Trans-Europ-Express

Uit OV in Nederland Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken

De Trans-Europ-Express (TEE) was een Europees netwerk van hoogwaardige treinverbindingen die de belangrijkste steden in Europa met elkaar verbonden. De TEE-organisatie werd in 1954 opgericht na een plan van NS-directeur Den Hollander. De originele deelnemers aan het TEE-netwerk waren naast de Nederlandse NS de NMBS uit België, SNCF uit Frankrijk, DB uit West-Duitsland, CFL uit Luxemburg, SBB uit Zwitserland en FS uit Italië. Op 2 juni 1957 begonnen de eerste treinen met rijden. In het begin van de jaren '70 bereikte het netwerk zijn hoogtepunt en waren ook de RENFE uit Spanje en ÖBB uit Oostenrijk aangesloten. Het netwerk ging daarna langzaam achteruit, omdat de hoge eisen die aan de treinen gesteld werden (alleen eerste klas met TEE-toeslag) economisch niet meer interessant was. Met de start van het EuroCity-netwerk in 1988 verdwenen ook de laatste TEE-diensten.

Netwerk 1958

Eén jaar na de oprichting van de TEE bestond het netwerk uit de volgende treindiensten:

  • Saphir: Frankfurt - Köln - Brussel - Oostende (aansluiting boot naar Dover en treindienst naar London)
  • Edelweiss: Amsterdam - Brussel - Luxembourg - Strasbourg - Basel - Zürich
  • Ile de France: Amsterdam - Brussel - Paris
  • Étoile du Nord: Amsterdam - Brussel - Paris
  • Oiseau Bleu: Brussel - Parijs
  • Parsifal: Hamburg - Bremen - Dortmund - Düsseldorf - Köln - Namur - Paris
  • Paris-Ruhr: Dortmund - Düsseldorf - Köln - Namur - Paris
  • Rhein-Main: Amsterdam - Arnhem - Düsseldorf - Köln - Frankfurt
  • Helvetica: Hamburg - Hannover - Frankfurt - Karlsruhe - Basel - Zürich
  • Arbalète: Parijs - Mulhouse - Basel - Zürich
  • Mediolanum: München - Innsbruck - Milano
  • Mont-Cenis: Lyon - Modane - Torino - Milano
  • Ligure: Marseille - Nice - Genova - Milano
  • Lemano: Milano - Brig - Genève

Netwerk 1975

In de jaren '70 was het TEE-netwerk op zijn grootst. Hieronder staan alle TEE-treinparen in 1975. De vetgedrukte treinen reden in Nederland

  • Saphir: Brussel - Köln - Frankfurt (← Nürnberg)
  • Iris: Brussel - Luxemburg - Strasbourg - Basel - Zürich
  • Edelweiss: Brussel - Luxemburg - Strasbourg - Basel - Zürich
  • Memling: Brussel - Parijs
  • Île-de-France: Amsterdam - Brussel - Parijs
  • Brabant: Brussel - Parijs
  • Étoile du Nord: Amsterdam - Brussel - Parijs
  • Rubens: Brussel - Parijs
  • Oiseau Bleu: Brussel - Parijs
  • Diamant: Brussel - Köln
  • Parsifal: Parijs - Liège - Köln - Dortmund - Hamburg
  • Molière: Parijs - Liège - Köln
  • Van Beethoven : Amsterdam - Arnhem - Köln - Frankfurt
  • Helvetica: Hamburg - Dortmund - Köln - Karlsruhe - Basel - Zürich
  • Arbalete: Parijs - Mulhouse - Basel - Zürich
  • Mediolanum: München - Innsbruck - Verona - Milaan
  • Stanislas: Parijs - Strasbourg
  • Kleber: Parijs - Strasbourg
  • Ligure : Avignon - Marseille - Nice - Genua - Milaan
  • Lemano: Milaan - Brig - Lausanne - Genève
  • Cisalpin: Parijs - Dijon - Lausanne - Brig - Milaan - Verona - Venetië
  • Gottardo: Basel - Zürich - Lugano - Milano - Genua
  • Rheingold: Hoek van Holland / Amsterdam - Utrecht - Köln - Karlsruhe - Basel - Bern - Genève
  • Erasmus: Den Haag - Arnhem - Köln - Frankfurt - München
  • Blauer Enzian: Hamburg - Hannover - Würzburg - München - Salzburg - Villach - Klagenfurt
  • Le Mistral: Parijs - Dijon - Lyon - Avignon - Marseille - Toulon - Cannes - Nice
  • Le Rhodanien: Parijs - Lyon - Avignon - Marseille
  • Rembrandt: Amsterdam - Arnhem - Köln - Stuttgart - München
  • Le Lyonnais: Parijs - Dijon - Lyon
  • Catalan Talgo: Genève - Grenoble - Avignon - Montpellier - Port Bou - Barcelona
  • Roland: Bremen - Hannover - Frankfurt - Karlsruhe - Basel - Lugano - Milaan
  • Bavaria: München - Lindau - Zürich
  • La Capitole: Parijs - Limoges - Toulouse (reed 2x/dag per richting)
  • Aquitaine: Parijs - Bordeaux (zonder tussenstops)
  • L'Etendard: Parijs - Poitiers - Bordeaux - Bayonne - Irun
  • Prinz Eugen: Bremen - Hannover - Würzburg - Regensburg - Linz - Wien
  • Adriatico: Milaan - Bologna - Rimini - Pescara - Bari
  • Vesuvio: Milaan - Bologna - Florence - Rome - Napels
  • Cycnus: Ventimiglia - Genua - Milaan
  • Merkur: Kopenhagen - Hamburg - Köln - Stuttgart
  • Settebello: Milaan - Bologna - Florence - Rome
  • Ambroisiano: Milaan - Bologna - Florence - Rome

Vervolg

In Nederland hebben in de loop der tijd ook nog andere TEE-verbindingen gereden.

  • De Rhein-Main werd in 1972 de Van Beethoven maar is uiteindelijk in 1979 verdwenen.
  • In 1965 werd de Rheingold tussen Amsterdam en Zwitserland geïntroduceerd, die heeft diverse bestemmingen in Zwitserland gehad. Bij het einde van de TEE-tijdperk is de verbinding tussen Amsterdam als EuroCity voortgezet en weer later kwam er een treinpaar Amsterdam - Zwitserland met ICE International.
  • De Brabant werd in 1963 het derde treinpaar tussen Amsterdam en Parijs. De benaming TEE tussen Amsterdam en Parijs verviel in 1984. De klassieke treindiensten zijn echter pas verdwenen met de komst van Thalys.
  • Rembrandt was een treinpaar tussen Amsterdam, Stuttgart en München. Deze treindienst begon in 1967 en is ook nog een tijd een EuroCity geweest.
  • Van 1973 tot 1980 was er een treinpaar Erasmus tussen Den Haag en München.

In Frankrijk ontstond ook een nationaal netwerk van luxe treinparen tussen Parijs en diverse grote steden onder de naam TEE. Een aantal van deze treinen waren:

  • Aquitaine: Paris-Austerlitz - Bordeaux. Dit is lange tijd de snelste TEE van Europa geweest, de 580 km werd in exact vier uur afgelegd.
  • Capitole: Paris-Austerlitz - Toulouse
  • Kléber: Paris-Est - Strasbourg
  • Mistral: Paris Gare de Lyon - Nice
  • Watteau Paris-Nord - Lille - Tourcoing