ESA

Uit OV in Nederland Wiki
Versie door Ehh (overleg | bijdragen) op 26 jun 2019 om 19:40 (Overnames andere busbedrijven)
Ga naar: navigatie, zoeken
Bestand:ESA Logo 1978.jpg
Logo ESA jaren '70

ESA staat voor Elema's-Stollenga's Autobusdiensten NV. het was een busbedrijf dat gevestigd was in Marum.

Oprichting

In 1927 werd van de fa. Winius en Zn. uit Groningen enkele buslijnen overgenomen. Fa. Winius en Zn. onderhield sinds 1923 twee busdiensten, Groningen - Marum v.v. en Groningen - Leek v.v.
Dhr. K.M. Elema was eigenaar van een hotel in Marum, waar de bussen van de fa. Winius en Zn. gestald werden. Hij zag wel wat in een busonderneming. Vanwege de concurrentie met dhr. J. Veninga die ook busdiensten reed op ongeveer dezelfde trajecten wilde dhr. Winius zijn bedrijf wel verkopen, incl. twee 16 persoons Renault bussen, aan de beide zwagers en zo ontstond "Elema-Stollenga's Autodiensten N.V." (ESA). De nieuwe N.V. verkreeg verschillende vergunningen voor het uitvoeren van lijndiensten en ook tourvervoer, o.a. Zuidlaardermarkt, behoorde tot de activiteiten.
In 1928 werd een derde bus, een Ford met 20 zitplaatsen, aangeschaft. In 1930 werd een vergunning verkregen voor een dienst van Groningen - Marum - Beetsterzwaag - Gorredijk - Heerenveen v.v. Door deze lijn, ontstond een snelle verbinding tussen Friesland en Groningen. Na uitbreiding van deze dienst werd ook het wagenpark uitgebreid vier nieuwe bussen.

Van eind jaren '20 tot 1948 werd het vervoergebied steeds een beetje groter met lijnen vanuit Groningen en Assen naar het zuidwestelijke gedeelte van Groningen, het noordwestelijke gedeelte van Drenthe en het aangrenzende gedeelte van Friesland met verbindingen naar Drachten en Oosterwolde. De sinds 1930 bestaande lijn Heerenveen - Marum - Groningen ging in 1948 naar NTM. Van de werd NTM tramlijn Drachten - Marum - Leek - Roden - Groningen door ESA overgenomen en vanaf dan met bussen gereden.

In 1948 in Marum, Oosterwolde en Haulerwijk drie nieuwe garages geopend. In het begin van de jaren vijftig werd de ESA een holding met drie dochtermaatschappijen; De "ESA lijndienst exploitatie maatschappij B.V.", "ESA Trans Continental B.V." (tour) en "ESA Garagebedrijven B.V.".

ESA 133 staat hier in Marum voor een aantal rondritten die in 2011 werden gereden.
ESA 156 hier in Winschoten bij het Noordelijk Busmuseum, dit is een van de zelfgebouwde bussen.

Overnames andere busbedrijven

De ESA groeide voornamelijk door een aantal overnames van bedrijven uit de regio;
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Leekster Tak (Veninga) gedwongen haar busdiensten aan de ESA over te dragen. met de lijnen Zevenhuizen - Groningen en Marum - Groningen
In 1938 werden overgenomen

In 1942 werd overgenomen

Van de ESA zijn er een tweetal bussen bewaard gebleven in het Nationaal Bus Museum in Hoogezand:

  • nr. 133, een DAF met een carrosserie van Groenewold uit 1964;
  • nr. 156, een DAF met een door de ESA zelf (naar een ontwerp van Hainje) gebouwde carrosserie uit 1970. Dat de ESA hiertoe in staat was, is zeldzaam binnen de Nederlandse buswereld. Maar doordat men een uitgebreide werkplaats had kon men dit uitvoeren.

Einde Busdiensten

Per 1 januari 1979 werden de ESA-lijndiensten aan FRAM overgedragen. De ESA ging verder als touringcarbedrijf tot in 1985 ook deze activiteiten door de Touringcarbedrijf Sijpkes uit Stadskanaal werden overgenomen.

Heden

Heden ten dage bestaat de ESA Trucks dus alleen nog als garagebedrijf met dealerschappen van DAF, Tatra, GINAF, Fiat Professional bedrijfswagens en Fassi autolaadkranen. Met vestigingen in Marum, Groningen, Drachten, Veendam, Poznan (Polen), Konin (Polen), Ilowa (Polen), Kolding (Denemarken) en Padborg (Denemarken).

Voormalige dienstregelingen

Dienstregelingen ESA