Lijn 5 Amsterdam Centraal Station - Amstelveen Stadshart

Tramlijn 5 Bekijk andere lijnen 5
Vervoerder(s)	GVB
Concessie	Stadsvervoer Amsterdam
Lijnsoort	Tram
Materieel	Combino, 11G
	Frequenties
Spits	10x/uur
Dal	8-10x/uur
Avond	6-8x/uur
Zaterdag	4-12x/uur
Zondag	4-10x/uur
Vragen? Zie onze OV Vraagbaak

Bestand:911.JPG

GVB 911 op Amsterdam Centraal

Bestand:VU.JPG

GVB Combino 2201 richting Amstelveen Binnenhof bij de halte De Boelelaan/VU

Bestand:Lijn5.png

290px

Lijn 5 rijdt vanaf het Centraal Station via de Dam, Leidseplein, Beethovenstraat en Station Zuid naar Amstelveen. Het eindpunt in Amstelveen heet Binnenhof en is vernoemd naar het gelijknamige winkelcentrum, dat op een steenworp afstand ligt. Logischer was de naam Handelsplein geweest, omdat de eindhalte zich midden op dat plein bevindt.

Omleiding

Let op: verstoring Wegens werkzaamheden wordt deze lijn omgeleid. Dit zal duren t/m 15 november 2013, einde dienst, waarna deze lijn weer volgens de normale route zal rijden. Meer informatie over deze verstoring is te vinden bij de vervoerder. Legenda: Vervallen halte = / Huidige halte = / Tijdelijke halte =

Route

Tussen het Centraal Station en de Dam rijdt lijn 5 samen met diverse buslijnen en de tramlijnen 1, 2, 13 en 17. Vanaf de Dam rijdt lijn 5 samen met tram 1 en 2 verder naar het Leidseplein. Tussen het Leidseplein en de Van Baerlestraat rijdt lijn 5 alleen nog samen met tram 2. Tussen de Van Baerlestaat en het Roelof Hartplein rijdt lijn 5 vervolgens samen met de tramlijnen 3 en 12. Bij het Museumplein komt tram 24 erbij, die het traject deelt tot de Stadionweg. Daar komt buslijn 15 erbij die tot Station Zuid de trambaan met lijn 5 deelt.

	Halte
	Amsterdam, Centraal Station
	Amsterdam, Martelaarsgracht
	Amsterdam, Nieuwezijds Kolk
	Amsterdam, Dam
	Amsterdam, Spui
	Amsterdam, Koningsplein
	Amsterdam, Keizersgracht
	Amsterdam, Prinsengracht
	Amsterdam, Leidseplein
	Amsterdam, Hobbemastraat
	Amsterdam, Van Baerlestraat
	Amsterdam, Spui (Rokin)
	Amsterdam, Muntplein
	Amsterdam, Keizersgracht (Vijzelstraat)
	Amsterdam, Weteringcircuit
	Amsterdam, Stadhouderskade
	Amsterdam, Albert Cuypstraat
	Amsterdam, Ruysdaelstraat
	Amsterdam, Museumplein
	Amsterdam, Roelof Hartplein
	Amsterdam, Apollolaan
	Amsterdam, Gerrit van der Veenstraat
	Amsterdam, Stadionweg
	Amsterdam, Prinses Irenestraat
	Amsterdam, Station Zuid
	Amsterdam, Parnassusweg
	Amsterdam, De Boelelaan/VU
	Amsterdam, Arent Janszoon Ernststraat
	Amsterdam, Van Boshuizenstraat
	Amstelveen, Uilenstede
	Amstelveen, Kronenburg
	Amstelveen, Zonnestein
	Amstelveen, Onderuit
	Amstelveen, Oranjebaan
	Amstelveen, Binnenhof

Historie

In 1978 werd het nieuwe Station Zuid geopend en meteen aangesloten op het tramnet met lijn 5. De lijn liep toen vanaf het CS via de route van lijn 24 naar de Beethovenstraat en vanaf daar via de Strawinskylaan naar het Zuidplein. In 1982 werd de lijn verlegd en werd het meer dan een zijtakje van de 24. De lijn begon voortaan aan de andere kant van het CS en ging via de Nieuwezijds Voorburgwal, Leidsestraat, Overtoom, Vondelbrug en Van Baerlestraat naar het Roelof Hartplein, waar de vroegere route weer werd opgepakt.

In 1991 werd de lijn, gezamenlijk met lijn 51, verlengd naar Amstelveen. Lijn 5 buigt na Oranjebaan af vanaf lijn 51 en eindigt op de halte Binnenhof op het Handelsplein. Lijn 5 heeft als enige Amsterdamse tramlijn geen keerlus op het eindpunt (Binnenhof). De gemeente Amstelveen wilde alleen instemmen met een tram, onder de voorwaarde dat het Handelsplein niet volledig ingenomen zou worden door keerpuntvoorzieningen. Er werd gekozen voor een keerpunt met drie kopsporen. Gevolg hiervan is dat er wel tweerichtingstrams (trams met twee koppen en aan beide zijden deuren) nodig waren. Als leuke bijkomstigheid van het gebruik van tweerichtingstrams konden sommige haltes met een relatief goedkoper middenperron aangelegd worden (Uilenstede, Onderuit en Oranjebaan).

Op het gezamenlijke traject met lijn 51, de vrije trambaan in de middenberm van de Buitenveldertselaan en Beneluxbaan, gebruiken beiden verschillende perrons. De 51 gebruikt hoge metroperrons, die door een trap en hellingbaan met de lagevloerperrons van lijn 5 verbonden zijn.

Na de aanleg van de Amstelveenlijn tot en met mei 2008 was de halte Station Zuid van tram 5 aan hetzelfde perron als de metrolijnen 50 en 51, waardoor een cross-platform overstap mogelijk was. Door de aanleg van de Noord/Zuidlijn was het echter noodzakelijk om tram 5 te verleggen over de Strawinskylaan, omdat de Noord-Zuid lijn zijn keerspoor op die plek krijgt. Sindsdien wordt er gereden van de Beethovenstraat, via de Strawinskylaan en de Parnassusweg naar de vrije trambaan in het midden van de Buitenveldertselaan. De halte van Station Zuid is gelegen op de Strawinskylaan ter hoogte van het Zuidplein en het World Trade Center.

Toekomst

De komst van de Noord-Zuidlijn en de ouderdom van het sneltrammaterieel zijn beiden aanleiding geweest om te onderzoeken of de Amstelveenlijn in zijn huidige vorm toekomstvast is.

Noord-Zuidlijn

De Noord-Zuidlijn zal in de beginjaren zijn zuidelijke eindpunt hebben op Station Zuid. Na 2020 is het echter de bedoeling dat Station Zuid samen met de A10 onder de grond verdwijnen, om erboven plaats te maken voor kantoren en appartementen. In het kader van dit dokmodel zal het eindpunt van de Noord-Zuidlijn zuidwaarts verplaatst worden ter hoogte van de Vrije Universiteit; Station Buitenveldert. Dit omdat er dan op Station Zuid niet meer gekeerd kan worden, gestopt wordt er uiteraard wel. Het dokmodel maakt ook een einde aan de mogelijkheid om aan te takken op lijn 51. Het noordelijke eindpunt van lijn 51 zou dan ook de Boelelaan/VU worden, waar overgestapt kan worden op de Noord-Zuidlijn en tram 5.

Capaciteit

Bij de overweging om het huidige sneltrammaterieel te vervangen, speelt de capaciteit dat zulk materieel heeft mee. De huidige lijn heeft perrons die 2 stellen kunnen ontvangen. Dit is echter onvoldoende in de toekomst, bij het groeien van de Zuidas, de functie als werklocatie van Amstelveen en de Vrije Universiteit. Ook vanwege de lage betrouwbaarheid van sneltrammaterieel geniet een metro-exploitatie de voorkeur. Een laatste argument op materieelgebied is dat éénzelfde materieelsoort op (een groot deel van) het metronet exploitatievoordelen met zich mee brengt. Denk bijvoorbeeld aan uitwisselingsmogelijkheden en onderhoud(scontracten). Als er overgestapt moet worden op de NoordZuid-lijn op station Buitenveldert, zal het aantal gebruikers van de 51 wel drastisch afnemen. Lijn 5, die wel een directe verbinding met het centrum van Amsterdam geeft, zal met capaciteitstekorten kampen. Om alle passagiers te kunnen vervoeren zouden er 30 trams per uur per richting nodig zijn. Dit staat haaks op de groei van het autoverkeer op de kruising De Boelelaan / Buitenveldertselaan, waar al deze trams nooit tussendoor kunnen zonder vertragingen. Ook is er in het centrum van Amsterdam, in bijvoorbeeld de Leidsestraat, geen ruimte voor al deze trams; de noodzaak voor dit aantal speelt daar ook veel minder. Een oplossing zou kunnen zijn om een alternatief eindpunt voor tram 5 te maken, om het overbodige deel uit het centrum te weren.

De stadsregio Amsterdam had dan ook in eerste instantie de intentie om de Amstelveenlijn om te bouwen tot metro. De voorkeursvariant was om de Amstelveenlijn aan te sluiten op de NoordZuid-lijn. Eerste mogelijkheid hiervoor zou zijn dat het zuidelijke eindpunt van de NoordZuid-lijn bij de huidige halte Sportlaan in Amstelveen gelegd wordt; lijn 51 zou dan een pendeltram tussen Sportlaan en Westwijk worden. Een andere optie was om de gehele Amstelveenlijn te vermetro'en. Zowel het ondergronds brengen van de Amstelveenlijn, als het verhoogd aanleggen van een metroviaduct is onderzocht.

Uiteindelijk heeft men besloten de Amstelveenlijn los te koppelen van het metronet en om te bouwen tot een regiotram. Dit besluit is voornamelijk voortgekomen uit financiële motieven. Er zullen uiteindelijk twee of drie tramlijnen vanuit Amstelveen naar Amsterdam gaan rijden. Eén of meerdere daarvan zouden eventueel verlengd kunnen worden naar Uithoorn.