door verschillende maatschappijen uitgebaat. Om hier een einde aan te maken nam de gemeente Köln per 1 januari 1900 de tram over, waarna het werd geëlektrificeerd. De tram groeide uit tot een fijnmazig netwerk dat vooral in de binnenstad erg druk was, door krappe bogen en nauwe straatjes. | In 1877 opende in Köln de eerste paardentram. Het netwerk dat zich daarna ontwikkelde bestond voornamelijk uit lijnen van Köln naar omliggende plaatsen en werden door verschillende maatschappijen uitgebaat. Om hier een einde aan te maken nam de gemeente Köln per 1 januari 1900 de tram over, waarna het werd geëlektrificeerd. De tram groeide uit tot een fijnmazig netwerk dat vooral in de binnenstad erg druk was, door krappe bogen en nauwe straatjes. | ||
| − | Hoewel Köln | + | Hoewel Köln ruim een miljoen inwoners heeft en rond 1910-1920 al plannen had om een metro aan te leggen, is het daar door oorlogen en crises nooit van gekomen. Wel moest er iets gedaan worden aan de drukte in de binnenstad en dus werd in 1956 besloten een deel van het tramnetwerk ondergronds te brengen. Op 11 oktober 1968 werd het allereerste tunneltraject geopend van station ''Dom/Hauptbahnhof'' naar een tunneluitgang in de Magnusstraße, nabij het huidige station ''Friesenplatz''. In 1970 openden zijtakken naar het Barbarossaplatz en de Severinstraße en werd de tunnel bij het centraal station verlengd naar station ''Breslauer Platz/Hauptbahnhof''. Daarmee was het belangrijkste deel van het binnenstedelijke tunnelnetwerk compleet. |
== Hoge vloer en lage vloer == | == Hoge vloer en lage vloer == | ||
| Regel 23: | Regel 23: | ||
<br>''Klik op een stationsnaam in het overzicht voor een artikel over het betreffende station.''<br> | <br>''Klik op een stationsnaam in het overzicht voor een artikel over het betreffende station.''<br> | ||
[[Afbeelding:1 Köln.png|35px|link=Lijn 1 Köln Weiden West - Bergisch Gladbach Bensberg]] Weiden West - Neumarkt - [[Köln Messe/Deutz|Deutz]] - Bensberg | [[Afbeelding:1 Köln.png|35px|link=Lijn 1 Köln Weiden West - Bergisch Gladbach Bensberg]] Weiden West - Neumarkt - [[Köln Messe/Deutz|Deutz]] - Bensberg | ||
| − | <br>[[Afbeelding:3 Köln.png|35px|link=Lijn 3 Köln, Görlinger Zentrum - Thielenbruch]] | + | <br>[[Afbeelding:3 Köln.png|35px|link=Lijn 3 Köln, Görlinger-Zentrum - Thielenbruch]] Görlinger Zentrum - [[Köln-Ehrenfeld|Ehrenfeld]] - West Bahnhof - Neumarkt - [[Köln Messe/Deutz|Deutz]] - Thielenbruch |
<br>[[Afbeelding:4 Köln.png|35px|link=Lijn 4 Köln Bocklemünd - Leverkusen Schlebusch]] Bocklemünd - [[Köln-Ehrenfeld|Ehrenfeld]] - West Bahnhof - Neumarkt - [[Köln Messe/Deutz| Deutz]] - Schlebusch | <br>[[Afbeelding:4 Köln.png|35px|link=Lijn 4 Köln Bocklemünd - Leverkusen Schlebusch]] Bocklemünd - [[Köln-Ehrenfeld|Ehrenfeld]] - West Bahnhof - Neumarkt - [[Köln Messe/Deutz| Deutz]] - Schlebusch | ||
<br>[[Afbeelding:5 Köln.png|35px|link=Lijn 5 Köln, Sparkasse Am Butzweilerhof - Heumarkt]] Am Butzweilerhof - West Bahnhof - [[Köln Hbf|Hauptbahnhof]] - Heumarkt | <br>[[Afbeelding:5 Köln.png|35px|link=Lijn 5 Köln, Sparkasse Am Butzweilerhof - Heumarkt]] Am Butzweilerhof - West Bahnhof - [[Köln Hbf|Hauptbahnhof]] - Heumarkt | ||
Huidige versie van 16 sep 2023 om 16:12
| Sneltramnet van Köln | |
|---|---|
| Vervoerder | KVB |
| Spoorbreedte | 1435 millimeter |
| Opening | 1877 (paardentram) 1900 (elektrische tram) 1968 (Stadtbahn) |
De Stadtbahn van Köln is een uit twaalf lijnen bestaand hoogwaardig sneltramnetwerk in en rond de Duitse stad. Een aanzienlijk deel van het netwerk ligt ondergronds, en in de buitenwijken zijn de tramlijnen ook snel door vrijliggende trambanen. Twee lijnen, 16 en 18, gaan naar Bonn en sluiten aan op het Stadtbahnnetwerk aldaar. Het is het grootste sneltramnetwerk van Duitsland. Lijn 7 is de enige lijn die geen ondergronds traject heeft.
Geschiedenis
In 1877 opende in Köln de eerste paardentram. Het netwerk dat zich daarna ontwikkelde bestond voornamelijk uit lijnen van Köln naar omliggende plaatsen en werden door verschillende maatschappijen uitgebaat. Om hier een einde aan te maken nam de gemeente Köln per 1 januari 1900 de tram over, waarna het werd geëlektrificeerd. De tram groeide uit tot een fijnmazig netwerk dat vooral in de binnenstad erg druk was, door krappe bogen en nauwe straatjes.
Hoewel Köln ruim een miljoen inwoners heeft en rond 1910-1920 al plannen had om een metro aan te leggen, is het daar door oorlogen en crises nooit van gekomen. Wel moest er iets gedaan worden aan de drukte in de binnenstad en dus werd in 1956 besloten een deel van het tramnetwerk ondergronds te brengen. Op 11 oktober 1968 werd het allereerste tunneltraject geopend van station Dom/Hauptbahnhof naar een tunneluitgang in de Magnusstraße, nabij het huidige station Friesenplatz. In 1970 openden zijtakken naar het Barbarossaplatz en de Severinstraße en werd de tunnel bij het centraal station verlengd naar station Breslauer Platz/Hauptbahnhof. Daarmee was het belangrijkste deel van het binnenstedelijke tunnelnetwerk compleet.
Hoge vloer en lage vloer
Voortschrijdend inzicht bij de aanleg van diverse nieuwe tunneltrajecten heeft ervoor gezorgd dat niet alle lijnen dezelfde vloerhoogte hebben. De 'binnenring' uit 1987, gevormd door de huidige lijnen 12 en 15, heeft in tegenstelling tot de centrumtunnels lage perrons en dus ook lagevloerstrams. Dit is ook het geval in de tunnels aan de rechteroever van de Rijn in Deutz, aan lijn 1 en 9. In beide gevallen zijn de tunnels wel voorbereid voor een ombouw naar hoge perrons en hogevloerstrams: na de eigenlijke perrontoegang volgt nog een kleine trap van drie treden.
De stations Hansaring, Heimersdorf en Chorweiler hebben in het verleden ook daadwerkelijk hogevloerstrams ontvangen. Station Hansaring heeft daarom nog steeds een deels hoog perron, op de andere twee stations is het spoor opgehoogd.
Köln heeft nu dus in feite twee tramnetten met twee verschillende vloerhoogtes. Lagevloerslijnen zijn: 1, 7, 9, 12 en 15. Lijn 15 deelt enkele haltes met lijn 16, en lijn 7 met 13, daarom hebben de hogevloerstrams treeplanken die zich bij lagevloershaltes uitvouwen tot trap om het hoogteverschil te overbruggen.
Lijnennet
Klik op een lijnnummersymbool voor een beschrijving en routestrip van de betreffende lijn.
Klik op een stationsnaam in het overzicht voor een artikel over het betreffende station.
Weiden West - Neumarkt - Deutz - Bensberg
Görlinger Zentrum - Ehrenfeld - West Bahnhof - Neumarkt - Deutz - Thielenbruch
Bocklemünd - Ehrenfeld - West Bahnhof - Neumarkt - Deutz - Schlebusch
Am Butzweilerhof - West Bahnhof - Hauptbahnhof - Heumarkt
Frechen - Neumarkt - Zündorf
Sülz - Neumarkt - Deutz - Königsforst
Merkenich - Niehl - Hansaring - Zollstock
Sülzgürtel - Ehrenfeld - Geldernstraße/Parkgürtel - Mülheim - Holweide
Chorweiler - Hansaring - Ubierring
Niehl - Köln Hauptbahnhof - Wesseling - Bonn Hauptbahnhof - Bad Godesberg
Severinstraße - Rodenkirchen - Sürth
Thielenbruch - Mülheim - Köln Hauptbahnhof - Hürth - Brühl - Bornheim - Bonn Hauptbahnhof
Reisinformatie
Nagenoeg alle haltes en stations zijn voorzien van digitale displays waarop de komende twee trams worden getoond met op de onderste regel wisselende informatie van het KVB. Op ondergrondse stations wordt de nadering van een tram omgeroepen met lijnnummer, richting en belangrijke tussenstations. Opvallend is het gebruik van wijknamen in plaats van haltenamen om bestemmingen aan te duiden: zo rijdt lijn 9 volgens de borden niet naar Hermeskeiler Platz maar naar Sülz. Het eindpunt Buchheim heet eigenlijk Herler Straße.
In de trams wordt na vertrek de volgende halte akoestisch aangekondigd door een computerstem en visueel door lichtkranten aan de eindes van de bakken.
Op de stations wordt de naam aangegeven met grote rode panelen met witte bies boven en onder, met in wit de naam in lettertype Univers zoals gebruikelijk bij Duitse sneltramnetwerken uit deze tijd. Wegwijzers zijn wit met zwarte tekst. De lijnkleuren zoals hierboven worden alleen op kaarten en routestrips gebruikt en komen niet terug op displays of borden.
Dienstuitvoering
Op alle lijnen wordt doordeweeks tot circa 20 uur een tienminutendienst gereden, daarbuiten een kwartiersdienst. Op sommige lijnen worden doordeweeks overdag verdichtingsritten op deeltrajecten gereden om een vijfminutendienst te verzorgen: bijvoorbeeld op lijn 1 en 9. De lijnen 16 en 18 eindigen elke tien minuten net buiten de stad en rijden elke twintig minuten door naar Bonn. In het weekend wordt er 's nachts elk half uur doorgereden, behalve op lijn 17.
